ABD'li beyaz eşya devi Whirlpool ile ortak şirket kurmak üzere iyi niyet anlaşması imzalayan Zorlu'nun gözü gayrimenkul ve enerji sektöründe... Ülke ülke dolaşarak özel yapıları inceleyen Ahmet Zorlu, "2010 yılına kadar 4-5 milyar dolarlık projeleri tamamlamış olacağız" diyor.
İstanbul'un en değerli arazisi olarak gösterilen Zincirlikuyu'daki Karayolları arazisine 800 milyon dolar veren Zorlu Holding, geçtiğimiz günlerde ABD'li beyaz eşya devi Whirlpool ile de ortaklık yolunda ilk adımını attı. Şimdilik beyaz eşya alanında iki şirket arasında niyet anlaşması imzalansa da TV'lerde dönmeye başlayan Vestel ve Whirlpool reklamları ortaklık yolunda 'niyet'ten çok daha büyük adımlar atıldığını ortaya koyuyor. Peki önce Denizbank'taki yüzde 75'lik hissesini 2.4 milyar dolara Fransız-Belçika ortaklığı olan bankacılık grubu Dexia'ya satan, ardından Karayolları arazisine 800 milyon dolar yatıran ve son olarak da bir başka dünya devi Whirlpool ile ortaklık yönünde adım adan Zorlu Grubu'nun bundan sonraki hedefi ne? Bu soruya grubun patronu Ahmet Zorlu'nun yanıtı, "Girdiğimiz hiçbir alanda küçük ölçekli kalmak istemiyoruz. Küçük ölçekli kalırsak, rekabet şansınız olmaz. Enerjide hedefimiz 2012 yılına kadar 4 bin megavat elektrik üretir hale gelmek. Gayrimenkulde ise bizden yine milyar dolarlık yeni projeler bekleyin. İstanbul'un yanı sıra İzmir ve Marmaris'te de projelerimiz olacak. 2010 yılına kadar bu sektörü yapacağımız yatırım 4-5 milyar doları bulacak" şeklinde oluyor. Karayolları arazisi üzerinde yapacağı yatırımdan, son ortaklık girişimine, Manisaspor'un sponsorluğunu çekilmesinden, kurun seviyesine kadar Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Zorlu sorularımızı şöyle yanıtladı:
* Whirlpool ile ortak şirket kurulması yönünde bir iyi niyet mektubu imzaladınız. Türk şirketleri global olmak için belli bir noktadan sonra yanında yabancı bir grup mu görmek istiyor?
Biz Whirlpool ile 3-4 yıldır beyaz eşyada zaten birlikte çalışıyorduk. Şimdi ortak bir şirket kurma konusunda çalışmalarımız sürüyor. İyi niyet anlaşması imzaladık ama şimdiden kesin bu iş oldu, bitti diyemeyiz. Dünyada artık gruplar birleşmeye gidiyor. Bu bankacılıkta, enerjide, ilaçta var. Bize teklifler geldiğinde karşılıklı menfaatler önemli, yapmayacağız diye bir lüksümüz olamaz.
* Karayolları arazisini satın aldınız, ama halen projenin detayları bilinmiyor. Proje seçim süreci tamamlandı mı?
İhaleyi kazandığımız gün söyledim, burası 2010 İstanbul Kültür Başkenti'ne layık bir proje olacak. Geçen gün Zorlu Gayrimenkul'den arkadaşlarımız Almanya'da bir fuara gitmişlerdi. Bir standın önünde dururken bizim projeden söz edildiğini duymuşlar. Şimdiden dünyada konuşulan bir proje bu. Açtığımız yarışmaya 14 tane yerli ve yabancı mimarlık bürosundan katılım oldu. Bunlar arasında 5'ini seçip yeniden bir elemeden geçireceğiz. Yıl sonuna kadar süreç tamamlanmış olur.
Varlıklı Yaşlılara Residans
* Peki ilk kazmayı ne zaman vurmayı planlıyorsunuz? Bu yapının özellikleri neler olacak?
Şunun üstüne basarak söylüyorum biz bir taş yığını yapmayacağız. Amacımız bu yılın sonunda artık kazmayı vurmak. Yaklaşık 100 dönümlük bir yer burası. 70 dönümü yeşil alan olacak. 1000'er metrekare üzerinde yükselen 5-6 bina söz konusu. Burası bir 'kültür adası' olacak. Türkiye'de ilk defa elektronik kütüphaneyi burada kuracağız. Araştırmacı gençlerimiz ücretsiz olarak kullanacaklar. Rezidans, kongre merkezi, otel ve alışveriş merkezinin yanı sıra projenin yüzde 5'ini varlıklı yaşlılar için bir yaşlılar evine dönüştüreceğiz.
'Güneşten ucuza elektrik ürettik ilk santral lisansı için başvuracağız'
2012'de 4 bin megavatlık elektrik santrali kurmaya hazırlanan Zorlu Grubu, EPDK'ya 1 megavatlık güneş enerjisi santrali kurmak üzere başvuru yapmaya hazırlanıyor.
* Türkiye'de önümüzdeki yıllarda enerjide darboğaz bekleniyor. Tüm gruplar bu sektörle ilgili ama beklenen yatırımlar gelmiyor. Enerjide neden yatırım iklimi oluşmadı?
Çünkü tam anlamı ile serbestleşme olmadı. Ancak 2008 yılından itibaren serbestleşme anlamında adımlar atılacağına inanıyorum. Zaten bu sağlanmadan Türkiye'nin arz açığı da kapanmaz. Biz grup olarak 2012 yılına kadar 4 bin megavatlık elektrik üreten bir şirket haline gelme amacındayız. Burada önemli olan çeşitliliği sağlamak.
* Geçtiğimiz günlerde rüzgâr santraline rekor başvuru geldi. Ardından Enerji Bakanı Hilmi Güler, 'Sıra güneşte' dedi. Sizin güneşten enerji üreten panellerle ilgili projeniz olduğunuzu biliyoruz. Hangi noktadasınız?
Rüzgârda 400 milyon dolarlık yatırımımız devam ediyor. Güneş enerjisinden aslında elektrik üretiliyor. Ama burada önemli olan maliyeti düşürmek. Bizim bu yönde çalışmamız var. Sağolsun Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Yusuf Günay projemizi görünce çok heyecanlandı ve 'Hemen başvurun size 1 mw'lık lisans verelim' dedi. Başvuru yönünde hazırlıklar sürüyor.
* Bu sırada nükleer santral yasası da geçti. İhale sürecinde var olacak mısınız?
Evet, nükleer santralle de ilgiliyiz. Burada bir yabancı grup da yanımızda olabilir. Neden olmasın? Ama nükleer santral bugünün işi değil. Bugün başlasanız 10 yıl sonra bitmiş olacak.
Elimiz her zaman Manisaspor'un üzerinde olacak
* Olaylı Trabzonspor-Sivasspor maçının ardından Vestel, Manisaspor'un sponsorluğundan çekildi. Bu, Manisa'yı cezalandırmak değil mi?
Aslında bizim çekilme kararımız bu maçtan da çok önceydi. Vestel Manisa ile Sakaryaspor maçı da yarım kalmış ve federasyon 3 puanı Sakarya'ya vermişti. Ama Trabzon ve Sivasspor maçında tekrar kararı alındı. Defalarca federasyona ulaşmaya çalıştık ama olmadı. O zaman dedik ki, biz bu çirkefin içinde yokuz. Biz spordan, Manisa'dan uzaklaşmış değiliz. Sadece böyle bir şeyin içinde olmak istemiyoruz. Manisaspor'dan sponsorluğumuzu çektik, ama elimizi üzerlerinden çekmedik. Yine ne ihtiyaçları olsa karşılıyoruz ve karşılamaya hazırız.
* Size olan 20 milyon YTL'lik bir borçlarından söz ediliyor. Bu parayı Manisaspor'dan istiyor musunuz?
Evet, böyle bir borç var. Çeşitli zamanlarda verdiğimiz paralar bunlar. Ama daha öncede söylemiştim, şimdi de söylüyorum, biz o parayı almayacağız. Biz her zaman spora destek olmaya hazırız.
Evet, ihracat artıyor ama 'can havliyle'
* Vestel ve diğer tekstil üretimleriniz ile Türkiye'nin önde gelen ihracatçı şirketlerindensiniz. Merkez Bankası ile ihracatçıların arasını açan kurun seviyesi sizi nasıl etkiliyor?
Yüksek faiz ve düşük kur politikası devam ettiği sürece bir gün duvara toslarız. Bu kaçınılmaz. Bu kadar yüksek faiz dünyanın hiçbir yerinde yok. Cari açığı herkes biliyor. Bir ara 1.70 YTL'yi gören dolar bugün 1.20'nin altında. Burada bizim rekabet gücümüz kalmıyor. İhracat artıyor diyorlar. Evet, artıyor ama 'can havliyle' artıyor. Biz tedbir olarak mengeneyi sıkıyoruz, ama biz sıktıkça dolar daha çok geri geliyor. Bizim artık sıkacak bir noktamız kalmadı. İçeride de dışarıda da kaybediyoruz. Sadece tekstil ve hazır giyim değil tüm sanayici aynı durumda. Yılbaşında dolar 1.40 YTL idi, şimdi 1.20 YTL. O gün dövizini bozdurup faize yatıran, bugün yeniden dolar aldığında yüzde 30 kârlı çıkacak. Yüzde 17-18 faiz hangi ülkede kalmış ki!
"Türkiye'ye gelen mutlaka uğrayacak"
"Karayolu arazisi ile ilgili kafamızda tabi ki bir şeyler var. Ancak projeyi hazırlayan arkadaşların üzerinde önceden bir etki yapmak istemiyoruz. Bu proje için ülke ülke dolaşıp özel yapıları inceliyorum. Dünyada konuşulan, İstanbul'da ve Türkiye'de olmayan bir şey olsun istiyorum. Bunun için ABD'ye kadar gittim, önümüzdeki ay da Uzakdoğu'ya gideceğim. Neler yapmışlar, nasıl yapmışlar tek tek inceliyorum. Ben bu projede çok iddialıyım. Türkiye'ye, İstanbul'a gelen turist muhakkak burayı görmek isteyecek."
Marmaris ve İzmir sırada
"Konut sektöründe olmayı düşünmüyoruz. Dev kompleksler yapmak gibi bir niyetimiz var. Milyar dolarlık projelere imza atmak istiyoruz. Yakında bu tür yeni projelerimizi görebilirsiniz. Dünyada da bu tür projeler revaçta. İstanbul'da yeni yeni yerler bakıyoruz. 2010 yılına kadar İzmir, Marmaris ve İstanbul'da 4-5 milyar dolarlık gayrimenkul projelerimiz tamamlanmış olacak. Biz girdiğimiz her yerde ilkleri yapmaya meraklıyız. Yıllar önce 'Beyaz eşyayı kurma' diyenler oldu. 8-9 milyon adet kapasiteye ulaştık."