Sanat

Muammer Onat'ı Kaybettik

Tarih: 30 Ekim 2009 Derleyen: Emine Merdim Yılmaz
Türkiye'nin önde gelen mimarlarından ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi emekli öğretim üyelerinden Prof. Muammer Onat, 28 Ekim 2009 Çarşamba günü vefat etti. Cenazesi 30 Ekim 2009 Cuma Günü, MSGSÜ Mimarlık Fakültesi'nde saat 10.00'da düzenlenecek anma toplantısının ardından Teşvikiye Camisi'nde öğle namazında düzenlenecek anma töreninin ardından defnedilecek.

Muammer Onat Hakkında
Muammer Onat 17 Aralık 1992'de yazdığı özgeçmişinde kendini şu şekilde ifade ediyordu:

"1928 yılında İstanbul'da doğdum. İlk, orta ve liseyi Galatasaray'da okudum.

1952 yılında Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü'nden mezun oldum. Dünyadaki en büyük isteğim yerine geldi. 1956 yılında Bina Bilgisi Dalı'nda Arif Hikmet Holtay'a asistan oldum. Bundan çok gurur duymaktayım. 1960 yılında burslu olarak bir yıl İtalya'da kaldım. O zaman oldukça aktüel olan İtalyan Toplu Konut Sistemi'ni (Ina CASA) inceledim. İtalya'ya yayılmış uygulamaların pek çoğunu yerinde gördüm. Bu vesile ile İtalya'yı gezdim. Bu benim için ikinci bir mimarlık eğitimi olmuştur diyebilirim. Döndükten sonra, o zaman çok önemli olan Atölye Öğretmenliği'ne verildim.

Mezun olduğumdan beri, mesleğimi sürdürme çabasındayım. Mesleki çabam yalnız proje ile sınırlı kalmamıştır. Çizdiklerimin bir bölümünü fiilen gerçekleştirdim.

Ülkenin ekonomik konjonktürüne paralel olarak yaptığım bina türleri değişti. Konuttan başladım. Sonra çok sayıda sanayi yapısı yaptım. Daha sonra otel çizdim. Eski eserlerle ilgilendim. Şimdi galiba "İç Düzenleme" aşamasındayım. Herkes gibi yarışmalara katıldım. Çağırıldıkça jüri üyeliği yaptım. Her lisandan biraz biliyorum. Fransızca, İngilizce, İtalyanca.

Hiçbiri bitmemiş birçok kitap çalışmam var. Yaptığım işlerin listesini referans olarak çok defa yazdım. Ama ilk defa biyografimi yazıyorum. Acemiliğim buradan geliyor.

Bugüne kadar hep gençlerle bulundum. Her şeyimi onlara borçluyum."

Projeleri
Elli yıldan uzun bir süre boyunca mimarlığın çeşitli alanlarında ürünler veren Onat 60'lı yılların sonundan itibaren gerçekleştirdiği bir dizi endüstri yapısı Muammer Onat Mimarlığı'nın önemli ögelerinden biriydi.

Prof. Muammer Onat birçok mimari proje, anıt ve çevre düzenlemesi yarışmalarına katıldı ve ödül aldı, son 20 yılda Türkiye'de açılan önemli mimari ve kentsel düzenleme yarışmalarının jürilerinde bulundu.


Taksim Eczanesi

Değirmendere Tarihi "Eski Yalı Mahallesi" Koruma Planı ve Değirmendere Belediyesi'nin düzenlediği ahşap heykel sempozyumlarında başarılı bulunan heykellerin daimi olarak sergileneceği "Değirmendere Güzel Sanatlar Parkı" uygulaması ile 1998 yılında Ford Vakfı Ödülü'nü aldı.


Pelikan Mamulleri Fabrikası

Prof. Muammer Onat'ın önemli yapıları arasında Anadol Otomobilleri Fabrikası (Otosan-1968), Pelikan Mamulleri Fabrikası (Kartal-1969) Koçtaş Antrepo Binası (Galata-1970), Koç - Burroughs Fabrikası (Kartal-1971), Beko Elektronik Aletler Fabrikası (Haramidere-1978), Girne Çıkartma Alanı Düzenlemesi ve Anıt (Heykeltıraş Tamer Başoğlu ile-1990), Ütüsan Elektrikli Radyatör Fabrikası (Haramidere-1990), İstanbulta-Şişhane'de Frej Apartmanı Yenilenmesi (Sarkuysan AŞ Gn. Md. olarak -1991), İstanbul-Tepebaşı'nda, Beyoğlu Belediyesi ve Sanayi Odası İşbirliğinde yeniden yaşatılacak tarihi merdivenli "Şimal Sokağı" projesi (1998) ve Prof. Muammer Onat'ın son yıllarda üzerinde çalıştığı İstanbul Büyükşehir Belediye'sinin siparişi Sultanahmet Meydanı ve Çevresi Düzenleme Projesi (2005) sayılabilir.


Değirmendere Güzel Sanatlar Parkı

Muammer Onat: "Öğrenci Öğretmenin Öğretmenidir!"
Prof. Muammer Onat mesleki çalışmaları yanısıra Türkiye'deki mimarlık eğitimine de çok önemli katkıları olmuş bir eğitimciydi. 1956 yılında Mimarlık Bölümü asistanı olarak girdiği Güzel Sanatlar Akademisi'nde, eğitimciliğinin ilk dönemlerinden itibaren özellikle Mimari Proje atölyelerinde özgün bir yöntem geliştirdi.

1968-72 öğrenci hareketleri sırasında öğrenciler tarafından hazırlanan eğitim reformuna destek veren ve katkıda bulunan sayılı eğitimcilerden biri olan Prof. Onat, üniversite eğitiminin yeniden yapılandırıldığı 1982 yılından sonra, özellikle Akademi'deki mimarlık eğitiminde yaşanan önemli değişimlerin sorgulayıcısı oldu.

14 Nisan 2009 tarihinde MSGSÜ'de düzenlenen "Mimarlık Eğitimine Yön Verenler" başlıklı toplantısının konusu Muammer Onat'tı. Toplantıda Onat'ın öğrencileri olan Ufuk Doğrusöz, Adnan Kazmaoğlu, Yavuz Koşaner, Aykut Köksal ve Hüseyin Yanar, kendi bakış açıları ve anıları ile onun eğitimci yanını vurgulamışlardı.

"Hoca hepimizi heyecanlandırır, fena halde havaya sokar, adeta dünya mimarlığına yön veriyoruz zannettirirdi. Karşısında kendimizi öğrenci değil de bir mimar gibi hissettiğinizde zaten ‘zoka'yı yutmuş olurdunuz..."
Adnan Kazmaoğlu

"Bizler de hoca olduk ama o hep bizim hocamız olarak kaldı. Bu nedenle biz ona ‘Hocaların Hocası' derdik. Muammer Onat'ın her hafta mektup yazarak düşüncelerini ifade etmeyi denemelerini istediği öğrencileri de, mektuplarında ona hep bu şekilde hitap ederlerdi."
Yavuz Koşaner

"Onat mimarlık eğitim modelinde her öğrenci kendi kişiliği ve yönelimine göre yol bulabilir. Bu modelin ne standart tek boyutlu bir eğitim süreci, ne tek bir mimari göndergesi, ne de öğretmenin kendi mimarlık stiline yönelik bir yol göstermesi vardır."
Ufuk Doğrusöz

"Muammer Onat'ın eğitimciliği ile mimarlığı ayrılmaz bir bütündür ve bu bütünün belirleyici özelliği bir 'özgürlük alanı' oluşturmasıdır. Onat, özgürlük alanını tıkayacak her türden 'tamamlanmışlık'ın karşısında durur. Bu yüzden Muammer Onat'ın tüm yaşamını tanımlayacak tek söz ancak 'Opera Aperta' olabilir, yani 'Açık Yapıt'."
Aykut Köksal

Vefatnın ardından görüşlerini aldığımız kişiler Onat ile ilgili şunları söylediler:

"Hocanın Köşesi:
Hoca mimarlığın ötesine, mimarlığın görünen yüzünün arkasına giderdi. Çizerdiniz, çizmezdiniz, yazardınız ya da düşünürdünüz. Ama ne yaparsanız yapın, yaşam, yapılanlarin tam orta yerine oturtulurdu. Projeler, tezler, her öğrencinin kendi deneyimine göre yaşamın bir parçası olurdu. Öğretisinde hoca merkezli bir sistemin değil öğrenci merkezli bir sistemin temellerini atılmıştı. Bu sistem de standart, tek tip öğrenci yetiştirmenin tam aksine her biri farklı, kişisel deneyimleri ortaya çıkartan bir yöntemdi. Özetle sıralanan özellikleri ile Muammer Hoca uzun öğretmenlik kariyerinin ilk yıllarından bugüne hem proje hem de tez yapma üzerine çok çagdaş, dinamik ve bir tarafı daima ucu açık, devinime hazır, özgün bir model geliştirmiştir. Bu da onu mimarlık eğitimimizde çok farklı bir köşeye koymaktadır. Muammer Hoca'nın köşesi genç nesil akademisyenler için örnek alınabilecek yeniden, yeniden keşfedilecek eşsiz bir köşedir.
"
Hüseyin Yanar

"Muammer Onat Türk Mimarlığı ve mimarlık eğitimi adına çok büyük bir kayıp oldu. Onu her zaman sevgi ve saygıyla anacağız. Hepimizin başı sağolsun."
Ruşen Yamaçlı ve Leyla Y. Tokman

Konuyla İlgili Linkler
  • Muammer Onat: "Öğrenci Öğretmenin Öğretmenidir!"

    YorumlarYorum Sayısı: Henüz hiç yorum yapılmamışBütün yorumları forumda okuyun!
  • Sanat
    Takvim
    <<Mart 2019>>
    Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
            1 2 3
    4 5 6 7 8 9 10
    11 12 13 14 15 16 17
    18 19 20 21 22 23 24
    25 26 27 28 29 30 31
    Sanat Haberleri Kategorileri
    Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.