Beyoğlu'nda Kumbaracı Yokuşu'nun hemen başında Tercüman Çıkmazı diye bir sokak var. Burayı mekan tutmuş ünlüleriyle de tanınıyor. Kimler yaşamamış ki Tercüman Çıkmazı'nda? Sait Faik Abasıyanık ve Mina Urgan bu isimlerden birkaçı.

Beş yıl önce bu çıkmazdaki binaların yarısından çoğu yıkılmak üzereydi. Heykeltıraş Yunus Tonkuş'un girişimiyle sokağın kaderi değişmeye başladı. Tonkuş, 25 yılını Almanya'da geçirmiş. Türkiye'ye dönünce Beyoğlu'nda dolaşırken Tercüman Çıkmazı'nı görünce atölyemi burada kurmalıyım demiş. Önce sokakta küçük bir binaya yerleşmiş. Sonra 300 metrekarelik bir bahçede yıkıntı halindeki beş katlı bir bina almış.

"Bastığımız her merdiven çöküyordu. Duvarlar üstümüze göçüyordu" diye anlatıyor yapıya ilk girdiği anı. Sonra bu bina üzerine hayal kurmuş, sanatçıların hem çalışacağı hem ders vereceği atölyeler düşlemiş. Üç yıllık bir çabanın sonunda Arte İstanbul adını verdiği sanat merkezi ortaya çıkmış. Sonra da alanında isim yapmış sanatçıları davet etmiş mekanına.

Arte İstanbul'da fotoğraf sanatçıları Ali Konyalı, Çerkez Karadağ, Gültekin Çizgen, İsa Çelik, ressamlar Alp Tamer Ulukılıç ve Mahir Güven, mücevher tasarımcısı Aynur Güven, sanat felsefecisi Erhan Karaesmen, sinemacı Şafak Türkel, dansçı Uğur Seyrek ve heykeltıraş Yunus Tonkuş'un atölyeleri var şimdi. Resmi açılışı 12 Ocak 2009'da yapılacak olan atölye şimdiden öğrenciler, sanatçılarla dolup taşıyor. Arte İstanbul'a gittik ve o anda hazır olan sanatçılarla yaptıkları çalışmaları konuştuk.

Heykeltıraş Yunus Tonkuş
Buraya gelen herkesten umutluyum
1954 Zile doğumlu. DTGSYO Seramik Bölümü'nde ardından, Stuttgart Güzel Sanatlar Akademisi Heykel Bölümü'nde öğrenim gördü. Braunschweig Teknik Üniversitesi'nde çalıştı. Eserleri, Stuttgart Güzel Sanatlar Akademisi, Braunschweig Şehri Müzesi, Dheine şehrinde Akademie Wolfenbüttel, Istanbul Devlet Resim Heykel Müzesi ve özel koleksiyonlarda bulunuyor.

Buradaki atölyede önce karakalem desen çalışması yapıyoruz, sonra ahşap heykele geçiyoruz. Ardından mermerle tanışma faslı başlıyor. Son olarak yeni kurulan metal atölyesinde tamamlıyoruz eğitim sürecini. Her öğrencinin kendi heykeli oluyor. Önce bir kalıp çıkarılıyor ve ahşap veriliyor eline. Bu ahşabı yontmakla başlıyor işe. Mermer daha zor olduğundan ikinci kademeye bırakıyoruz.

Öğrencilerin çoğu profesyonel olarak kendi işlerinde başarılı insanlar. Bir hobi edinip bunun ardına düşmüşler. Haftanın bir gününü boş bırakıp buraya geliyorlar. Boş dediğime bakmayın aslında hayatlarının en dolu zamanını burada geçiriyorlar. Bir de ununu eleyip eleğini asmış olanlar var. Profesyonel hayattan çekildiklerinde, evet artık hayatımın iplerini kendi ellerime alabilirim demişler. Bir de öğrenciler var. Hepsi farklı alanlarda eğitim görüyor ama belki bunu başarabilirim diye sanata yöneliyorlar. Bu grupların hepsinden çok umutluyuz.

Arte İstanbul'un Yönetici Ortağı Zeynep Arabacı Özbilen
Yaratıcılığın kelebeği İstanbul'da uçuyor
Boğaziçi Üniversitesi işletme lisans, idari bilimler yüksek lisans mezunu. Tetra Pak Dış İlişkiler Müdürü'ydü, ABD'de Türk ürünlerini online satan www.tulumba.com'un kurucu ortağı. Ayhan Sicimoğlu grubuyla müzik çalışıyor, Yunus Tonkuş'un atölyesinde heykel yapıyor. Onunla birlikte Arte İstanbul'u kurdu.

Arte İstanbul, çeşitli sanat dallarının ve sanatçıların aynı mekanda bir araya gelerek birbirlerinin üretim ve ruh dünyalarını ortak kılmak amacıyla kuruldu. Dansla resim, heykelle fotoğraf, müzikle cam aynı yerde soluk alıp verecek. Burada ortaya çıkarılan ürünler sergilenecek. Son yıllarda yaratıcılığın kelebeği İstanbul semalarında uçmaya başladı. İstanbul 2010'da Avrupa Kültür Başkenti ilan edildi. Biz bu sürece de aktif bir şekilde katılacağız.

Fotoğraf Sanatçısı İsa Çelik
Sanatın sokaklara yayılmasını istiyoruz
Türkiye'de son yıllarda sanatçılar kendi içlerine kapandı. Çok fazla atomize olup bireyselleştiler. Kendi çalışma sahalarından çıkmaz ve atölyelerine kimseleri almaz oldular. Sanatlarının sırlarını kimseye vermez, yetenekli insanlara el uzatmaz vaziyete geldiler. Arte İstanbul sanki buna karşı bir duruş sergilemek için açılmış bir yer. Bu dükkanın kapısı herkese açık. Ustalar, bildiklerini gözlerini kırpmadan öğretiyor, aktarıyorlar yeni yetişenlere. Sanatın dışarıya açılmasını, sokaklara yayılmasını istiyorsak bunu yapmak zorundayız. Çünkü sadece elitlerin elinde kalan bir sanat kendini kaybeder.

Fotoğraf Ve Cam Sanatçısı Gültekin Çizgen
Bedri Rahmi atölyesi geleneğini sürdürüyoruz
Burası geçmişte İstanbul'da bulunan Bedri Rahmi atölyesinin geleneğini sürdüren bir yer. Bedri Rahmi'nin yeri de bir okuldu, sanatçı ve entelektüellerin buluşma mekanıydı. O atölyelerden çok kıymetli sanatçılar yetişti. Buradan da çıkacağını düşünüyorum. Ayrıca zaten Arte İstanbul'un kurulduğu sokak öyle sıcak bir atmosfer yayıyor ki, buraya eli biraz sanata yatkın kim gelirse gelsin olgunlaşıp çıkacaktır, diye düşünüyorum.

Heykeltıraş Şebnem Keçeli
Sanki eski bir radyoyu tamir ettik
Yedi yıldır Yunus Tonkuş'la çalışıyorum. Bu onun hayali. Bu binada neredeyse sağlam tek bir merdiven bile yoktu. Her şey çürümüştü. Bir medeniyetin sonuna yetişmiş gibiydik. O zamanlar, buranın değiştiğinde çok güzel bir yer olacağına kimseyi inandıramadı Yunus Bey. 2004 Mayısı'nda başladık restorasyona. Zamanla şekillendi, sanki kıyıda kalmış eski bir radyo bulup tamir ettik, cilasını ve elektrik aksamını yaptık, çalışmaya başladı tıkır tıkır.

Fotoğraf Sanatçısı Çerkes Karadağ
Başka sanatlarla iç içe olmak çok güzel
Bu atölye, Yunus Tonkuş'un yoktan var ettiği modernist bir okul. Bizi bir araya toparlayan da onun bu sıcak yaklaşımı oldu. Arte İstanbul'da yaratıcılığın ortaya çıkması için elden ne gelirse yapılmış. Fotoğraf dışındaki sanatlarla iç içe ve birlikte verimli olmanın çok güzel olduğunu hissediyorum. Fotoğraf dışındaki sanat eserlerinin, bizim sanatımızla iç içeliğini burada daha rahat ortaya koyabiliyoruz.

Fotoğraf Sanatçısı Ali Konyalı
Beyoğlu sanatçılar için çekim merkezi
Beyoğlu, İstanbul'da beklenen büyük kentsel dönüşümün kültür ve sanat ayağını tamamlıyor. Ana caddeden dar sokaklara kadar ortaya çıkan sanat atölyeleri ve galeriler Pera'nın çok yakında her coğrafyadan sanatçılar için çekim merkezi olacağını gösteriyor.