Trafik keşmekeşine çözüm olarak önerilen toplu taşım seçeneklerinin büyük kentlerde elde edilen deneyimlerden sonra tek başına yeterli olmayacağı ortaya çıktı. Toplu taşımın, bağlantılı karayolu ve İstanbul için avantaj olacak deniz yolu ile desteklenmesi gerekiyor. Ulaşım uzmanları büyük kentlerde, dolayısıyla da İstanbul'da trafik sıkışıklığına otomobil sahiplerinin şehir içinde kendi araçlarını kullanmak istemelerinin neden olduğunda hemfikir. Bu nedenle sıkışıklığı hafifletmek için ana hedef otomobil sahiplerini toplu taşımaya çekmek. Dünyadaki araştırmalar bu geçişin sunulan toplu taşıma hizmetinin kalitesiyle doğrudan ilgili olduğunu gösteriyor.
Metro ve Marmaray
İstanbul için taşıma kapasitesi yüksek metro ile raylı sistemin, kentin ulaşım sisteminin omurgasını oluşturması gerektiği savunuluyor. Zaten uygulamalar da bu yönde ilerliyor. Ancak raylı sistemler için önemli mali kaynağa gereksinim var. 1997 İstanbul Ulaşım Ana Planı'nda öngörülen 220 km'lik raylı sistem için 12 milyar dolara ihtiyaç olduğu belirtilmişti. Sistemin yapımı en az 15-20 yıl sürerken, ulaşım talebi düşük yerlere götürülmesi de işletme maliyeti açısından büyük sorun yaratıyor. İşte uzmanlar bu nedenle karayolu araçlarının devreye girmesinin kaçınılmaz olduğunu, hatta raylı sistemlerin işletme maliyetini azaltabilmek için karayolu sistemleri ile beslenmeleri gerektiğini ifade ediyorlar.
Yeni Yollar Şart
Nitekim İstanbul Ulaşım Ana Planı'nda öngörülen banliyö hatları hariç, 220 kilometrelik raylı sistemin tümü 2010 yılında oluşturulsa bile kentte 445-460 kilometrelik yol kesiminde hacim/kapasite oranının 1'in üzerinde olacağı, yani bu yolların tıkanacağı belirtiliyor. Keza kentiçi raylı sistemlerin esas olarak insan taşımaya yönelik olduğunu kaydeden uzmanlar İstanbul'un mal ve yük ulaşımının da çözülmesi gerektiğini ifade ediyorlar. Dolayısıyla bir yandan raylı sistem ağı geliştirilip yaygınlaştırılırken, bununla denizyolu taşımasına yönelik altyapı ile bütünleşecek bir karayolu ağının oluşturulmasının da gözardı edilmemesi gerektiğini belirtiyorlar.
Otopark ve Duraklar
Uzmanlar bu süreçte mevcut ağın verimini artıracak iyileştirmelerin de hemen yapılmasını istiyor. Kapasite ve trafik güvenliğini artırıcı bu iyileştirmeler kavşak geometrilerinin düzeltilmesi, daha etkin sinyalizasyon sisteminin oluşturulması, uygun yerlerde katlı kavşakların yapımı, raylı sistemlere ait istasyon ve iskelelere yakın yerler başta olmak üzere otopark kapasitelerinin artırılarak yol içi parkların azaltılması, otobüs, minibüs ve taksilere ait durak düzenlemeleri ile bunların akan trafiğe olan olumsuzluklarının azaltılması, yatay ve düşey işaretlemenin iyileştirilmesi gibi kısa sürede sonuç alınabilecek ve maliyeti düşük uygulamalar olarak sıralanıyor. Mevcut karayolu güzergâhlarında halen büyük trafik sıkışıklıkları yaşandığını vurgulayan uzmanlar Marmaray'ın da köprülerde yaşanan sorunu çözmeyeceğini söylüyorlar. En erken 4-5 yıl sonra bitirilip işletmeye girecek olan bu projenin yapımı süresince İstanbul'da hem araç sayısında hem de her iki yakadaki yerleşmelerde artışın durmayacağını belirten uzmanlara göre yaratılan ek kapasitenin büyük kısmı bu artışlarla kullanılacak. Dolayısıyla şu anda bile kapasitesinin çok üzerinde trafik geçiren bu iki köprünün üçüncü bir geçiş ile desteklenmesi kaçınılmaz. Hatta kentin kuzeye doğru gelişmesi TEM otoyolunun doygun hale gelmesine yol açtı. Bu nedenle Göztepe-Hasdal kesiminde l. ve 2. çevre yollarının arasında kalan ve Hasdal'dan sonra TEM'in kuzeyine geçerek bu bölgelerde planlanan konut ve sanayi bölgelerine hizmet etmek üzere üçüncü bir çevre yoluna ihtiyaç bulunuyor.
7 Tepeye 7 Tünel
İstanbul ulaşımında bugün en çok tartışılan konulardan biri de belediyenin "7 Tepeye 7 Tünel" projesi. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın ortaya attığı ve ihalelerini başlattığı tünel projeleri uzmanlar tarafından yoğun bir şekilde eleştiriliyor. Uzmanlar yapıldığında meydana gelecek işletme ve çevre kirliliği problemleriyle geridönülmez sorunlara yol açabilecek olması nedeniyle projenin yapımına son verilmesini istiyorlar. Çekinceleri de tünel giriş ve çıkış noktalarındaki yollar üzerinde yapılacak kavşakların yetersiz kalacağı, cazibe nedeniyle buraya yönelecek trafiğin zaten yetersiz olan bağlantı yollarını bloke edeceği şeklinde.