ABD'de mortgage krizi şu ana kadar 400 milyar dolar zarara mal oldu. Krizin atlatılması için 3 yıl, piyasalara güvenin gelmesi için ise 5 yıl gerekiyor.
Geçen yaz aylarında patlak veren ve ağustos ayında ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere dünyanın önde gelen merkez bankalarının piyasalara müdahale etmeleri ile küreselleşen mortgage krizi dünya piyasalarını etkilemeye devam ediyor. Merkez bankalarının ilk etapta 250 milyar dolar akıttıkları dünya piyasaları ise tüm müdahalelere rağmen krizin etkisiyle şu ana kadar 400 milyar dolar zarar etti.
Bernanke yanıldı
ABD Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke'nin 5 Haziran 2007'de yaptığı ve "yaşanan krizin reel sektör veya finans piyasalarına yayılma gibi bir ihtimali yok" açıklamasından iki ay sonra piyasaların karışması Fed'e olan güveni de zedeledi. Uzmanlar piyasalara yeniden güvenin gelmesi ve bankaların yeniden korkusuzca birbirlerine kredi vermeye başlaması için en az 5 yıl daha geçmesi gerektiğini ileri sürüyor. Geride kalan 1 yıl içerisinde ise krizin merkezi durumda olan ABD ekonomisi ağır yara aldı. New York Borsası yüzde 14 değer yitirirken bazı bölgelerde ev fiyatları yüzde 40'lara varan değer kaybına uğradı. Uzmanlar özellikle ABD'li tüketicileri zor günlerin beklediğini belirterek krizin mortgage krizinin etkilerinde 2011 yılından önce düzelmenin beklenmemesi gerektiğine işaret ediliyor.
Mortgage krizinde sıra AB'ye geliyor
Toplam 8 ABD'li bankanın iflasına neden olan krizin Avrupa'ya doğru yayılmaya başladığı belirtiliyor. Yapılan açıklamalarda aynı kriz öncesi ABD ekonomisinde olduğu gibi AB ekonomisinin de kredi sıkıntıları yaşamaya başladığına dikkat çekilerek bir sonraki aşamada bölge ekonomilerinin büyüme konusunda sıkıntı yaşamaya başlayacakları vurgulandı. ABD'de patlak veren mortgage krizinin henüz üçte birlik bölümünün atlatıldığını belirten uzmanlar 2008 ve 2009'un küresel piyasalar için zor geçeceğini söylüyor.
İlk işaretler 2007'de geldi
- 8 Şubat: HSBC, ABD mortgage kâğıtları nedeniyle uğradığı zararı kapatmak için yeniden sermaye artışına gideceğini duyurdu.
- 17 Temmuz: Bear Stearns iki hedge fon şirketinin iflas ettiğini bildirdi.
- 10 Ağustos: Fed, bankalara destek için gerektiğinde sisteme kredi sağlayabileceğini duyurdu.
- 24 Ekim: Merrill Lynch 8.4 milyar dolar zarar ettiğini duyurdu.