Yerel yönetimlerin zafiyetlerini en aza indirerek, rasyonel yönetim anlayışını getirmek isteyen hükümet, İçişleri Bakanlığı aracılığıyla yeni bir kanun taslağı hazırlatıyor. Taslağa göre nüfusu 2000’in altındaki 863 belde-belediye yönetimi, en yakın ilçe yönetimine bağlanacak. Bu beldelerde çalışan işçi ve memurlar da, söz konusu ilçelerde görevlendirilecek. Ayrıca Büyükşehir olmasına rağmen merkez ilçesi olmayan Antalya, Samsun gibi 8 büyükşehir belediyesine yeni merkez ilçeler kazandırılacak. “Minimum Maliyet, Maksimum Fayda-Profesyonel Yönetim” anlayışına göre geliştirilen taslağa göre, yaklaşık 45 yeni ilçe otaya çıkacak ancak 863 belde lağvedilecek. Küçük yerleşim birimlerinin adeta para yuttuğunu buna karşılık hizmet sunamadığını ve önemsenecek gelir kalemlerine sahip olamadığını göz önünde bulunduran hükümet, bu küçük birimlerin lağvedilerek büyük ilçelere bağlanmasını esas alıyor. Bunun için baz alınan kıstas, nüfusun 2000’nin altında olması. Konunun uzmanlarına göre bu büyüklükteki bir yerleşim biriminde hizmet üretilemiyor. İdari, mali ve teknik yönetim kurulamıyor. Hizmet çarkının dönmesi için bu küçüklükteki bir yerleşim biriminde, büyük ölçekli bir ilçedeki yönetimin aynısının buralarda da kurulması gerekiyor. Böyle olunca da maliyet, faydadan fazla oluyor.
Kimse mağdur olmayacak
Ayrıca bu yönetimler, hiçbir üretimi ve geliri olmayıp sadece genel bütçeden aldıkları payla ayakta durmaya çalışıyorlar. Bütçeden aldıkları pay bile, kara delik gibi olan harcama kalemlerine yetmiyor.
2006 yılındaki yapılandırma ve bazı beldelerin borçlarının sıfırlanmasına rağmen bu gün bu küçük beldelerin toplam borcunun 400 trilyon civarında olduğu tahmin ediliyor. Yeni nüfus sayımına göre, nüfusu 2000’in altında 863 yerel yönetim belirlendi. Eski yüksek nüfusa göre genel bütçeden pay aldığı dönemde bile yönetilemez halde olan bu beldeler, düşük olan yeni nüfusa göre daha da az ödenek alacak. O zaman bu beldeler, iyice borç batağına saplanacak. İşte hizmet üretme kapasitesinden yoksun küçük beldelerin yönetimi, bu ve benzeri nedenlerle en yakın ilçeye devredilecek. İlçedeki il özel idareleri tarafından söz konusu beldelere hizmet götürülecek. Hizmet sunumunda aksama olmaması için, bu beldelerde küçük irtibat birimleri kurulabilecek. Bu beldelerin temel ihtiyaçlarının giderilmesi için, 10 yıl boyunca genel bütçe payının dışında ekstra ödenek ayrılacak. Bu beldelerde memur olarak çalışan yaklaşık 3 bin 820 civarındaki personel ile işçi olarak çalışan 5 bin 800 civarındaki çalışan da bağlandıkları ilçelere tayin edilecekler. Birçoğu parasızlıktan aylarca maaş alamazken artık rahat rahat maaşlarını da alabilecek.
Büyük ilçeler bölünecek
Bu arada yönetimde zafiyet oluşturacak kadar büyük olan bazı yerleşim birimleri de bölünecek. Ancak bunun sayısı oldukça sınırlı olacak. Burada ise nüfus esas alınmayacak. Yönetim zafiyeti oluşturan coğrafik ve idari zorluklar göz önünde bulundurulacak. Örneğin İstanbul’da 4-5, İzmir’de ise 1 veya 2 bölünme gerçekleşecek. Adana ve Ankara’da da bölünme ihtimali kısmen var ama kesinlik kazanmış değil. Ayrıca 16 büyükşehir belediyesinin 8’inde merkez ilçenin bulunmadığını göz önünde bulunduran hükümet, yönetim kolaylığı sağlamak için buralarda merkez ilçeler tayin edecek. Bölünmelerle yaklaşık 45 civarında yeni belediye ortaya çıkması beklenirken, yaklaşık 863 belde ise lağvedilecek.