Yatağan Termik Santrali’nde 15 Kasım’da devreye giren arıtma sistemine rağmen, hafta sonu yaşanan gaz çökmesi nedeniyle iki ünite devre dışı bırakıldı. Ancak sorunlar, elektrik üretim sistemlerinin devre dışı bırakılmasıyla çözülemiyor.
Rüzgar esmemesi nedeniyle Yatağan Termik Santrali’nin üç ünitesinden ikisi hafta sonu devre dışı bırakıldı. Ancak bu yöntemin her zaman kullanılmadığı öne sürülüyor.
Termik santralin, havadaki kükürtdioksit oranının tehlike sınırını aştığı ve gaz çökmesi yaşandığı dönemlerde bile 3 üniteyle çalışmaya devam ettiği iddia edildi.
Öte yandan, daha önce Yatağan Sağlık Ocağı’nın çatısında bulunan hava kirliliği ölçüm cihazının yerinin 10 gün önce değiştirildiği belirlendi. Binanın çatısından sökülen cihaz, aynı binanın ikinci kat cephesine sabitlendi.
Cihazın yeni yerinin, iki bina arasında ve eski yerine göre daha aşağıda kalması nedeniyle rüzgar almadığı, dolayısıyla kirlilik değerlerinin düşük çıkmaya başladığı iddia edildi.
Muğla Mahalli Çevre Kurulu’nun, ‘gaz çökmesi beklenen kış ve bahar aylarında termik santralın en fazla iki üniteyle çalıştırılması’ kararına rağmen, santralın sürekli üç üniteyle çalıştırıldığı da öne sürüldü.
Muğla Çevre Müdürlüğü, 23 Kasım’da, kirliliğinin sınır değerleri aşması gerekçe gösterilerek, santrale 208 bin YTL para cezası kesti.
NTV’ye Değerlendirme
NTV’de Günün İçinden programına katılan Çevre Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mustafa Öztürk ve Yatağan Belediye Başkanı Haşmet Işık, Yatağan’daki son durumla ilgili bilgi verdi.
Yatağan Belediye Başkanı Haşmet Işık, Yatağan’da kabus yaşandığını ve hava kirliliği ölçük cihazlarının yerinin değiştirilmesi suretiyle kirlilik değerlerinin düşük gösterildiğini söyledi.
Yatağan Belediye Başkanı Haşmet Işık, ”Artık halkın sağlık açısından dayanma gücü kalmamıştır. İnversiyonla ilgili uyarı olmasına rağmen, 3 ünitenin çalıştırılması bizleri gerçekten kuşkulandırmakta. Niçin üç ünite çalıştığını halen bilmemekteyiz” dedi.
Işık: Kabus Yaşanıyor
Işık, “Yatağan’da bir kabus yaşanıyor. Biz bu son bir ünitenin devreye girmesiyle Yatağan’da havanın bir anda düzeleceğini tahmin etmiştik ama maalesef olmadı. Yatağan’da geçtiğimiz günlerde 200’ün üzerinde öğrenci sağlık kuruluşlarına başvurdu. Özellikle Yatağan’ın rüzgar almayan bölgelerinde kirlilik halen devam ediyor” diye konuştu.
‘Vatandaş Aldatıldı’
Işık, “Tabii bir de burada önemli olan nokta, hava kirliliği ölçüm cihazlarının yer değiştirmesi, vatandaşın aldatılması olayı var. İlgililer bu konuda gerekli girişimleri yapılacaklardır. Artık ben de belediye olarak, bir hava kirliliği ölçüm cihazı alma gibi kaymakamlıkla işbirliği yaparak böyle bir girişimde bulunacağım. Çünkü vatandaşı doğru dürüst bilgilendirmiyoruz. Benim önerim, onlara günlük ölçümlerin belediye hoparlörlerinden halka duyurulmasıydı. İlçede düşük kalorili kömür de yakılıyor. Özel sektör ve kömür işletmeleri köylere bugünlerde kalorisi düşük ucuz kömür veriyor. Yatağan’da Soma kömürüyle karışık, kalorisi yüksek kömür yakılıyor. Bu da ilçedeki hava kirliliğini artırıyor. Pazar günü Yatağan Dağı’ndan baktığım zaman ilçenin genellikle yaktığımız düşük kalorili kömürlerden kirlendiğini de gördük, onu da gözardı etmemek lazım. Santralin de zaman zaman yeni hizmete giren baca gazı arıtma tesislerinin birinci ünitesinin devre dışı çıkması ve inversiyonla ilgili uyarı olmasına rağmen 3 ünitenin çalıştırılması bizleri gerçekten kuşkulandırıyor. Bizlere zor anlar yaşatıyor. Vatandaş bu konuda gerçekten çok duyarlı. Artık halkın sağlık açısından dayanma gücü kalmamıştır. Bu yüzden ilgilileri göreve davet ediyorum. Özellikle Enerji Bakanlığı, Yatağan üzerindeki hassasiyetin artırılmasından yana tavır koymak zorunda” dedi.
Suç Duyurusunda Bulunuldu
Çevre Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mustafa Öztürk de, NTV’ye yaptığı açıklamada, yalnızca para cezası kesmekle kalmadıklarını, Cumhuriyet savcılığına bu tesisin kapatılmasıyla ilgili suç duyurusunda da bulunduklarını söyledi. Öztürk, “Cumhuriyet savcılığından karar çıkar çıkmaz, mahkemenin kararından sonra gereği yapılacaktır” dedi.
Öztürk, Yatağan’daki durumu şöyle özetledi: “Yatağan’da birinci ünitenin baca gazı arıtma tesisi devreye girdi ama bu yeterli değil, 2 tane daha ünite var. Bu ünitelerin de mutlaka devreye girmesi lazım. Bu üniteler devreye girinceye kadar biz özellikle Yatağan Belediye Başkanı, o bölgenin milletvekilleri, valileri ile toplantı yaptık ve burada bir karar alındı. Kararda şöyle denildi: Meteorolojik şartlar kötü olduğu zaman rejim düzelmesine gidilecek yani daha az elektrik enerjisi üretilecek, daha az yakıt kullanılacak diye bununla ilgili karar alındı. Bu karara uymadıkları için kasım ayında 208 bin YTL ceza kesildi. Şu anda bugün veya yarın 288 bin YTL ilave bir ceza daha kesilecek. Şubat’ta ikinci ünite, Mart ayında da üçüncü ünitenin devreye gireceğini biliyoruz. Bu süreye kadar mutlaka meteorolojik şartlar gözönüne alınarak rejim düzenlemesine yani daha az elektrik enerjisi üretimi noktasına gidilmesinde yarar var. Cumartesi günü 1 saatlik ortalama değer 1050 mikro/metreküp değerine ulaşmıştır. Bu sağlık için fevkalade zararlı ve tehlikeli bir değerdir. Dolayısıyla biz bu cezaları keserken ilaveten de Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunarak, gerekli yaptırıma gidilmesini istiyoruz.”
Öztürk: Değerler Limitlere Yakın
Öztürk, “Şu andaki değerler; kükürtdioksit 278, artikül madde değeri ise 141. Bu Avrupa Birliği değerlerine göre sağlıksız bir değer ama bizim yönetmeliğimize göre bu limitlere yakın bir değer. Dolayısıyla bu değerlerin halka duyurulması ve bununla ilgili halkın alması gereken önlemleri de bildirmemizde yarar var” dedi.
‘Bir An Önce Rejim İndirimine Gidilmeli’
Öztürk, “Ayrıca bu tesisin bir an önce baca gazı arıtma tesislerini diğer ünitelerde de devreye girdirmesi, bu sürede bunu yapamıyorsa rejim indirmesine gitmesi gerektiği kanaatindeyiz. Burada insanlarımızın sağlıksız bir ortamda yaşadığını özellikle belirtmek istiyorum. Altını çizerek söylüyorum; bu tesiste kesinlikle rejim indirimine, inversiyonlu günlere gidilmesi şarttır” diye konuştu.