Fotoğraflar: Richard Davies
Future Systems (Jan Kaplicky ve Amanda Levete) ile kent mimarisine hayat verme çalışmaları 2003 yılında başlatıldı. Günümüzdeki alışveriş merkezleri sadece ihtiyacı karşılamaya yönelik olmaktan çıkıp, sosyal yaşantının bir parçası haline geliyor. İngiltere Birmingham’daki Selfridges da, başarılı bir restorasyon sonucu yıkımdan kurtarılarak, yeniden önem kazanan bir alışveriş merkezi özelliğini gösteriyor.
Bu alışveriş merkezinin yöneticisi İtalyan Vittorio Radice, alışılmış mağaza kavramından farklı bir yapı ortaya koymak istedi ve kule dışındaki herşeyin değiştirildiği bu merkez tasarlandı. Tasarım aşamasındaki kararlar ilk başta yadırgansa da bu hareketli alışveriş merkezi Manchester ve Glasgow’a şubeleri açılacak kadar etkileyici oldu. Radice açısından binanın en dikkat çekici yönü restorasyondan önceki yapıya sadık kalınmasıydı.
19.yy’da, Birmingham’daki kapatılmak üzere olan alışveriş merkezleri Selfridges’la birlikte yeniden hayat buldu ve şehrin sembolü haline geldi.
Alışveriş merkezinin dış kabuğu 1.500 tane alüminyum diskle kaplı olup; bu dış kabuğun açıklıkları en aza indirilmiş, farklı katlar dar geçişler ve asansörlerle bağlanmıştır. Yapının etrafındaki yaya yollarından güneş gözlüğü gibi algılanan pencereler kullanılmış. Sıradışılığın peşinde olan Kaplicky bu kabuğun formunu doğadan aldığını ve alüminyum disklerin ise Barok dönemi sinek gözlerinden soyutlayarak tasarladığını söylüyor. Bu diskler Selfridges’in sembolü niteliğinde ve şehrin her yerinde etkisini gösteriyor.
Merkezi bir alanda bulunan bu yapının çevresinde, kontrast oluşturan gotik bir kilise ve pop art bir kule bulunuyor. Selfridges çevresindeki bu yapılardan tamamen farklı bir mimari üslup oluşturuyor.
İki katlı bu alışveriş merkezi heykelsi ve dışa kapalı formuyla, insanları meraklandırarak çekiciliğini arttırırken, iç mekandaki ayrı ayrı tasarlanmış bölümler ve yanlardaki 2 ana geçiş de üst katlara çıkılmasına teşvik ediyor. Dışarıda oluşan beklentiler iç mekanda yüzey ve yükseklik değişimlerinin, ışık gölge etkisinin ustalıkla kullanılmasıyla karşılanıyor. İç mekandaki bölümlerde cam kullanılmadan, müşteriyi içeriye davet etmede farklı yöntemler uygulanıyor. Işık yapıya, çatı penceresinden alınıyor, sirkülasyon alanları bu ışığı engellemeyecek şekilde konumlandırılıyor. Alışveriş merkezinden çıkan iki köprüden biri restoran için teras alanını oluştururken, diğeri caddenin karşısındaki otoparka bağlanıyor.