Vakıflar Yasası görüşülürken MHP’liler “Karşı çıkmak, vatan borcu”, “Susan dilsiz şeytan”; CHP’liler de “Ayasofya elden gidecek” diye muhalefet etti. AK Partililer ise “Azınlıklar vatandaş değil mi”, “Ayasofya’nın tapusu bizde” diye yasayı savundu.
Ortak hazırladıkları türban teklifini Meclis Başkanlığı’na sunarken birlikte poz veren AK Parti ve MHP’liler, Vakıflar Kanunu görüşmelerinde karşı karşıya geldi. MHP grubu, 10’uncu Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in 9 maddesini veto ettiği kanunun Meclis Genel Kurulu’ndaki görüşmelerinde CHP’yle birlikte sıkı muhalefet yaptı.

CHP’li Gök: Herkes Bilip Titreyecek
CHP Mersin Milletvekili İsa Gök, kanunu eleştirerek, “Vakıflar Kanunuyla Sevr’deki hükümleri getiriyorsunuz. Bu Kanun, Lozan Antlaşmasını tartışma konusu yapıyor” dedi. Kanunla, cemaat vakıflarının sermaye hareketlerine ve ticari faaliyette bulunmalarına izin verileceğini belirterek tepki gösteren Gök, “Siz ne yapıyorsunuz? Türkiye’nin geleceğini dinamitliyorsunuz, farkında değilsiniz. Bu kanun, başa bela olacak. Bu kanunun özü tavizdir” diye konuştu.

Gök, AK Parti İstanbul Milletvekili Mehmet Müezzinoğlu’nun “Türk milleti, dünyada hak ettiği saygın yeri alamamıştır. Türkiye, güçlü bir ülke olamamıştır” sözlerini de eleştirerek, “Türk milletinin saygınlığını, hiç kimse bu şekilde ayaklar altına alamaz. Burası Gazi Meclis’tir, Kurtuluş Savaşını yöneten Meclis’tir. Herkes bunu bilecek ve titreyecek. Müstemleke ile saygın olunmaz. Gelin, buradan özür dileyin” ifadesini kullandı. AB’de vakıflar konusunda benzeri mevzuatın olmadığını, bazı vakıfların bazı ülkelerde rejimin değişmesine yönelik faaliyetlerde bulunduğunu iddia eden Gök, “Pembe, kadife devrimler yapan vakıflar var. Bunu mu istiyorsunuz, bunu mu özlüyorsunuz?” diye sordu.

MHP’li Yalçın: Karşı Çıkmak Vatan Borcu
MHP Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın da “Bu kanuna karşı çıkmayı, aleyhinde konuşmayı, kamuoyunu bilgilendirmeyi, MHP olarak yalnızca bir siyasi faaliyet, muhalefet vazifesi olarak değil; askere gitmek, vergi vermek, vatan savunmasına katılmak gibi vatan borcu olarak kabul ediyoruz” diye konuştu.

“Korkarım Savaşmamız Gerekecek”
Kanundaki mütekabiliyet esasının aldatmacadan ibaret olduğunu iddia eden Yalçın, AB’nin vakıf mevzuatı olmadığını, bu nedenle mütekabiliyetin de olamayacağını söyledi. MHP’nin, kanuna yönelik söyleminin “Şovenist” olarak algılanmamasını isteyen Yalçın, “Devletimizin kuruluş senedini kendi elimizle yırtıyoruz” dedi. Soros Vakfı gibi güçlü vakıflarla, Türkiye’de hangi vakfın mücadele edebileceğini soran Yalçın, “Bu yasayla verdiklerimizi geri almamız için yasa yapmamız yetmeyecek, korkarım savaşmamız gerekecek” diye konuştu.

CHP’li Keleş: Tarihi Eserler Yabancılar
CHP İstanbul Milletvekili Birgen Keleş de, yasanın, Türkiye’nin birlik, bütünlük ve toprağını, Lozan Antlaşmasını hedef aldığını ileri sürerek, “AKP’nin bu düzenlemeyle büyük bir aymazlık örneği sergilediğini” söyledi. Azınlık vakıflarının kayrıldığını ve Lozan’dan farklı bir statüye getirilmek istendiğini savunan Keleş, “Bu düzenlemeyle, partilerin de vakıflar kanalıyla yurt dışından yardım alabileceğini” ileri sürdü. Keleş, “Yasa çıktığında Bozcaada ve Gökçeada’yı, başta Ayasofya olmak üzere tarihi eserleri, yabancılara tapulamaya hazırsanız, size söyleyecek bir şeyim yok” dedi.

MHP’li Akçay: Susan Dilsiz Şeytan
MHP Manisa Milletvekili Erkan Akçay da “yabancı vakıfların, maddi güçlerini kullanarak, Türkiye’nin her yanına yayılacaklarını, ekonomide ve sosyal hayatta bir ahtapot, bir habis ura dönüşeceklerini” iddia ederek şöyle devam etti:

“Eğer bu kanun yüce Meclis’ten çıkarsa, bu aziz vatanı emanet eden atalarımızın, Türk milletinin, gelecek nesillerinin, iki eli bu kanununa ‘evet’ diye oy verenlerin yakasında olacaktır. Milletvekillerine sesleniyorum: Vakıf duasını ve bedduasını unutmayınız. Değerli milletvekilleri, bu kanuna hayır diyelim. Büyük bir günahtan, büyük bir vebalden sakınalım. Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekillerine sesleniyorum: Bu yasayı aklınız, mantığınız, vicdanın kabul ediyor mu? Niçin susuyorsunuz? Basiretiniz mi bağlandı? İradeniz mi ipotek altında? Haksızlık karşısında susan, kötülük karşısında susan dilsiz şeytan değil mi bizim kültürümüzde...”

CHP’li Güner: Çan Değil, Ezan Sesiyle Büyüdüm
CHP Ordu Milletvekili Rahmi Güner, vakıflar konusunun, AB ve ABD’nin telkin ve baskılarıyla gündeme geldiğini, kanundan sonra, Anadolu’da misyonerlik faaliyetlerinin başlayacağını; Türkiye’nin egemenliği, bağımsızlığı, üniter yapısı ve Lozan Anlaşmasıyla elde edilen kazanımların tehlikeye gireceğini iddia etti.

“Ben ezan sesiyle doğdum, büyüdüm. Kilise çan sesiyle değil” diyen Güner, yabancıların vakıflar aracılığıyla tekrar Anadolu’da siyasi faaliyetlerde bulunmak için örgütlenmelerini istemediğini söyledi. Güner, “Bu kanun, Türkiye’nin yüz karası olacaktır” dedi.

AK Parti'li Bilen: Yanlış Yapan da Dilsiz Şeytan
Bu sözlere cevap veren AK Parti Manisa Milletvekili İsmail Bilen ise, vakıfların çağdaş bir kanuna kavuşacağını savunarak, “Medeniyetimiz sadece haksızlık karşısında susanı dilsiz şeytan addetmiyor, bir kişiye yapılacak yanlışı da yasaklıyor. Biz o kültürün, o medeniyetin parçası değil miyiz? Azınlıklar, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı değil mi? Eşitlik kuralını nasıl men edebilirsiniz?” diye konuştu.

DTP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan, kanununa ilişkin eleştirilerde “Vatan, millet, Sakarya havası” estirildiğini, bunu doğru bulmadığını belirtirken, Bağımsız Tunceli Milletvekili Kamer Genç, düzenlemeyle, “Ortodoks Patrikine geniş yetkiler tanınacağını” ileri sürdü, “11 bin 500 vakıf arazisinin birilerine verilmesi önemli. Bu, incelenmeli. Oraları Patrik ve bağlı vakıflara verdiğinizde İstanbul’da yaşayacak yer kalmıyor” diye konuştu.

AK Parti'li Bozdağ: Türkler Dışarda Kuruyor
AK Parti Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ, yasanın “Hayırlı ve yararlı” olduğunu, içeriğinde kötü ya da yanlış bir unsur olmadığını; Türk vatandaşlarının yurt dışında rahatlıkla vakıf kurabildiklerini, Almanya ve Fransa’da bu şekilde kurulmuş yüklerce vakıf bulunduğunu anlattı. “Türkler yurt dışında kuruyor, yabancılar da Türkiye’de kurabilir” diyen Bozdağ, “Vakıflar kanalıyla yurt dışından para gelecek” eleştirisinin haksız olduğunu söyledi. Bozdağ, “Bugün bu vakıflara yurt dışından gayriresmi yollardan para geliyor. Şimdi kayıt kuyut altına alınıyor, devletin gözetim ve denetimi altında yapılacak” dedi.

Bozdağ, “Lozan’ın iyi okunması gerektiğini” kaydederek, gayrimüslim Türk vatandaşlarının yeni vakıf kurmasına bir engel olmadığına işaret etti. CHP Grup Başkanvekili Kemal Kılıçdaroğlu, müdahale ederek, Bozdağ’ın, “Bugün vakıflara yurt dışından gayrı resmi yollardan para geldiğini” söyleyerek ağır ithamda bulunduğunu söyledi, sözlerini düzeltmesini istedi. Bunun üzerine Bozdağ, herhangi bir vakfın gayrı resmi yollardan para aldığını kastetmediğini söyledi.

Bakan Yazıcı: Toprak Bütünlüğü Eksilmez
Muhalefet milletvekillerinin eleştirilerini yanıtlayan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hayati Yazıcı, yürürlükteki Medeni Kanun’a göre vakıfların ticari işletme kurabildiklerini belirtti ve “Bu kanunla, ne Türkiye’nin egemenliğine bir nakise, ne de toprak bütünlüğünden bir eksiklik söz konusu olması mümkün değildir” dedi.

“Ayasofya'nın Tapusu Bizde”
MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı’nın, “Ayasofya’nın azınlık vakıflarına devredildiğinin farkında mısınız? Yoksa kilise olarak açılmasını mı arzu ediyordunuz” iddiasına yanıt olarak Ayasofya’nın tapusunu milletvekillerine gösteren Yazıcı, tapudaki bilgileri okuduktan sonra, Ayasofya’nın tapusunun Fatih Sultan Mehmet Vakfı’na ait olduğunu belirtti ve “Nasıl böyle şey düşünebilirsiniz?” dedi.

“Yeni Cemaat Vakfı Kurulmaz”
Yazıcı, Türkiye’de 161 cemaat vakfı olduğunu belirterek şöyle devam etti: “Lozan Antlaşmasıyla bu statüyü kazanmış. 1936 beyannamesiyle cemaatlara ait bu hayır kurumları, Atatürk döneminde vakıf statüsüne kavuşturulmuştur. Bunların sayısı 161’dir. Bunların artırılması, yeniden ırk ve cemaat esasına dayalı vakıf kurulması mümkün değildir. Bu kanunun böyle bir amacı yok. Bu kanunda yeni bir cemaat vakfı kurulmasına dönük bir düzenleme kesinlikle söz konusu değildir.”

Ayrıntılar Yönetmelikle Belirlenecek
Vakıflar konusuyla ilgili ayrıntıların yönetmelikle düzenleneceğini belirten Yazıcı, yabancıların vakıf kurmasının “Kendi hukuklarında olması ve uygulaması” şartıyla mümkün olacağını, düzenlemeyle, mütekabiliyet ölçüsünde yabancıların Türkiye’de vakıf kurabileceklerini anlattı. Kurulacak vakıfların Türk yargısının onayını almak zorunda olacağına işaret eden Yazıcı, “Vakfı ve vakıf senedini kötüye kullanan olursa Vakıflar Genel Müdürlüğü ve ilgili diğer kurumlar müdahale edecektir” ifadesini kullandı.

Asgari Mal Varlığı Her Yıl Değişecek
Yasanın “Yeni vakıfların kuruluşu, mal varlığı, şube ve temsilcilikleri” düzenleyen 5. maddesi üzerinde 15 önerge verilirken, bunun 7’si işleme konuldu. Madde üzerinde AK Parti Grup Başkanvekili Bozdağ tarafından verilen önergeyle, “Yeni vakıfların kuruluşunda, amaçlarına göre özgülenecek asgari mal varlığının, her yıl Vakıflar Meclisince belirlenmesi” kabul edildi. Tartışmalar arasında yasa tasarısının 11 maddesi kabul edildi; görüşmelere bugün devam edilecek.