Emlak sektörü açısından yılın ilk 5 ayının fotoğrafını çeken Nizamettin Aşa, "Fotoğrafta hiçbir şey gözükmüyor. İşi şeyler söylemek zor. 2006 yılının son yarısında başlayan durgunluk, 2007’de devam etti, 2008’de ise doruğa çıktı. Ev sahipleri istedikleri fiyatlardan en az yüzde 10 indirim yapmadıkça satış olmuyor. Fakat bu durum ev almak isteyenler için de büyük bir fırsat. Hangi yönden bakarsanız bakın, gayrimenkul alımının tam zamanı" ifadelerini kullanıyor..

Gerek iç, gerekse dış gelişmeler yüzünden gayrimenkul sektöründeki durgunluğun kendini daha da hissettirdiğini savunan İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkan Yardımcısı Nizamettin Aşa, "Bence bu yıldan fazla umutlanmamalı. 2009 da durgun geçebilir. Fakat bu durgunluk, bu kriz mantıklı düşünenler için bir fırsattır. 2010 yılına kadar fiyatlar kesinlikle artmış olur" diye konuşuyor. "Yılın ilk 5 ayının fotoğrafını çeker misiniz" dediğimiz Nizamettin Aşa, fotoğrafı çekip baktığında ’hiçbir şey göremediğini’ ifade ediyor.

Bu ucuz evler nerede!
2006’nın son döneminde başayan durgunluğun, 2007’de devam ettiğini 2008’in ilk 5 ayında ise alım-satım işlemlerinin iyice azaldığını ve fiyatların da bu yüzden gevşediğini belirtiyor. "Fiyatlar oldukça gevşemiş durumda" diyen Nizamettin Aşa, istenen fiyatın en az yüzde 10 altına düşülmedikçe satış olmadığını vurgulayarak şöyle devam ediyor: "Özellikle natamam (bitmemiş) binalarda, inşaat projelerinde bazı müteahhitler zor durumda. İnşaatın kapısına kilit vurma aşamasında olanlar var. Kilit vurup itibarını kaybetmektense, sınırlı sayıda konutu yüzde 30-40 indirimli satıp çarkı döndürüyor. Sıkışmış, satamıyor. Yüzde 30-40’lara varan düşüş var denilen evler işte bunlar. Bazı firmalar kampanyalar yapıyor. Ev alana araba veriyor, bazıları ’3 yıllık su, doğalgaz, elektrik faturanı öderim’ diyor. İşte bu tip kampanyalarla aslında indirim oranı bitmemiş evlerde yüzde 40’ları geçebilir. Bu kampanyaları peşin fiyata indirdiğiniz zaman ciddi düşüşler görülüyor. Fakat vatandaş bana gelmesin, ’Bu söylediğiniz evler nerede’ demesin. Bu yaygın değil zaten. Her önüne gelen müteahhit de bunu yapıyor değil. Vatandaş çok ciddi araştırma yaptığı zaman bunu bulabilir."

Aylık 300 YTL avantaj
Bu kredi faizleriyle de konut alınabileceğini söyleyen Nizamettin Aşa, "Hatta bu faizlerle kesinlikle alın diyorum; çünkü hesap ortada. 200 bin YTL’lik ev 150 bin YTL’ye düşürülebiliyor, bunun çok büyük bir faiz avantajı var" deyip şu hesabı yapıyor: "200 bin YTL’ye alacağınız bir evi aylık yüzde 1.20 konut kredisi faiziyle aldığınız zaman ortalama ayda 1900 YTL taksit ediyordu. Aynı ev şu an 150 bin YTL’ye alabiliyor, aylık faiz oranı ise yüzde 1.6 bile olsa ödeyeceğiniz taksit de 1600 YTL civarı olur. Bu yuvarlak bir rakam. Aşağı yukarı böyle bir avantaj var. Kim avantajlı? 1.2 faizle alan mı, yüzde 1.6 alan mı? Aynı evi bugün daha düşük bedelle alabiliyorsun. Evin bedeli düşükse faiz oranının önemi yok. Hangi yönden bakarsanız bakın, almanın tam zamanı. Faizin yüksekliği avantaj, piyasanın durgunluğu da avantaj. Bugün gayrimenkul almak, alıcı için çok büyük avantajlar sunuyor."

Bugün 150 bin YTL’ye almadığın evi, 2 yıl sonra 300 bine bulursun
İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkan Yardımcısı Nizamettin Aşa, mortgage sisteminin tüm kurumları ile uygulanmadığını belirterek, "Mortgage sisteminde kredinizi yeniden yapılandırabilirsiniz. Bugün aylık faizler yüzde 1.6 diye almadığınız evi, mortgage ile ileride belki yüzde 1 ile yapılandırabileceksiniz. Bugünkü avantajlı fiyatlarla 150 bin YTL’ye almadığınız ev, belki o zaman, yani faizler inince 300 bin YTL’ye çıkacak" ifadelerini kullandı. Nizamettin Aşa, Mortgage Sistemi’nin en önemli unsuru olarak gösterdiği ikincil piyasalarla birlikte, ülkeye büyük mortgage fonlarının gireceğini vurgulayarak şöyle devam etti:

"O fonlar gelince bugün yapılan, gelecek yıl yapılacak onbinlerce konut 2010 yılında kolayca satılacak. Çünkü çok büyük fonlar gelecek. Bu fonlar gelince faizler de düşecek. Ama faizler düşecek diye de beklerken, fiyatları bugünkü seviyelere göre ikiye katlanmış bulabilirsiniz. Vatandaşlar faizler yüksek diye yakınmasın. Dediğim gibi, bu faize bakarak, bugün alacağınız evler çok büyük avantaj sağlayacak. Kriz kesinlikle fırsat! 2010 yılında fiyatlar yükselme eğilimine girecek. Fiyatı oluşturan şey de arz-talep dengesi. Sıcak para da piyasaya girince canlanma olacak."

20 yıl kira ödemek yerine gerekirse peşinat için bilezikleri satıp ev alın
TURYAP Yönetim Kurulu üyesi Başak Soner, genç evlilere tavsiyelerde bulunurken, "Günümüzde ev sahibi olma yaşı düştü. Genç nüfus, bir iş bulup ayaklarının üzerinde durmayı başarabildiği anda kendi evinin sahibi olma düşüncesine odaklanıyor. Ömür boyu çalışıp emekli ikramiyesiyle ev alma modası geçti. Artık çok daha önce ev sahibi olunuyor. Yeter ki yüzde 20-25 peşinat verilsin. Bunun da formülü bulundu. Düğünde takılan altınlar. Alın size peşinat" diyor. Uzak-yakın, geniş-dar demeyip bir evi gözüne kestiren gençlerin artık soluğu bankada almaya başladığını söyleyen Başak Soner, "Doğrusu haksız sayılmazlar. 20 yıl kira ödemektense dişinizi sıkıp kredi ödemek daha kárlı. Ev sahibi olmak isteyen herkese faizlerin inmesini beklemektense, mevcut faizlerden kredi kullanıp avantajlı fiyatlarla evlerini almalarını öneriyoruz" diye konuşuyor. Soner şöyle devam ediyor:

Biraz cesaret lazım
"Elbette bir deli veya cahil cesareti değil kastedilen. Sabit geliri olan ve ödemelerini düzgün yapacağına kanaat getiren herkes, bankaya da aynı kanaati verebilirse kredi kullanabilir. Böylece yıllarca kira ödemektense kendi evi için borçlanır. Başka bir deyişle parasını bir kumbarada biriktirmeye başlar. Son yıllarda genç bekárlarda da ev sahibi olma isteği arttı. Kalabalık evlerde büyüyenler ve ailesiyle anlaşamadığını düşünenler yalnız yaşıyor. Eve istediği saatte girip-çıkmak, müziğin sesini açmak, dilediği zaman ortalığı toplamak istiyorlar. Kimi yolu bahane etti, trafikten bezdiğini, işyerine yakın bir evde yaşamasının daha iyi olacağını söyledi; ailesini ikna etti."

Ev seçerken hangi kriterlere bakmalı
TURYAP yöneticisi Başak Soner, yatırım önerisi olarak belli bir bölgeyi önermek yerine bir takım kriterlere bakılmasının daha mantıklı olacağını vurguluyor ve şu noktalara dikkat çekiyor:

- Mevcut ve yeni açılacak ulaşım bağlantılarının yakınlığı
- Büyük holdinglerin yatırım yapmayı planladığı yerlere yakınlık
- Açılmış veya açılacak büyük alışveriş merkezi projelerine yakınlık
- Tarihi değeri olan, ancak bugüne kadar korunması ve restorasyonu gerçekleştirilmemiş merkezi semtlerde bulunma (Tarlabaşı, Balat, Tophane, Çukurcuma gibi semtler)
- Ofis veya üretim tesislerinin yoğunlaştığı ve ulaşım bağlantılarıyla desteklenen merkezler