Son 33 yıldır partneri Roxanne Meadows ile birlikte Florida, Venüs'te yaşıyor ve çalışıyor. Bugün İstanbul'da Lütfi Kırdar Sergi ve Kongre Sarayı'nda yapılacak Fütüristler Zirvesi 2008'in onur konuğu.
Nasıl fütürist oldunuz?
Amerika'da 1929'da yaşanan Büyük Buhran sırasında gördüklerim sosyal vicdanımın şekillenmesine yardımcı oldu. Fabrikalar bozulmamıştı, kaynaklar yerinde duruyordu ama bankalar hata yapmıştı ve insanların çoğunun birşey alacak parası yoktu. Bunun bende uyandırdığı sorulara, Venüs projesiyle cevap verdim. Kendimi insanların iyiliği için çalışan bir "multidisipliner" olarak tanımlayabilirim. New York'ta uyuşturucu bağımlıları, alkolikler ve "suçlu çocuklar" olarak tanımlanan gençleriyle çalışmanın çok etkisi oldu.
Venüs projesi sizin için neden bu kadar önemli?
Barışçıl ve sürdürülebilir bir medeniyet için sosyal değişim planları öneriyor. Birkaç ülke kaynakların çoğunu kontrol eder ve ana nokta kár olursa, aşılamayan sorunlar döngüsü devam edecek. Devam eden uluslararası ve sosyal problemlere son vermek istiyorsak dünyayı ve kaynaklarını tüm insanların ortak mirası ilan etmeliyiz.
Venüs projesini kaç kişi destekliyor? Mesela www.venusproject.com sitesine kaç kişi kayıtlı?
85 bin üyemiz var. Bazıları geleceğin kentlerinin, ulaşımının bilgisayarlı animasyonlarını yapıyor, bazıları projeyle ilgili belgeselleri gösteriyor. Öğrenciler Venüs projesi kulüpleri kuruyor. Yeni bir web sitesi hazırlıyorlar, e-kitabımız ve sitemiz 25 dile çevriliyor.
Bazı düşünceleriniz Marx'ın fikirlerine benzetiliyor. Marksist misiniz?
Kesinlikle hayır! Komünizm parayı, bankaları, orduları, polisi, hapishaneleri ve karizmatik kişilikleri kullanır. Venüs projesinin amacı ise paraya duyulan ihtiyacı geride bırakmak. Herkese sağlık ve eğitim gibi hizmetler sağlanırsa polise, bankalara ve hükümetlere ihtiyaç kalmaz. Komünizm tıpkı kapitalizm, faşizm ve sosyalizm gibi başarısız bir sosyal deneme olarak tarihe gömülecek. Venüs projesi az sayıda çalışanla üretim yaparak iş gücünü ortadan kaldırmak istiyor. Amacımız bir keyif toplumu yaratmak değil. Aksine insanlar keşfetme, yaratma, katılma ve öğrenme fırsatları yakalayacak.
Bugün yaşanan küresel mali krizin görüşlerinizi doğruladığını düşünüyor musunuz?
Evet, yıllardır bu sistemin sürdürülebilir olmadığını anlatıyorum. Kurulu düzen kendini sürdürmeye eğilimli.
Siz de Obama'dan ümitli misiniz, sizce ABD'nin dünyadaki rolü değişecek mi?
Açık ara en iyi seçenekti. Ama tek başına yüz yüze olduğumuz ikilemleri aşabilecek bilgide olduğuna inanmıyorum. Belki ehil danışmanlarla bazı pozitif değişimler yapma şansı olabilir.
ABD uzun süre dünya liderliği rolünü sürdürecek mi? Yoksa Çin gibi bir ülkenin gelecekte bu rolü alması bekliyor musunuz ?
Açgözlülüğü, sertlik ve yetersizliğinden dolayı ABD'nin ekonomik liderliğini sürdüreceğini düşünmüyorum. Ama Çin ekonomik yönden ABD'ye üstün gelebilir.
Geleceğin şehri halkalar şeklinde
Önerdiğimiz yenilikçi, çok boyutlu ve halka şeklindeki şehirler en sofistike inşa tekniklerini ve kaynakları kullanıyor. Parklar ve bahçelerle çevrelenmiş dairesel düzenleme, minimum enerji harcayacak ve insanlara en üst standardı sunacak şekilde tasarlandı. Yürüyen merdiven ve asansörler her yöne hareket edecek. Böylece şehrin her yerine çabuk ulaşım sağlanacak. Tam ekipmanlı makine dükkanları, bilim laboratuvarları, hobi ve spor merkezleri, eğlence ve üretim bölgeleri olmalı. Bu yeni şehirler aynı zamanda konut alanına yakın mesafede turizm imkanı da sağlayabilir. Atık geri dönüşümü, yenilenebilir ve temiz enerji sistemleri ve diğer hizmetler entegre sibernetik metotlarla sağlanabilir. Yaşam tarzları ve kişisel tercihlerse kişilere kalmış.
İstanbul'a öneri: Her gün nüfusun 7'de 1'i izin kullansın
Eğer haftanın her günü kent nüfusunun yedide biri izin kullanırsa, bu trafik sıkışıklığını ortadan kaldırmaya yardımcı olur. Bazı trafik problemleri hızlı ulaşım sistemleri ya da yüksekten giden monorail trenleriyle çözülebilir.