Krizde yatırım yapmaktan çekinen Torunlar Holding Mall of İstanbul ve Garden Tower projelerini erteleme kararı alırken, Kiler ise 3 bin konutluk Beylikdüzü Projesi'nin 2. ve 3. etaplarını beklemeye aldı. İki holding Kütahya'da ortaklaşa gerçekleştirecekleri 80 milyon dolarlık AVM projesini de rafa kaldırdı.

Küresel ekonomik kriz bir yandan işten çıkarma haberleriyle etkisini hissettirirken, diğer yandan gayrimenkul sektöründe yeni yatırım projelerinin askıya alınmasına neden oluyor. Torunlar ve Kiler Holding, gayrimenkul sektöründe toplamı milyarlarca doları bulan projeleri şimdilik rafa kaldırma kararı aldı.

Torunlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Torun, 2009'da başlatmayı planladıkları toplamı 880 milyon doları bulan Kütahya Alışveriş Merkezi (AVM) ile İstanbul'daki Mall of İstanbul ve Garden Tower projelerini ertelediklerini açıkladı. Kiler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nahit Kiler ise, "250 milyon dolarlık Beylikdüzü konut projemizin 35 milyon dolarlık kısmını tamamladık. Kalanını piyasa şartlarını görerek değerlendireceğiz. 80 milyon dolarlık Kütahya ve 40 milyon dolarlık Zonguldak AVM projelerinin başlangıcını da şimdilik erteledik" diye konuştu.

Finansman konusu netleşmeli
Aziz Torun, 2009 yılında başlamayı planladıkları 3 yeni projeyi askıya aldıklarını söyledi. Torun, "Kiler Holding ile birlikte yürüttüğümüz Kütahya AVM projemiz 80 milyon dolarlık bir projeydi. AVM, rezidans ve otel bloklarından oluşan Mall of İstanbul arsa değeriyle birlikte 600 milyon dolarlık bir yatırım olacaktı. Garden Tower'ı ise 200 milyon dolar olarak hesaplamıştık. Üç projeye de 2009 itibariyle başlamayı planlıyorduk" dedi. Yatırım takviminin ancak finans krizinin netleşmesiyle tekrar oluşabileceğini vurgulayan Torun şöyle devam etti: "Bu dönemde banka ve finans kuruluşları da krizin netleşmesini bekledikleri için, biz de projeleri beklemeye aldık. Projelerin arazileri özkaynaklarla alındığı için, yapımını finansmanla sağlanması gerekiyor. Kaynak bulunsun ki harekete geçilsin. Bu durum artık bankaların krediler konusundaki olumlu yaklaşımına bağlı."

Torunlar halka arzı erteledi
Torun, yaşanan global krizin kendini en çok gayrimenkul sektöründe hissettirdiğini ve bu sektörde daha fazla durgunluk olacağını dile getirdi. Bu nedenle beklemeye geçtiklerini ifade eden Torun, biriken arsa stoğu nedeniyle bu dönemde arazi fiyatlarında da gerileme olduğunu ve fiyatların 2005 öncesine döndüğünü söyledi. Öte yandan, 2009 yılı ortasında halka açılmayı planlayan Torunlar Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO), piyasadaki şartlar nedeniyle bu girişimini de erteledi. Torunlar GYO, daha önce başlayan Haramidere Outlet, Bursa Korupark Konut Projesi ve Yenibosna Residence projelerine ise devam ediyor.

Kriz Sapphire'de satışları etkilemedi
Kiler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nahit Kiler ise, krizin üst gelir grubuna yönelik projeleri etkilemediğini, yüzde 40'ı satılan Sapphire projesinde satışların planlandığı şekilde devam ettiğini kaydetti. Orta gelir grubuna yönelik Beylikdüzü konut projesinde ise satışların üçte bir oranında düştüğüne dikkat çeken Kiler şunları söyledi: "3 bin konutluk Beylikdüzü projesinin 35 milyon dolarlık yatırımla yüzde 10'u tamamlandı. Projenin 2. ve 3. etabını ise beklemeye aldık. Tamamı 250 milyon dolar büyüklüğünde bir proje ancak kalanını biraz daha piyasa şartlarını görerek değerlendireceğiz. Çünkü krize ciddi bir konut stoğu ile yakalanmak istemiyoruz. 80 milyon dolarlık Kütahya ve 40 milyon dolarlık Zonguldak AVM projelerinin başlangıcını da şimdilik erteledik."

Sapphire projesini tamamen öz kaynak ve satış gelirleriyle gerçekleştirdikleri için finansmanda bir sorun yaşamadıklarını söyleyen Nahit Kiler, "Satışlar böyle devam ederse banka kredisine de gerek kalmaz ancak satışta bir düşüş olursa finansman gerekebilir" şeklinde konuştu. Kiler, gıda perakendeciliğinde ise krizin çok hissedilmediğini belirtti. "Kriz ne kadar büyük olursa olsun gıdada düşüş sadece yüzde 5-10 civarında oluyor" diyen Kiler şu anda sadece bazı mağazalarında düşüş olduğunu kaydetti.