2010 yılının Avrupa Kültür Başkenti seçilen İstanbul'un çehresine, yapısına ve ruhuna dokunacak projeleri CNN TÜRK olarak ''Şehr-i 2010'' adıyla büyüteç altına aldık.

Sayısız medeniyetin ev sahibi. Roma, Bizans ve Osmanlı'nın "baş tacı". Doğal güzelliği, kültürel ve tarihi zenginlikleriyle geçmişin ve geleceğin tercümanı destansı bir kent: "İstanbul"

İstanbul sadece geçmiş ve geleceğin değil, güzelliğiyle duyguların da tercümanı. Zamanın üzerinde gergef işlediği, gonca güllerin bırakıldığı kentin önünde şimdi yeni bir sayfa açılıyor. İstanbul, Avrupa Kültür Başkenti unvanıyla adından bir kez daha bahsettiriyor.

Bu unvanla birlikte kültür ve sanat, İstanbul'un can damarı olacak. Kentin dinamikleri, kültür ve sanat adına örgütlenecek, çağdaş kentin kapısını kültür ve sanatla açacak.

Avrupa Birliği, 23 yıldır bir ya da birkaç kenti Avrupa Kültür Başkenti ilan ediyor. İstanbul, bu unvanı alabilmek için tam 7 yıl harcadı ve 13 Kasım 2006'da emeklerinin karşılığını aldı. Karar, Brüksel'deki Avrupa Birliği Kültür Bakanları toplantısında açıklandı.

Kararla birlikte İstanbul'da çalışmalar da başladı. Ancak asıl ivme, 2010 yasasının meclisten geçmesi ve 2010 ajansının kurulmasıyla kazanıldı. Projeye, hükümet, sivil toplum ve yerel yönetimler tam destek verdi.

Tarihi kent, şimdi dört koldan 2010'a hazırlanıyor. Avrupa kültür başkenti çalışmaları, kentsel uygulamalar, kültür-sanat ve turizm-tanıtım ekseninde yürütülüyor.

İstanbul, kültür başkenti olacağı 2010 yılına kadar tarihi ve kültürel varlıklarını ön plana çıkarmak istiyor. Hedefte ilk planda Topkapı Sarayı, Ayasofya Müzesi ve Bizans surlarının restore edilmesi var.

İstanbul'un 2010 vitrininde tarihi ve kültürel varlıkları olacak. Yıllardır onarımların bitmediği, vurulan her darbenin ağır faturalar kestiği yapılar, tek tek ama bu kez 2010 ruhuyla restore edilecek.

İlk etapta, İstanbul'un gözbebekleri Topkapı Sarayı, Aayasofya, İstanbul Resim-Hheykel ve Arkeoloji müzeleri elden geçirilecek. Bugüne kadar depolarda karanlığa hapsolmuş hazineler günışığına çıkarılacak.

Örneğin, Topkapı Sarayı'nda yer alan ve dünyada eşi benzeri olmayan çini porselen koleksiyonu, çok sayıda kostüm ve silah teşhir edilecek.

Çalışmalar tamamlandığında Topkapı Sarayı, Topkapı Sarayı'ndan tamamen fuarklı olacak. Arkeoloji müzesine sığmayan çok sayıda obje de burada sergilenecek.

İstanbul'un 2010'a doğru kültürel miras alanında yıldız projesi ise Yenikapı Müzesi olacak.

4 yıl önce başlayan kazılarda, İstanbul'un tarihini değiştirecek yaklaşık 8 bin yıllık mimari kalıntılar ortaya çıkarılmıştı. İşte, bu bulgular, Yenikapı'da kurulması planlanan kent arkeolojisi müzesinde sergilenecek ve buraya"sarı kasklı geziler" düzenlenecek."

Bugüne kadar 32 batığın ortaya çıkarıldığı çalışmalar 2010 için son sürat devam ediyor. 500 kişilik ekip, kazı alanını didik didik arıyor.

Bu kazılarla birlikte İstanbul'un tarihi de geçmişe doğru uzadı. Yenikapı kazıları en azından 9 bin 750 yıl geriye gitmemizi sağladı.

İstanbul'da değişen sadece tarihi yapılar olmayacak. Kent yepyeni kültür sanat mekânlarına da kavuşacak.

Avrupa'nın kültür başkenti İstanbul'un 2010 iddiası büyük: Kültür ve sanatın o "yaratıcı kollarıyla" İstanbul'u sarmak. İşte bu nedenle, İstanbul'un 2010 yol haritasında "kültür ve sanat durakları" öne çıkıyor.

2010 ajandasının başında, kültür-sanat merkezlerinin arttırılması var. Liste uzun, yeni mekânlar da var; eli yüzü temizlenecek yapılar da. Ancak üzerine titrenen proje tek: Atatürk Kültür Merkezi'nin yenilenmesi.

İlkin yıkılacağı söylenen yapının yıkılmamasına karar verildi. Bir kültür geçmişini yok etme yerine onu restore etme kararı alındı.

"2010 takvimiyle İstanbul'un "sanat altyapısı" da masaya yatırılıyor. Altyapı iyileştirmelerine yönelik projeler birbirini takip ediyor. Ajandada sıfırdan inşa edilecekler de var; yapımı yılan hikayesine dönen kültür sanat merkezlerinin 2010'a yetiştirilmesi de. Ayazağa ve Sütlüce kültür merkezleri bunlardan sadece birkaçı.

250 yıllık Rami Kışlası da, halk kütüphanesi ve kültür merkezi olarak İstanbulluların hizmetine girecek. Yapı, 2010 projeleri kapsamında İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne devredilecek. Genç sanat ve tasarım merkezi ile Avrupa sanatevi de 2010'a doğru İstanbul'a kazandırılacak yeni mekânlar arasında yer alıyor.

İstanbul kent müzesi, Doğa bilimleri merkezi ve Mimar Sinan müzesi de "İstanbul'un kültür-sanat" hayatına katılacak. 2010 projeleriyle İstanbul, yeni mekanlara kavuşmakla kalmayacak, o mekânların içini dolduracak etkinliklerin de çekim merkezi olacak.

İstanbullular 2010'da kültür ve sanata doyacak. Şehrin dört bir yanında büyük meydanlardan kenar mahallelere kadar her yerde etkinlikler icra edilecek.

2010 Avrupa kültür başkentliği, halkı sanatla, sanatın hemen her dalıyla buluşturmayı amaçlayan bir hareket. Diğer Avrupa kentlerinin yanında istanbul'un işi zor. 12 milyon nüfuslu kentin sadece 1 milyonu kültür-sanat faaliyetlerinin içinde.

İşte, 2010 ajandası istanbul'un bu gerçeğinden yola çıkılarak hazırlanıyor. Tiyatro, müzik, edebiyat, gösteri ve sahne sanatlarının da içinde olduğu sayısız etkinlik yapılması planlanıyor. İstanbul, kendi köklerinin yanı sıra farklı sanat dallarını da keşfedecek. Üstelik, etkinlikler mahalle aralarına kadar inecek.

Yerli ve yabancı çok sayıda filme dekor olan İstanbul, 2010'da sinemayı da yüceltecek. Yedinci sanat Safa Önal imzalı "Sinema Tarihindeki İstanbul Belgeseli"yle kentle yek vücut olacak.

2010 yılında ''Avrupa Kültür Başkentliği'' unvanını taşıyacak İstanbul'a 10 milyon turist gelmesi ve bu turistlerden 10 milyar doların üzerinde gelir elde edilmesi bekleniyor.

Dünyanın ilk "Avrupa Kültür Başkenti" seçilen Atina'nın ardından Floransa, Paris, Berlin gibi şehirler bu unvana sahip olmuşlardı. 23 yıldır süren bu gelenek 2010 yılında İstanbul'u taçlandıracak.

Kültür başkenti olmak demek bir bakıma dünya kenti olmak anlamına geliyor. İstanbul bu fırsatı hem tanıtım hem de turizm açısından en iyi biçimde değerlendirmek zorunda.

Yapılan hesaplara göre 2010 yılı turizm açısından İstanbul'da olumlu bir patlamayı da beraberinde getirecek.

Bu patlama umudunun ardında Kültür Başkenti İstanbul'a 2010'da "ekonomik tarife turisti" yerine "VIP turist" gelmesi beklentisi yatıyor.

Bunun için yatıp beklemek gibi bir niyeti yok İstanbul'un... Düşünülenlerin yapılabilmesi için 850 milyon YTL'lik bir harcama yapılacak. Bu bütçenin üçte ikisi kalıcı projelere yönelik olacak.