EX­PO 2015 oy­la­ma­sı­nın ar­dın­dan Pa­ris’ten İz­mir’e dö­nen Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye­si ka­fi­le­si, Ad­nan Men­de­res Ha­va­li­ma­nı’nda kar­şı­lan­dı. Baş­kan Aziz Ko­ca­oğ­lu’na “Hoş­gel­di­niz” di­yen­ler ara­sın­da MHP İl Baş­ka­nı Mü­sav­vat Der­vi­şoğ­lu da var­dı. Der­vi­şoğ­lu’nun çi­çek ve­rip, İz­mir için ça­lış­ma­lar­ından do­la­yı te­şek­kür et­ti­ği Ko­ca­oğ­lu, İz­mir’in EX­PO’yu kay­be­der­ken baş­ta de­ne­yim ol­mak üze­re çok şey ka­zan­dı­ğı­nı bir kez da­ha tek­rar­la­dı.

Tür­ki­ye’yi bir­leş­tir­di
Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı Kocaoğlu, aya­ğı­nın to­zuy­la şu de­ğer­len­dir­me­yi yap­tı:

“İz­mir’in EX­PO aday­lı­ğı Tür­ki­ye’nin pro­je­si ol­du. En çok mü­ca­de­le ve­ren­le­rin ba­şın­da Cum­hur­baş­ka­nı Ab­dul­lah Gül gel­di. Ba­şın­dan be­ri sa­hip­le­ne­rek, en in­ce de­ta­yı­na ka­dar ta­kip et­ti. Risk ala­rak Pa­ris’e gel­di. Bir iki de­le­ge­nin oyuy­la kay­bet­me­mek için bu­nu yap­tı. CHP Ge­nel Baş­ka­nı De­niz Bay­kal ve her par­ti­den mil­let­ve­kil­le­ri gel­di. Bir­lik ve be­ra­ber­li­ği­mi­zin EX­PO aday­lık sü­re­ci­nin önem­li bir et­ki­si ol­du. Te­sel­li ol­sun di­ye söy­le­mi­yo­rum, top­lam­da 65 ül­ke­nin oyu­nu ala­rak iyi bir per­for­mans gös­ter­dik. 100’ün üze­rin­de BIE üye­si ül­ke­ye gi­di­le­rek Tür­ki­ye ve İz­mir ta­nı­tıl­dı. EX­PO sü­re­cin­de de­ne­yim ka­zan­dık, bil­gi­len­dik, ezil­me­dik, ba­şa­rı el­de et­tik. Oy­la­ma­da çok fak­tör et­ki­li ol­du. Bi­zim oy­la­rı­mı­zı et­ki­le­ye­cek olum­suz fak­tör­ler 3-5 ise Mi­la­no’nun­ki bun­dan kat ve kat faz­lay­dı.”

Aziz Ko­ca­oğ­lu, İz­mir’in dur­ma­ya­ca­ğı­nı, viz­yo­nu­nu de­vam et­ti­re­ce­ği­ni ifa­de et­ti. Ko­ca­oğ­lu, EX­PO 2015 için dü­şü­nü­len İn­ci­ral­tı’nın ge­le­ce­ği için de çar­pı­cı açık­la­ma­lar­da bu­lun­du, özet­le şun­la­rı söy­le­di:

“Bu sa­at­ten son­ra EX­PO sü­re­cin­de ne­le­rin doğ­ru, ne­le­rin yan­lış ya­pıl­dı­ğı­nın çok tar­tı­şıl­ma­ma­sı ge­re­ki­yor. El­bir­li­ğiy­le ye­ni he­def­le­re yö­ne­le­ce­ğiz, İz­mir’in viz­yo­nu­nu de­vam et­ti­re­rek, ken­ti aya­ğa kal­dı­ra­ca­ğız. Bu aşa­ma­dan son­ra İn­ci­ral­tı, plan­la­nıp sağ­lık mer­ke­zi ha­li­ne ge­ti­ril­me­li. Li­man ar­ka­sı­nın pla­nı ta­mam­lan­lan­dı, otel­ler, ti­ca­ret mer­kez­le­ri ya­pı­la­cak.Ya­rı­ma­da’nın da plan­lan­ma­sıy­la bu böl­ge tu­rizm ağır­lık­lı kal­kın­ma­ya baş­la­ya­cak. Be­le­di­ye baş­ka­nı se­çil­di­ğim ilk gün­den iti­ba­ren İn­ci­ral­tı’nın, ka­na­at ön­der­le­riy­le bir­lik­te plan­lan­ma­sın­dan ya­na ol­dum. Dü­zen­le­me­nin düz­gün ger­çek­leş­ti­ril­me­si için bir­kaç ya­sa­da özel de­ği­şik­lik ge­re­ki­yor. İk­ti­dar par­ti­sin­den bu ko­nu­da des­tek bek­li­yo­ruz. İn­ci­ral­tı plan­la­nır­sa İz­mir kur­tu­lur. Bu plan­la­ma İz­mir’in kur­tu­lu­şu için­dir. Çün­kü çar­pık bir ge­liş­me var. Ya­rın hiç­bi­ri­mi­zin ba­şe­de­me­ye­ce­ği bo­yu­ta ge­le­cek. Bir an ön­ce plan­la­ma­lı­yız ki bi­zim plan­la­dı­ğı­mız doğ­rul­tu­da ge­liş­sin.”

İl Genel Meclis Başkanı Yılmaz: Paris’te rüşvetin belgesini gördük
EXPO 2015 Yürütme Kurulu Üyesi ve İl Genel Meclis Başkanı İsmail Yılmaz: Ben İzmir kaybetti diye kabul etmiyorum. Oylamada bir kazanan bir de kaybeden var. Genel anlamda Türkiye, İzmir kazandı. Ülkemizi, kentimizi dünyaya tanıtma şansımız oldu. Bu büyük kazanç. Cumhurbaşkanından sade vatandaşına kadar herkes birşey yapmaya çalıştı. EXPO birleştirici bir proje oldu. Siyasi, sosyal kesimler ilk kez birleşti. EXPO, çalışmamızla olacak birşey değil. Ülkelerarası bir rekabet. Bu İzmir’in boyutunu aşışyor. İtalya, yarışa bizden önde başladı. İtalya’nın dünyanın her yerinde büyükelçilikleri var. Ticari, siyasi ilişkileri güçlü. Dünyanın her yerinde köşe başında İtalyan lokantaları var. Biz İtalya’nın dünya üzerindeki siyasi ve ekonomik nüfusuna karşı mücadele ettik. Türkiye’nin 65 oy alması başarıdır. Herkes elinden geleni yaptı. İzmir de neler yapabileceğini göstermiş oldu. Yine EXPO’lar düzenlenecek. Bir tanesini mutlaka İzmir’e getireceğiz. Rüşvetin belgesi olmaz. Rüşvetin belgesini gördük. İtalya sunumunda ülkelere bu kadar para dağıtacağım diyerek rüşvet dağıttı. Umarım bu geleneksel hale gelmez. Biz centilmence yarıştık. İtalyanlar ceplere biz gönüllere hitab ettik.

EXPO 2015 Avrupa İnisiyatifi eşbaşkanları:
Sanki kazanılmış gibi projeler uygulanmalı
Tür­ki­ye Araş­tır­ma­lar Mer­ke­zi (TAM), EX­PO oy­la­ma­sı­nın ar­dın­dan açık­la­ma yap­tı. TAM Di­rek­tö­rü ve EX­PO 2015 Av­ru­pa İni­si­ya­ti­fi Eş­baş­ka­nı Prof. Dr. Fa­ruk Şen, EX­PO he­de­fin­den şa­şıl­ma­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni be­lirt­ti.

Prof. Dr. Faruk Şen, or­ga­ni­zas­yo­nu­nun Mi­la­no’ya ve­ril­me­si­ni, ka­çı­rıl­mış ta­ri­hi bir fır­sat ola­rak gör­dük­le­ri­ni di­le ge­tir­di, “EX­PO, İz­mir’in dün­ya­ya açıl­ma­sı için bü­yük bir fır­sat­tı, an­cak bu pro­je­yi ger­çek­leş­tir­me he­de­fin­den vaz­ge­çil­me­me­li. İz­mir, ta­ri­hi, kül­tü­rü, eko­no­mik gü­cü ve alt­ya­pı­sı­nın ya­nı sı­ra sem­bo­lik de­ğe­riy­le me­de­ni­yet­le­ri bu­luş­tu­ran bir kent ola­rak, EX­PO’yu di­ğer şe­hir­ler­den da­ha faz­la hak edi­yor” diye konuştu.

TAM Di­rek­tö­rü Şen, İz­mir’in tüm Tür­ki­ye’yi tek yü­rek ha­li­ne ge­tir­di­ği­ni, “Tür­ki­ye’nin geç­ti­ği zor­lu bir eşik­te, ül­ke­mi­zin tüm ke­sim­le­ri­ni bir ça­tı al­tın­da top­la­yan ‘İz­mir ru­hu’nun sür­dü­rül­me­si ge­re­ki­yor” di­ye ko­nuş­tu.

Her şeyin sonu değil
EX­PO 2015 Av­ru­pa İni­si­ya­ti­fi Tür­ki­ye Eş­baş­ka­nı Hü­se­yin As­lan da şun­la­rı söy­le­di:

“EX­PO, ya­pıl­dı­ğı ül­ke­le­re bir­çok ye­ni­lik ge­ti­ren bir ser­gi. Bu pro­je İz­mir için çok önem­liy­di. 2015 yı­lın­da fark­lı bir İz­mir’in ya­ra­tıl­ma­sı için bü­yük fır­sa­tı ka­çır­mış ol­duk. Özel­lik­le sağ­lık ala­nın­da çok cid­di ya­tı­rım­la­ra im­za atıl­mış ola­cak­tı. Her şe­yin so­nu de­ğil, ama üzü­cü. İz­mir çağ­daş bir kent, Ege Böl­ge­si’nin baş­ken­ti. Bu­gün­den iti­ba­ren san­ki EX­PO’yu ka­zan­mış gi­bi ha­re­ket ede­rek, bu pro­je­ler­den bir kıs­mı­nı ken­di im­kan­la­rı­mız­la ger­çek­leş­tir­me­li­yiz.”

Vekiller ne dedi?
Uluslararası arenada gücümüzü öğrendik
Mehmet Ali Susam (CHP): 150 ülkenin üzerinde katılımı olan organizasyonda uluslararası bir çalışma gerekiyor. Böyle bir çalışmada dünyanın içinde bulunduğu konjoktür, devletinizin dünya genelindeki etkinliği ve bu çerçevede o organizasyonda kurduğunuz yaklaşım önemli. Dünyada sermayenin sınırlı ellerde toplandığını ve fakirleşmenin çok yaygınlaştığını görüyoruz. Kuzey ülkelerin zenginliğini görürken, güneyde hergün onlarca çocuğun öldüğü bir dünya var. O dünyada böyle bir organizasyonda etkili olabilmek için o dünyanın beklentilerine cevap verebilecek bir çalışma yapmaya ihtiyaç var. Bu da Milano’nun sunumunda ortaya çıktı. Milano kendini anlatmak yerine bu ülkelere neler vereceğini anlattı. Biz kendimizi anlatmak durumunda kaldık. Böyle olunca fakir ülkeler özellikle kendilerini Milano’ya daha yakın hissetti. Bu iş bir devlet politikası. Türkiye’nin uluslararası arenada gücünü, etkinliğini, saygınlığını bu tür organizasyonlardaki yeterliliğini daha iyi göstermesine ihtiyaç olduğunu gördük.

Sağlıkta üçüncü dünya ülkeleriyle aynıyız
Canan Arıtman (CHP): Bir ülke dünya gündemine türbanla oturmuşsa ve türbanı ülkenin birinci sorunu yaparsa; çağdaşlık, sürdürülebilir kalkınma konusunda dünyayı ikna edemezsiniz. İşte EXPO bunun bir örneği oldu. Türkiye’nin süratle bu imajını düzeltmesi gerek. Birisinin bunu açık yüreklilik söylemesi gerek . Ayrıca İzmir’in teması sağlık olmasına karşın, Türkiye’nin uluslarası sağlık göstergeleri iyi değil. Örneğin; Anne, bebek ve çocuk ölümleri önemli bir göstergedir. Türkiye üçüncü dünya ülkeleri arasında. Avrupa ülkeleri arasından en kötü durumdayız. Irak hariç, komşular arasında en kötü durumda olan ülkeyiz. Ülke ekonomisinin iyi durumda olduğu söyleniyor. O zaman bu, ekonomik imkanlarınız var; ancak bu imkanları ana ve çocukların sağlığı için kullanmıyorsunuz demektir. Dünya bunu algıladı. Sizin kendi halkınızın sağlık göstergeleri iyi değilken, ana çocuk ölüm hızları yüksekken dünyaya sağlık vaad ederseniz, herkes için sağlık vaaderseniz inandırıcı olamazsınız.

Güzel birliktelik örneği sergiledik
Nükhet Hotar Göksel (AKP): İzmir kaybetmedi. Bir oylama yapıldı ve Milano’ya daha fazla oy verildi. Bu EXPO’da Milano’ya kalmış oldu. Bir tercih vardı. Tercih Milano’dan yana oldu. İzmir bu süreçte en azından sivil toplum kuruluşlarıyla, işadamlarıyla, kamuoyu ile güzel bir birliktelik örneği vermiş oldu. Bence bunu her konuda devam ettirmeli.

Başarının yerini mazeret tutmaz
İsmail Katmerci (AKP): İzmir üstüne düşeni yaptı. Cumhurbaşkanı, başbakan, bakanlar üstüne düşen hepsini yaptı. Ama böyle bir sonuçla karşılaştık. İzmir’in kaybetmesinde herşey etkili olabilir. Dünyadaki Türkiye’nin imajı etkili olabilir. Türkiye’deki sistem etkili olabilir. Herşeyin etkisi olduğu inancındayım. Ama hepimiz üzgünüz. Başka söylenecek bir söz yok. Hiçbir mazaret başarılı olmanın yerini tutamaz. Olmadı, başaramadık.

İl başkanları ne dedi?
Milan ve Beşiktaş gibiydik
Aydın Şengül (AKP İzmir İl Başkanı): İmaj, ilişkiler, tanınılırlık, bunların hepsi önemliydi. Bizim oy veren birçok ülkede büyükelçiliğimiz yok. Bunu futbol karşılaşmasına benzetirsek, Milan ve Beşiktaş gibiydik. 65 oy da küçümsenecek bir oy değil. EXPO’yu hiçbir ülke ilk seferde kazanamamış. Azmimizi kaybetmemeliyiz. İtalya, AKP hakkında açılan kapatma davasını kullandı. Biz en azından İzmir’i tanıttık.

Hataların listesi çıkarılmalı
Kemal Karataş (CHP İzmir İl Başkanı): Dünyanın en büyük organizasyonuna talip olduk. Bu da çok önemliydi. Şimdi yapmamız gereken, başarısızlığın nedenlerini bulmak. EXPO 2015 Yürütme Kurulu, kendini hemen feshetmeyip, bunun nedenlerini araştırmalı ve hataların listesi çıkarılmalı. Ayrıca önce sevinip, sonra üzülmemiz de tam bir alaturkalıktı.

Bu bir hezimettir
Müsavat Dervişoğlu (MHP İl Başkanı): Bu bir hezimettir. Doğru takım kurulamadı, sinerji yaratılamadı. Hükümet belediye inatlaşması yaşandı. İzmir, geleceği belirsiz bir kente dönüştü. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İzmir’de, CHP’nin belediyecilikten anlamadığını söylemişti. Türikye’de büyük bir çoğunluk da ülkenin iyi yönetilemediğini söylüyor.Biri İzmir’i, öbürü Türkiye’yi yönetemiyorsa, yönetebilenler olduğunu hatırlatmak lazım.

Sorumlu aranmamalı
Turhan Arınç (DP İl Başkanı): TBMM’de grubumuz olmadığı için hiçbir toplantıya çağrılmadık. EXPO 2015 hakkında Başkan Aziz Kocaoğlu’nun partimizde verdiği brifingle bilgilendik. Sorumlu aramakdoğru değil. Hatalarımızdan ders çıkarıp, yola devam etmeliyiz. ‘Senben’ kavgasına girmemeliyiz.

Haçlı seferi mantığı
Özdemir Sökmen (DSP İzmir İl Başkanı): Avrupa’da haçlı seferleri mantığı devam ediyor. Müslüman ülke olarak bu tür yarışlarda başarılı olmamız mümkün değil. İzmir 20 milyar doları kaybetti. Ancak dünyanın sonu değil, umudumuzu kırmamalı çalışmaları devam ettirmeliyiz. Bu şartlarda Türkiye’nin AB’ye alınması da hayal. Çok büyük çaba ve para harcadık. Yazık, hepsi boşa gitti.