Danıştay 10. Dairesi, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) İhale Yönetmeliği'nin ihale sürecine ilişkin bazı hükümlerini hukuka aykırı bularak bu hükümler hakkında yürütmeyi durdurma kararı verdi. Danıştay, ihale yönetmeliğinde yer alan; 'ihalenin duyurulması, ilanı, geçici teminat alınıp alınmaması ile ihale usul ve esaslarının belirlenmesi yetkilerini yalnızca TOKİ Başkanı'na veren' düzenlemelerin yürütmesini oybirliğiyle durdurdu.

Gerekçeli kararda, yönetmeliğin ihaleyi gerçekleştiren kişilere ihaleye katılma olanağı sağladığı ve TOKİ Başkanı'na sınırsız yetkiler tanıdığı vurgulandı.

"Toplu Konut İdaresi Başkanlığı Satış, Devir, İntikal, Kiraya Verme, Trampa, Sınırlı Ayni Hak Tesisi ve Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İhale Yönetmeliği"nin bazı hükümlerinin iptali istemiyle Mimarlar Odası tarafından açılan davayı görüşen 10. Daire, ilk incelemesinde 6 madde ve bu maddelere bağlı 4 alt düzenleme hakkında yürütmeyi durdurma kararı verdi.

Zehir zemberek gerekçeler
Danıştay 10. Dairesi'nin yürütmeyi iptal gerekçesinde TOKİ İhale Yönetmeliği'nin düzenlemeleri hakkında çok sert gerekçelere yer verildi. Gerekçede TOKİ Başkanı'na sınırsız yetki verildiği ve ihaleyi düzenleyenlerin yakınlarına ihalelere katılma hakkı tanınmasının hukuksuzluğuna dikkat çekildi. Danıştay'ın yürütmesini durdurduğu 6 maddenin gerekçeleri şöyle:

7. maddenin 1. fıkrasının d bendi: Yasak olmasına karşın ihaleyi düzenleyenlerin yakınlarına ihaleye katılma imkânı sağlıyor.

10. maddenin 1. fıkrası: İhale bedelinin takdir usulünün tümüyle takdir komisyonuna bırakılması idarenin yasallığı ilkesine uygun değil.

16. madde: İhaleye katılanlardan teminat alınıp alınmaması konusundaki takdir tümüyle idare başkanının onayına bırakılıyor. Geçici teminatın alınmayacağı istisnai haller belirtilmeksizin takdirin tümüyle idare başkanına bırakılması, hukuki güvenlik ve idarenin yasallığı ilkesine aykırı.

15. madde: İhale konusu işlerin hangi esas ve usullerle isteklilere duyurulacağı konusu açık değil. İhalede açıklık ilkesi, ihale üzerindeki her türlü baskı, yolsuzluk ve şüphenin önlenmesini, ihalenin kamu için en uygun koşullarda yapılmasını sağlar.

25. madde: Arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı dışındaki işlerde uygulanacak usullerde, ihale usulleri tanımlanmıyor, aşamaları belirtilmiyor. İhale usul ve esaslarının salt idare başkanının onayı ile belirlenmesi öngörülüyor. Başkana sınırları belirsiz bir takdir yetkisi tanınıyor.

26. madde: Gelir paylaşımı ihalelerinde açık ihale usulünün uygulanacağı kuraldır. Açık ihalenin yönetmelikte tanımlanmaması nedeniyle içeriği itibariyle belirsiz olan bu madde hükmü de hukuka aykırı.

Cumhurbaşkanı veto etmişti
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından veto edilen kamu görevlileri arasında yer alan Erdoğan Bayraktar, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı görevini 2002 yılı aralık ayından beri 'başkan vekili' sıfatıyla yürütüyor.

TOKİ itiraz edecek
TOKİ'nin Danıştay'ın aldığı kararı incelediği, karara, tebliğ edilmesinin ardından itiraz etmeye hazırlandığı öğrenildi.

Öte yandan kaynaklar, kararın TOKİ'nin yönetmeliğe göre bugüne kadar yaptığı ihaleleri etkilemeyeceğini söyledi. Yürütmeyi durdurma kararlarının, ileride telafisi imkânsız zararların doğmasını engellemek amacıyla alındığını söyleyen kaynaklar şöyle dedi: "Bu nedenle, karar, bundan sonra yapılacak olan ihaleleri etkiler. Önceki ihalelerle ilgisi yoktur. Ancak TOKİ, yönetmeliğin önemli hükümlerinin yürütmesinin durdurulması nedeniyle, Kamu İhale Kanunu kapsamı dışında kalan, yönetmeliğe dayanarak çıktığı ihaleleri, yeni bir düzenleme yapılana kadar gerçekleştiremez."