Dünyanın en büyük idari binasının Washington'daki Pentagon binası olduğunu pek çok kişi bilir. İkinci Dünya Savaşı sırasında dağınık halde bulunan askerî birimleri tek bir merkezde toplamak, böylece verimlilik ve koordinasyonu güçlendirmek için inşa edilen Pentagon binası gerçekten de çeşitli mimari ölçütlere göre bugün dünyanın en büyük idari binası olarak kabul edilir.

1941-1943 yılları arasındaki inşası sırasında 13.000 işçinin çalıştığı, 42.000'e yakın çeşitli direğin dikildiği, 6.000.000 kübik yardlık toprağın hafriyatının yapıldığı ve yakınındaki Potomac Nehri'nde 680.000 ton kumun kullanıldığı 5 katlı bina o zamandan bu yana Amerikan Savunma Bakanlığı'nın merkezidir. 11 Eylül saldırılarında güney kanadı ciddi zarar gören, binlerce odanın, koridorun, mahzenin bulunduğu binada binlerce asker, sivil personel çalışmaktadır.

Dünyanın ikinci büyük idari binası ise Balkan ve Karadeniz komşumuz Romanya'nın başkenti Bükreş'te bulunmaktadır. Yıllarca önce yakından gördüğüm ve etkilendiğim bu binada yarın çok önemli bir zirve başlayacak. Bu zirve tahmin ettiğiniz gibi NATO tarihinin en büyük, en geniş katılımlı zirvesi olacak.

24 devlet başkanı, 26 hükümet başkanı, 87 bakan, 3.000 delegenin katılacağı ve 3.500 medya mensubunun izleyeceği Bükreş Zirvesi bugün Parlamento Sarayı olarak anılan bu devasa binada törenle başlayacak. Türkiye'den Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Amerika'dan başkan Bush ve Rusya'dan Başkan Putin'in de katılacakları zirve şüphesiz hem askerî hem de siyasi bakımdan önemli gelişmelerin yaşanacağı, kararların alınacağı tarihe geçecek bir zirve olacak. Zirvede nelerin ele alınacağı ise çoktandır belli. Nitekim bunları Genel Sekreter Jaap de Hoop Scheffer 4 madde halinde açıklamış bulunuyor: Operasyonlar (Afganistan, Kosova), genişleme, ittifakın transformasyonu (dönüşümü) ve ortaklık ilişkileri...

İşte böylesine önemli ve tarihî zirve 1989 yılına kadar Romanya'nın komünist diktatörü Nikolay Çavuşesku'nun megaloman fikirlerinin sonucu inşa ettirdiği ve Halkın Evi adını verdiği muazzam binada yapılacak.

İnşasına 1983 yılında başlanılan ve 1989 yılında bitirilen bina, komünist devletin yönetim merkezi olarak tasarlanmıştı. İnşa sürecini iyi hatırladığım bina yapılırken geniş kapsamlı bir istimlâk gerçekleştirilmiş, bunun sonucunda binlerce işyeri, mesken, villa yıkılmış, yaklaşık 40 bin kişi başka yerlere gitmek zorunda kalmıştı. Bunlar olurken Bükreş'in herkesin saygı duyduğu merkezî mimarisi de kökten değişmişti.

Bina şüphesiz Romanya halkına çok pahalıya patlamıştı. Binlerce ton, taş, kereste ve diğer inşaat malzemeleri bu megaloman projeye tahsis edilmiş, binlerce işçi yıllarca bu projeyi bitirmek için gece gündüz ter dökmüştü. İnşa sırasında şahısların kendi inşaatlarında mermer kullanmaları bile yasaklanmıştı.

Üç bin oda, sayısız koridor, mahzen, hatta nükleer sığınakların da bulunduğu bina bugün Romanya parlamentosunun iki kanadı, bir müze ve dev bir konferans salonunu ihtiva ediyor ve işte bu salon NATO zirvesine ev sahipliği yapıyor.

Romanya'nın milli kaynaklarını boş bir hayal için harcayan Çavuşesku, malum 1989 yılının son günlerinde halkın sokağa dökülmesi sonucu bu binanın damından karısı Elena ile birlikte helikopterle kaçmış, ancak daha sonra yakalanarak kurulan askerî mahkemede ölüm cezasına çarptırılmış ve akabinde eşi ile birlikte kurşuna dizilmişti.

Komünist diktatörlük altında yıllarca inleyen Romanya bugün ne ilginç ki, NATO üyesi olarak ittifakın en büyük zirvesini dünyanın ikinci büyük binasında gerçekleştiriyor. Bükreş Zirvesi dolayısıyla ben bugün dünyanın ikinci büyük binasını hatırlamadan edemedim kısacası.