İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin inşaatına başladığı Ege Üniversitesi Hastanesi-Bornova Merkez M etro Hattı'na karşı üniversite öğretim üyelerinden, "Metro kampusten geçerse, bilimsel araştırma yapamayız" resti geldi.

Ege Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Merkezi'nce(EBİLTEM) hazırlanan ve Rektörlük tarafından Büyükşehir'e de gönderilen raporda hattın yaratacağı titreşim ve elektromanyetik alanın bilimsel araştırmalara darbe vuracağı vurgulandı.

Bu titreşim ve manyetik alanın, hattın yakınından geçeceği EBİLTEM ve Fen Fakültesi'ndeki laboratuvarlarda bulunan hassas cihazları olumsuz etkileyeceğine dikkat çekilen raporda, bu nedenle yapılan genetik ve DNA araştırmalarından biyomühendislik deneylerine kadar onlarca bilimsel çalışmanın durabileceğine işaret edildi.

Raporda görüşlerine yer verilen 5'i profesör 8 bilim adamı, "Hat buradan geçerse, bilimsel araştırma yapamayız. Önlem alınsın" dedi. Rektör Prof. Dr. Ülkü Bayındır, dosyayı Büyükşehir'e ilettiklerini belirterek, "Bu hat, kauçuk yastıklar üzerinde ilerleyeceğinden titreşim olmayacaktır" dedi. Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu ise, "Gerekenleri zaten yapıyoruz. Ortada sorun yok" diye konuştu.

11.5 kilometrelik Üçyol-Bornova metro hattını 3.4 kilometre daha uzatarak EÜ Hastanesi önünden Bornova Cumhuriyet Meydanı'na kadar ulaştıracak hattın inşaatına geçtiğimiz Haziran ayında başlandı.

20 ayda tamamlanması öngörülen hatta sırasıyla Kampus, Evka-3 ve Bornova Merkez istasyonları yer alması planlandı. Ancak, hattın inşaat çalışmaları EÜ'de çeşitli tepkilere neden oldu.

İlk kriz, inşaat nedeniyle kampus alanındaki bazı ağaçların kesilmesiyle yaşandı. Üniversite öğretim üyeleri bu duruma tepki gösterdi. Ağaç kesimiyle ilgili tepkiler sürerken, bilim adamlarından bu defa da kampuste hattın çevresinde yer alan laboratuvarlardaki bilimsel çalışmaları aksatacağı ve tehlikeye sokacağı yönünde şok bir rapor çıktı. EBİLTEM'ce hazırlanan rapor EÜ Rektörlüğü tarafından Büyükşehir Belediyesi'ne de sunuldu.

Sözkonusu laboratuvarlarda çalışmaların çok hassas optik ve elektronik cihazlarla yapıldığı kaydedilen açıklamada, metrodan gelecek titreşimlerle bu cihazların ölçeceği değerlerde de sapmalar olabileceğine ve bilimsel araştırmaların hiçbir işe yaramayacağına dikkat çekildi. Raporda, "Metro sistemi içinde yer alan vagonlarda kullanılan elektrik motorları ve bunların çevresine uyguladıkları endüksiyon manyetik alan etkisinin ilgili binalarda yer alan elektrik, elektronik sistemlerinde oluşturacağı parazit ve dalgalanmalar tüm cihazlara ve bilgisayar ağına ciddi biçimde zarar verecektir" ifadesine de yer verildi.

Raporda özellikle hattın çok yakınından geçtiği birimlerde derslerin yürütülmesi ve bilimsel çalışma ortamının sağlanmasının olumsuz olarak etkileneceği ifade edildi. Raporda, "Kampusumuz etkin bir fay hattı üzerindedir. Bu konuya ilişkin geçmiş dönemlerde raporlar bulunmakla birlikte çok daha güncel durumu gösteren bir zemin etüdü istenmelidir. 1980'li yıllarda denenmiş tren ulaşım hizmetinin Diş Hekimliği Fakültesi ve Kampus Kültür Merkezi binalarında hasar ve çökmelere neden olması nedeniyle kaldırıldığı bilinmektedir. Kampus içindeki bir çok binada çökme ve çatlaklar halen daha gündemdedir" denildi.

Raporda görüşlerine yer verilen Prof. Dr. Jale Yanık, Prof. Dr. Sabire Karaçalı, Prof. Dr. İsmet Deliloğlu Gürhan, Prof. Dr. Murat Elibol, Doç. Dr. Kemal Sami Korkmaz, Doç. Dr. Bahattin Tanyolaç, Doç. Dr. Meltem Conk Dalay, Prof. Dr. Rengin Eltem, "Bu konuda önlem alınmalı. Yoksa labaratuvarlarımızda çalışma yapamayız" dedi. Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Moleküler Biyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sabire Karaçalı, "Fakültemizde titreşime duyarlı çok sayıda alet bulunuyor. Sınırlı üniversite bütçeleriyle alınmaları çok zor olan bu aletlerin bir kısmı titreşim daha az olduğu için bodrum katına yerleştirilmiştir. Ancak, kampus içinden geçmeye başlayan otbüs seferlerinin oluşturduğu titreşimler nedeniyle daha sağlıklı bir çalışabilmek için seferlerin azaldığı saat 17.00'dan sonraki saatler tercih edilmektedir. Bu duruma bir de metro son durak hareketliliğinin ve trafiğinin eklenmesi titreşimi daha da artıracaktır" dedi.

Konuyla ilgili açıklama yapan EÜ Rektörü Prof. Dr. Ülkü Bayındır, bilim adamlarından gelen raporu Büyükşehir Belediyesi'ne ilettiklerini açıkladı.

Metronun kampus içinden kauçuk yastıklar üzerinde geçeceğini belirten Bayındır, "Kanada'da bu sistem uygulanıyor. Metro hattı binaların arasından geçmesine karşın bir titreşim söz konusu olmuyor. Bütün mesele belediyenin projeyi tam olarak uygulamasında" dedi.

Yapılan Araştırmalar
Ebiltem:
* Bazı biyolojik ürünlerin canlı organizmada ve insan vücudunda kulanılıp kullanılamaması üzerine testler.
* Yapay karaciğer ve yapay deri
* Özel antikor ve model aşı geliştirme
* Bitki özütlerinin kanser tedavisinde kullanılması
* Çevre ile ilgili olarak endüstriyel firma atıklarından kıymetli maddeler üretilmesi. 

Fen Fakültesi: 
* Bitki türlerinin verimli hale getirilmesi
* İnsan, hayvan ve bitki genetiği
* Bitkilerden hammadde olarak yararlanılması
* İnsan, hayvan ve bitkilerin anatomileri
* Sivrisineklere karşı mücadele
* İpek bölceğinin daha verimli hale gelmesi

Başkan Açıklama Yaptı: "Problem Yok"
Bilimsel çalışmaların olumsuz etkileneceği görüşleri üzerine konuyu Rektör Bayındır ve ilgililer ile görüşüp mutabık kaldıklarını belirten Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, şöyle konuştu: "Ortada bir problem yok. Biz zaten üniversitenin çekinceleri ile ilgili önlemleri projede almıştık. Görevim süresince yaptığımız çalışmalar ve sergilediğimiz dayanışma ile gösterdiğimizi düşünüyorum."