Mimarlık 21. yüzyılın önemli mesleklerinden biri. Mimarlığı seçenleri iyi bir gelecek bekliyor. Bu meslekte başarılı olmak için gerekli olan en önemli özellik, tasarım becerilerine sahip olmak

Bu mesleği seçenleri nasıl bir gelecek bekliyor?
21. yüzyılın iki sihirli sözcüğünden biri 'çevre' diğeri ise 'tasarım'. Doğal olarak bunların çağrıştırdığı kavramlar ve yaklaşımlar sözcüklerin çok önünde yeralıyor. 'Çevre' de, 'tasarım' da mimarlığın eylem alanının tam merkezinde yer alıyor. Bu bakımıdan mimarlık 21. yüzyılın önemli mesleklerinden biri ve bu mesleği seçenleri iyi bir gelecek bekliyor. Ayrıca, bir meslek olmanın yanı sıra mimarlık, mimarca bir yaşam biçimi gerektiriyor. Buna; 'meslekle bütünleşmiş, çok çalışmalı ve araştırmalı bir yaşam biçimi' de denebilir.

Meslekte başarılı olmak için ne gibi özellikler gerekiyor?
Bu meslekte başarılı olmak için gerekli olan en önemli özellik, tasarım becerilerine sahip olmaktır. Tasarım becerisi en kolay şekli ile, 'biçim verme, biçim verirken birçok şeyi biraraya getirme' olarak nitelendirilebilir. Bunu yapabilmek için ise birçok şeyi aynı anda ve birlikte düşünmek gerekir ki organizasyon da zaten böyle birşey. Tabii bunu yaparken farklı ve yaratıcı bir düşünce yapısına sahip olmak da önemli.

Diğer yandan mimarlığın insan gereksinmelerinin karşılanması için ortaya çıktığı ve bu gereksinmelerin zamanla çeşitlenerek arttığı gerçeği gözönünde bulundurulursa, bu mesleğin sürekli öğrenme ve bunun için de sürekli araştırma gerektirdiği ortaya çıkmaktadır.

Bir diğer önemli ön şart ise; iyi bir gözlem yeteneği ve sağlam bir görsel bellektir. Başka bir deyiş ile, gördüklerinin fotoğrafını çeken ve bellekte depolayan bir yetenek, hem eğitim, hem mesleğin uygulanması süreçlerinde önemli avantajlar sağlar. Ayrıca, görgü sahibi olmak, farklı alanların bilgilerinden haberdar olmak, genel kültür sahibi olmak da bu meslek için gerekli çok önemli özellikler.

Bu bölümün mezunları hangi alanlarda çalışabilirler?
Bu bölümün mezunları hem kamuda veya özel sektörde, hem de serbest meslek sahibi olarak çok geniş bir yelpaze içinde görev yapabilirler. Kamuda görev alanlar belediyelerde, çeşitli bakanlıklarda, kamu kuruluşlarının yapı işleri daireleri vb bölümlerinde görev alabilirler.

Özel sektörde çalışanlar ise proje büroları ve şantiye hizmetleri olmak üzere iki ana dalda görev alabilirler. Son yıllarda çeşitli inşaat malzemelerinin pazarlama hizmetleri de giderek artan bir biçimde mimarlar tarafından yürütülüyor. Bütün bunların dışında, mimarlık mesleğinin doğası ve tasarım ağırlıklı yapısı nedeniyle, mimarlık bölümü mezunları mimarlık dışında da çok farklı alanlarda görevler üstlenip başarılı olabiliyorlar. Buna da, mesleğin bir diğer özelliği olarak burada değinmek gerekiyor.

Size göre bu mesleğin zor yanları nelerdir?
Mesleğin en önemli zorluğu, inşaat işlerinin dünyanın en pahalı işleri olmasından kaynaklanıyor. Mimarın ürünü olan tasarımın yapıya dönüşmesi önemli miktarlarda para gerektiriyor. Üstelik bu paranın uygulamaya aktarılma hızının, inşaat hızının gerisinde kalmaması da önemli. Bir başka anlatımla finans akışı inşaat hızının altında ise inşaat hızı kesintilere uğruyor, gerçekleşmesi çok uzun süreler alıyor. Bu nedenle mimar belirli bir bütçe içinde davranmak zorunda kalıyor ki bu bütçe genellikle kısıtlı bir bütçe oluyor.

Mesleğin ikinci zor yanı ise zaman ile ilgili sorunlardır. Özellikle mimari projelerin önceden belirlenen zamanda tamamlanması kaçınılmazdır. Dolayısı ile tasarım süreci, zamanın hep kısıtlı olduğu bir süreçtir. Bu sorun inşaat için de geçerlidir.

Üçüncü sırada yer almasına karşın en az ilk iki konu kadar önemli olan sorun ise 'beğeni' sorunudur. Tasarım kararlarında, mimar bir çok yönden bağımlılıklar içinde karar vermek zorundadır. Ender durumlar dışında mimarın kendi başına karar verip istediklerini yaptırabilmesi çoğu kez mümkün olmayabilir. İşverenin müdehaleleri, hatta bazen hiç de geçerli ve tutarlı olmayan önerileri, mimarı çok müşkül durumlarda bırakabilmektedir. Buna ek olarak yasa, yönetmelik ve şartnameler uygulaması zorunlu koşullar olup, bazen tasarımı önemli ölçülerde kısıtlayabilmektedir.

Mesleği seçmeyi planlayanlara neler önerirsiniz?
İnsanlar yaşamları süresince en çok meslekleri ile birlikte oluyorlar. Bu nedenle mesleği uygulama sürecindeki mutluluk, meslek seçiminde en önemli ölçüt olmalıdır. Severek ve bıkmadan yapılabilecek bir meslek yaşamın en önemli bileşenidir. Bu nedenle bu mesleği seçecek olanların, kendi kişilik yapılarını iyice tanımaları gerekiyor. Mimarlık; sevenler için çok zevkli bir uğraş, bir yaşam biçimidir ama çok uzun sürede öğrenilen, aşırı sabır isteyen bir meslektir. Ünlü mimarların neredeyse tümünün ilk önemli yapılarını kırk yaşın üstünde gerçekleştirdiğini hatırlatmakta yarar vardır. Mimar Sinan' ın elli yaşına kadar kalıcı bir eserinin olmadığı biliniyor. Yine de dünyanın en eski mesleği olan mimarlık bütün güçlüklerine rağmen zevkli bir yaşamı da beraberinde getirmektedir.