AKP hükümeti, Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği 2B düzenlemesini yeniden gündeme getirmeye hazırlaniyor. Düzenlemenin seçim öncesi gündeme getirilmesini manidar bulan Mimarlar ve Şehir Plancıları Odaları, tasarının orman alanlarının yağmalanmasını teşvik edecek örtülü bir af anlamına geldiğini belirtiyor.
NTV'nin haberine göre Çevre ve Orman Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı'nın 2-B olarak adlandırılan orman vasfını yitirmiş arazilerle ilgili sorununun çözümü için Anayasa değişikliğine gidilmesi gerektiği konusunda görüş birliğine vardı.Uzlaşıya göre yapılacak Anayasa değişikliğinden sonra 2-B arazilerinin satışı için 5 farklı formül üzerinde duruluyor. Kent merkezlerinde kalan 2-B arazileri üzerinde TOKİ ve belediyelerce kentsel dönüşüm projeleri gerçekleştirilecek. Buralarda eğitimden, sağlığa, spor tesislerinden kültürel etkinliklere kadar her türlü ihtiyaca cevap verecek modern mini kentler oluşturulacak. Bu araziler üzerinde oturanlar da, hissesi oranında, gerekirse bir bedel de ödeyerek, kentsel dönüşüm projelerinde inşa edilecek konutlarda hak sahibi olacak. Üzerinde sanayi tesisi bulunanlar, tesis sahiplerine satılacak. Tarım yapılanlar, tarımsal araziye dönüştürülecek. Ormana uygun olanlar ağaçlandırılacak, kamunun kullanımında olanlar da bu şekilde tescil edilecek.
Türkiye'de 473 bin hektarlık bir alanı kaplayan 2-B'lerin en yoğun olduğu iller Antalya, Mersin ve Balıkesir. Antalya'da orman vasfını kaybetmiş araziler 45 bin 548 hektarlık bir alana yayılıyor. Antalya'yı 39 bin 287 hektar ile Mersin, 34 bin 887 hektar ile de Balıkesir izliyor.Orman vasfını yitirmiş arazilerin 22 bin 233 hektarının üzerinde, büyük ilçeler dahil, çok sayıda yerleşim yeri var.
Hükümet, 2B arazilerinin satışı için Anayasa'nın ormanların korunmasını düzenleyen 169 ve 170. maddelerinde değişiklik öngören bir düzenleme yapmıştı. Orman talanına yol açacağı endişesiyle sert tepkilere yol açan düzenleme 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından veto etilmişti. Üzerinde değişiklikler yapılarak tekrar meclisten geçirilen düzenleme Sezer tarafından Anayasa Mahkemesi'ne götürülmüştü. Yüksek Mahkeme ise bilimsel ve fenni gerekçeler olmaksızın orman alanının daraltılamayacağını belirterek düzenlemeyi iptal etmişti.
2-B düzenlemesi örtülü aftır
Çevre ve Orman Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı'nın 2-B olarak adlandırılan 'orman vasfını yitirmiş' arazilerle ilgili anlaştıkları anayasa değişikliği tasarısı hazırlığı, Şehir Plancıları Odası ile Mimarlar Odası'nın tepkisine neden oldu. Uzmanlar öngörülen şekilde hazırlanacak tasarının orman alanlarının yağmalanmasını teşvik edecek örtülü bir af anlamına geldiğini belirtiyor. Şehir Plancıları Odası Başkanı İstanbul Şube Başkanı Erhan Demirdizen, düzenlemenin yerel seçimler öncesi gündeme getirilmesini anlamlı bulduğunu kaydederek, "Ekonomiye kaynak yaratma gerekçesinin ötesinde, bu tür uygulamaların arkasında rant kaygıları yatıyor. Geçmişte de özellikle yerel seçimlerin öncesinde pek çok af kararı çıkmıştı. Bunların sonuçları biliniyor. Böyle bir uygulama kentin ormanlarının büyük bir tehlikeyle karşı karşıya kalması anlamına gelecektir. Yapılaşmayı teşvik edici benzer yasaların sonuçlarını hep birlikte görüyoruz" dedi.
Mimarlar Odası İstanbul Şubesi-Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) Kurulu Başkanı Mücella Yapıcı ise, düzenlemenin yasalaşmasının beraberinde büyük sorunlar getireceğini belirterek, "İstanbul'un orman alanlarında ve su havzalarında geri dönülemeyecek tahribatların oluşmasına neden olacaktır" dedi. Ekonomik kaynak yaratma bahanesiyle gündeme getirilen düzenlemenin siyasi boyutlarının bulunduğunu vurgulayan Yapıcı, "Yerel seçimlerin yaklaştığı bir dönemde bu tür bir düzenlemenin anlamı aftır. Burada ikili bir tutum sözkonusu. Bir taraftan kentsel dönüşüm projeleri adına yıkımlar yapılıyor, diğer taraftan da bu tür yasalarla, yasadışı yapılaşma teşvik ediliyor. Burada çelişkili bir durum sözkonusu" dedi.