Haberler

Bir gün herkes fotoğrafçı olacak (mı?)

Tarih: 9 Nisan 2007 Kaynak: Sabah Yazan: Enif Yavuz


Medyatik isimlerin fotoğraf çekmeye meraklanmaları ve işi ileri götürüp reklam fotoğrafları çekmeye ya da sergi açmaya başlamaları tartışma yarattı. Bu isimler sadece şöhretlerinden mi yararlanıyor yoksa fotoğraf sanatına katkıları oluyor mu, işin duayenlerine sorduk.

Son dönemde özellikle ünlüler fotoğraf sanatına merak saldı. Okan Bayülgen'in yeni sergisi 'Pudra', Rüstem Batum'un iki gün önce açılan sergisi 'Çizgiler, Renkler, Tonlar', Serdar Bilgili'nin 'Engellere Rağmen' ve Cem Boyner'in 'Uzaktaki Yakın, Yakındaki Uzak' sergileri bu ilginin örnekleri. Bu isimlerin yanı sıra Cansu Dere, Tuba Ünsal, Ceyda Düvenci ve Tolga Çevik de yeni fotoğraf meraklılarından. Bir de İsmail Cem, Rauf Denktaş ve Şakir Eczacıbaşı gibi eski isimler var. Bu işin duayenleriyle ünlü isimlerin Türk fotoğraf sanatındaki yerlerini, bu sanata kattıklarını ve ondan götürdüklerini konuştuk...

'Ünlüler reklam fotoğrafı çekemez' - Haluk Çobanoğlu: Belgesel Fotoğrafçısı
"Fotoğraf çekmek kolaydır. Deklanşöre basarsın olur. Fotoğrafın bu tarafına yöneldiler. Gezelim, görelim ve unutalım. Ünlüler medyayı arkalarına alarak sergi açıyorlar. Bu dönemi, bedelli askerlik gibi bedelli 'sanatçılar' dönemi olarak görüyorum. Bedelle süreci kısaltıyorlar. İz bırakacak iş üretilmiyor. Her şey ilişkilerle hallediliyor. 1980-1990 yılları arasında gezi fotoğrafı akımı vardı. Kendi memleketlerinde gavur gibi dolaştılar. 'Batılıymış' gibi fotoğraf ürettiler. İsmail Cem'i bu isimler arasında ayrı bir yerde tutuyorum, çünkü o gazetecidir. Ünlülerin reklam fotoğrafı çekebileceklerine inanmıyorum. Balzac'a genç bir yazar kitabını vermiş, okuyup değerlendirmesi için. Her gün sormuş ısrarla 'okudu mu, beğendi mi' diye. En sonunda Balzac yanıt vermiş: 'Şöhret olunca yayımlarsın."

'Tuba maymun iştahlı Serdar'ın yaptığı önemli' - Tamer Yılmaz: Moda Fotoğrafçısı
"Okan Bayülgen ilk karısı Zeyno Gönenç yüzünden fotoğrafı bırakmış. Ben ürettiklerini beğeniyorum. Evinin her köşesi fotoğraf malzemesiyle dolu. Yatak odasında malzemelerin üstünden atlayıp yatıyor. Cansu Dere bu işi hobi olarak görüyor ve Tuba Ünsal maymun iştahlı. Pahalı makineler kullanmak iyi fotoğraf çekmek demek değildir. Serdar Bilgili'nin fotoğraf projeleri ticari amaçlı değil. Engelliler projesi çok ilgi gördü ve ben bunun fotoğrafı değerli hale getirdiğine inanıyorum. Biz engellileri çeksek kimse gelmez, o yapınca halk da işin içine dahil oluyor. Serdar 'Kendimi kaybediyorum, böyle mutlu oluyorum,' diyor. Ayrıca Beşiktaş Engelliler Takımı'nı kurdu, bunlar birbirinin devamıdır."

'Herkes kendini fotoğrafçı ilan etti' - Gül Gülbahar: Reklam Fotoğrafçısı
"Teknolojinin hızla gelişmesiyle herkes bir dijital fotoğraf makinesi sahibi oldu. Dahası herkesin cep telefonunda fotoğraf makinesi var. Bunu toplumsal hastalık olarak görüyorum. Herkes kendini fotoğrafçı ilan etti. Makyözler, kuaförler, mankenler fotoğrafçı oldu. Bu bana komik geliyor. Herkes birbirinin sınırlarına girdi. Bu işe yıllarını vermiş insanlara saygısızlık olarak görüyorum. Okan Bayülgen bu işe emek veriyor ama mankenleri çektiği fotoğrafları, fotoğraf olarak görmüyorum."

'İşlerin içeriği, niteliği hak getire...' - Kamil Fırat: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Öğretim Üyesi
"Bu insanların fotoğraf çekmesi her şeyden önce bir fotoğrafçı olarak bizi mutlu eder. Ne kadar çok insan fotoğraf çekerse o kadar çok insanın 'dünyayı biraz daha farklı algılayacağını' düşünürüm. Zira fotoğraf, dünyayı algılama ve yorumlama konusunda ufuk açıcı bir yapısallığa sahip. Ancak fotoğrafta 'yeni bir durum olarak' ortaya çıkan 'popüler olanın fotoğrafa ilgisi'ni genel problemin bir parçası olarak görüyorum. Bir 'özne kayması' ya da 'bağlam sapması' diye ifade edilebilecek bu yeni durum tüm alanlarda olduğu gibi fotoğrafı da örtüyor. Tehlikeli olan da bu. İnsanlar, değişik alanlarda oluşturdukları popülaritenin gücüyle fotoğrafa yöneliyorlar ve 'fotoğraf sanatı' adına yapılan işleri ortaya koyuyor, sergiliyor ve gündem oluşturuyorlar. İşlerin içeriği, niteliği hak getire... Beşinci sınıf amatör işler sayfa sayfa yayınlanıyor. Fotoğrafın teknolojisindeki gelişmeler, bu gruba yeni bir oyuncak gibi geliyor herhalde. Sanat disiplinlerine özelde de fotoğrafa bu kadar hafif bakmak, büyük haksızlıktır. Fotoğrafın icat edildiği süreçte, Charles Baudelaire 'Öç duygularıyla dolu bir tanrı, kitlelerin isteğini yerine getirdi, peygamberliğini de Daguerre üstlendi,' diyerek resim karşısında fotoğrafı olumsuzlamıştı. Bugün de fotoğraf, resmin o günlerde yaşadığı gibi bir süreç yaşıyor. Öç duygularıyla dolu bir tanrı popüler olanların isteğini yerine getirdi ve bu işin öncülüğünü bir kişiye değil 'yeni teknoloji'ye verdi. Görüntüleri kirletsin, niteliği ortadan kaldırsın diye."

'Türkiye'de fotoğraf sanatı var mı?' - Ara Güler: Foto-muhabiri
"Onların çektiği fotoğraftır ama fotoğraf sanatı değildir. Ama ne güzel onlar çekiyor, o konunun da fotoğrafı çekilmiş oluyor. Mühim olan çekilen karedir. Okan, tiyatrocuları çekmezse onların fotoğrafı olmayacak. Rauf Denktaş da fotoğraf çekiyor ama ancak bir amatör kadar. En iyi daktiloyu alsan en iyi romancı mı olursun? Fotoğraf beyinle çekilir makineyle değil. Bir de ayrıca Türkiye'de fotoğraf sanatı var mı?!"

'Ünlülerin sponsor bulmaları daha kolay' - Coşkun Aral: Foto-muhabiri
"Foto-muhabirleri ikinci plandalar ve kendi inisiyatifleri yok. Sayfa sekreterlerinin, sayfadaki boşlukları doldurmasına bağlı kalınmış durumda. Fotoğraf editörlüğü zaten yok. Okan Bayülgen kendisini kanıtladı ama 5 bin YTL'lik işler sponsor bulamazken 100 bin YTL'lik sponsorluklar sadece isimleri popüler diye veriliyor. Bilgi Otobüsü Projesi'yle bütün doğuda ders verdim. Sadece Yılmaz Güntekin yakıt desteği verdi ve Kodak çek-at makine verdi. Buna karşılık Kodak Çağla Şikel'e sponsor oldu. Sektörde televole mantığı var. Ara Güler'in belgeselini yaptım ama sponsor bulamıyorum. Ünlülerin merakı sadece hobi. Kasaplarla işadamları manken odaklı birleşiyor. Sergi açılışlarına mankenler geliyor, magazin malzemesi haber oluyor."

'Bence önemli olan sıcak haber fotoğrafı' - Erhan Sevenler Foto-muhabiri
"Fotoğrafı çeken kişinin ünlü olup olmaması da çok önemli değil. Önemli bir olayı görüntüleyen fotoğrafçının kim olduğu hiç önemli değil. Fotoğrafların ne kadar iyi olduğu ve gelecek nesillere neler anlatacağı önemli. Benim merak ettiğim ilk ünlü sıcak haber fotoğrafçısı kim olacak. Hiçbir popüler kişilik sıcak haber fotoğrafı çekmeyi denemedi. Genellikle moda ve gezi fotoğrafları üretiyorlar. Acaba haber fotoğrafında nasıl işler çıkacak... İşte o zaman çok daha keskin eleştiriler yapmak mümkün olacak. Klişe bir tabirle söylemek gerekirse; 'bir gün herkes fotoğrafçı olacak..."

'Okan'ın saygısız demeçleri rahatsız ediyor' - Nihat Odabaşı: Moda Fotoğrafçısı
"İster ünlü ister ünsüz, kim istiyorsa fotoğraf çeksin. Tabii ki şöhretli birinin başka fotoğrafçılara göre reklam kampanyası fotoğrafı çekebilmesi ve sergi açabilmesi çok daha kolay. Karl Legerfeld modacı olmasına rağmen fotoğraf da çekiyor ve tabii ki tüm basının ilgi odağı oluyor. Zaten bu isimler senelerini görsel sanatların içinde geçirdikleri için fotoğrafa geçmeleri çok daha kolay. Birçok kampanyaya imza atmış Cem Boyner'in fotoğraf çekmesinden doğal bir şey olamaz. Üstelik çok da başarılı. Sadece Okan'ın fotoğrafla ilgili ucuz ahkâmlar kesmesi beni rahatsız ediyor. Elbiseleri düzelten fotoğrafçılara terzi demesi veya resimleri 'photoshop'lanan kişilere neredeyse hakaret etmesi bence son derece cahilce ve komik. Üstelik sevgililerine baktığınızda 'photoshop'lu olmaları da bir tezat."
Takvim
<<Haziran 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30      
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.