Mimarlık, aşk, nefret ve diğer insani duyguları simgelemek için yüzyıllar boyunca kullanılmış bir araç. Mimarlığı aşkla ilişkilendirmek için, aşkı simgeleyen yapıları ve mimarlarla eserleri arasındaki karmaşık bağları anlatan hikayelere göz atmak yeterli. İşte "dünyanın en romantik yapıları".

Villa Capuleti (Casa di Giuiletta)
Verona'daki Via Cappello'da eski bir han binası olan Villa Capuleti'nin (Casa di Giuiletta - Juliet'in Evi), Shakespeare'in yarattığı aşklarıyla dünyaca ünlü çift Romeo ve Juliet'le olan tarihi bağlantısından çok, turizm çalışmalarının bir eseri olduğunu söylemek daha doğru olur. Aşıkların gerçekten var olup olmadığı bir yana, evle bağlantıları hakkındaki şüphe, villanın balkonunda fotoğraf çektirmek ve iyi şans getirdiği inancıyla avludaki Juliet heykelinin sağ göğsüne dokunmak isteyen turistlerin bölgeye akın etmesine engel olmuyor.


Villa Capuleti'nin Ünlü Balkonu
Kaynak: Wikipedia

13. yy'da inşa edilen evde, 1930'lu yıllarda oldukça geniş kapsamlı bir restorasyon projesi hayata geçirildi. Binanın birçok penceresi, gotik kapıları ve Juliet'in Romeo'ya seslendiği varsayılan ünlü "Juliet Balkonu" bu restorasyon sırasında eklendi. Balkonun 20. yy'da uygulanan bir eklenti olması da, tartışma konusu oldu. Evin içindeki küçük müzede, 16. ve 17. yy'a ait antika freskler, tablolar ve seramikler bulunuyor. Tümü Shakespeare'in oyunuyla bağlantılı olan bu eşyaların gerçekten Capuletler'e ait olup olmadığı ise bilinmiyor.

Petit Trianon
Metres olmak, hikayenin her zaman şanssızlıkla sonuçlanacağı anlamına gelmiyor. Petit Trianon da bunun bir kanıtı niteliğinde. Kral XV. Louis, oldukça çekici rakibeleri nedeniyle ikinci planda kalan karısı Marie'ye aldırmadan, sevgilisi Madame de Pompadour için bu ihtişamlı yapıyı yaptırdı.


Petit Trianon
Kaynak: Wikipedia

Versailles Sarayı'nın arazisinde, 18. yy ortalarında inşa edilen şatonun mimarı, XV. Louis tarafından görevlendirilen Ange-Jacques Gabriel. Metresinin ömrünün, Petit Trianon'un tamamlanmasına yetmemesi, elbette bu lüks sarayın değerlendirilmemesi için bir sebep değildi. XV. Louis, sarayı yeni metresi Madame du Barry'e vermekte gecikmedi. Onun ardından tahta geçen 20 yaşındaki XVI. Louis ise, şatoyu ve arazisini, dinlenme ve eğlenme amaçlarıyla kullanması için o sırada 19 yaşına gelmiş olan eşi Kraliçe Marie Antoinette'e verdi.

Petit Trianon şatosu, erken 18. yy'da, Rokoko'dan Neoklasik tarza geçişin iyi bir örneği olarak biliniyor. Dört cephesinin de, baktığı arazi parçasına göre farklı özellikte tasarlanmış olması dikkat çeken şato, 1910 yılında yaşanan ilginç bir olayla da tanınıyor. Charlotte Anne Moberly ve Eleanor Jourdain adlı iki İngiliz akademisyenin, 1910'da şatoda söz konusu dönemin kişilerine rastladıkları ve bir "zaman kayması" yaşadıkları iddiasını kaleme aldıkları kitap, eleştirmenlerin olumsuz yorumlarına rağmen büyük ilgi gördü.

Torre Agbar

Torre Agbar Kaynak: Torreagbar.com

Jean Nouvel'in Barcelona'daki 33 katlı kulesi, bu listeye erkeksi çağrışımları nedeniyle dahil edildi. Varlığının, kentliler üzerinde afrodizyak bir etkisi olup olmadığı ise henüz tam olarak anlaşılmış değil.

Mimarı Nouvel'in "Montserrat Adası'ndan esen rüzgarlarla gelen eski Katalan takıntılarının bir yansıması" olarak tanımladığı ve bir gayzere benzetilen Torre Agbar, Gaudi'nin bıraktığı mimarlık mirası ve Montserrat Adası'ndan esinlenilerek yaratılmış. Bina, etrafına uyumlu, çevreyi ne şekilde etkilediği konusunda hassas olması ve kirliliği minimize edecek özellikler taşımasıyla dikkat çekiyor. Kullanıcı ve iklim arasındaki ilişkiyi mimari araçlarla düzenlemeyi temel alan yapı, hava akımının düzenlenmesi, gün ışığından ve binanın konumundan azami biçimde yararlanılması ve en verimli enerji donanımının kurulması gibi hedeflerle inşa edildi.

Tac Mahal
Var olan en romantik jestlerden biri olarak kabul edilen Tac Mahal, karısı Mümtaz Mahal'in ölümüyle yasa boğulan Moğol imparatoru Şah Cihan tarafından yaptırıldı. Yapı, şu anda UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde bulunuyor ve yılda milyonlarca ziyaretçi çekiyor.



Mimarları, Mimar Sinan'ın öğrencilerinden Mehmet İsa Efendi ve Mehmet İsrail Efendi olan Tac Mahal'ın inşası, 1652'de tamamlandı.

Villa E-1027
Fransa'nın Akdeniz kıyısındaki Roquebrune-Cap-Martin'de bulunan E-1027 adlı villayı Eileen Gray, eleştirmen sevgilisi Jean Badovici ile paylaşmak için yapmıştı. Grey'in ilk önemli eseri olarak kabul edilen ev, L biçiminde ve düz çatılı olarak tasarlandı ve tabandan tavana uzanan pencerelere sahipti. Daha çok teknik bir adlandırmayı anımsatan E-1027, aslında bir kod. Eileen'in E'si, alfabenin 10. harfi için 10 rakamı (yani J) kullanılarak oluşturulmuş. 2 ve 7 rakamları ise alfabedeki B ve G harflerini simgeliyor, yani iki sevgilinin soyadlarını. Ancak çift arasındaki duygusallık bu kadarla kalmış gibi görünüyor. İnşa edildiği dönemde Eileen Gray, "Ev, içinde yaşayanların özgür olması için tasarlandı. İstendiğinde, tamamen yalnız kalabilme imkanı aklın bir köşesinde durmalı." demişti.


E-1027 (Güney Cephe), 2000
Fotoğraf: Mairie de Roquebrune

E-1027 villasını, Badovici'nin arkadaşı olan Le Corbusier de birçok kez ziyaret etti ve yapıyı, villlanın beyaz duvarlarına resim yapacak kadar çok beğendi. Gray, tasarımına yapılan bu müdahaleye sinirlendi ve resimleri "tam anlamıyla vandalizm" olarak tanımladı. Ünlü mimarın ise, Gray'in işine duyduğu hayranlıktan mı, yoksa kıskançlıktan mı bu resimleri yaptığı tartışıladursun, kesin olan bir şey varsa o da evle arasında anlaşılması güç bir bağın kurulduğuydu. Evi satın almayı kafasına koyan mimar, bu amaçla E-1027'nin doğusunda bir arazi aldı ve üzerine "Le Cabanon"u inşa etti. Burada sakince çalışmayı ve evin yakınında her gün düzenli olarak yüzmeyi planlıyordu. Ölümü de, tam da Roquebrune-Cap-Martin sularında, bu yüzme seanslarından birinde gelen bir kalp krizi sonucunda gerçekleşti.


E-1027, Üst Zemin Kat Planı, 1929
Çizim: Renaud Barrès, Mairie de Roquebrune

Ünlü mimarın ölümünden sonra araziye verilen "Site Moderne" (Modern Alan) adı, alanın kültürel ve tarihi önemini simgeliyor. Alanda, Le Corbusier Yürüyüş Yolu düzenlendi. Eileen Gray'in ününün azaldığı uzun yıllar sonunda, villanın tasarımcısı olarak Le Corbusier'nin gösterildiği de oldu.
Bugün harap durumda olan E-1027'nin orijinal mobilyaları artık yerinde değil. Fransız Hükümeti tarafından Ulusal Kültür Anıtı ilan edilen yapı için yenileme projeleri hazırlandı. 2008 yılı başında etrafı çitle çevrilen ve iskele kurulan evde, işçiler çalışmaya başladı ve yenilenme projesi uygulandığına dair bir bilgilendirme tabelası asıldı. Çalışmalar halen devam ediyor.

Brighton (Kraliyet) Pavyonu
Birleşik Krallık hükümdarı IV. George'un İngiltere'nin güney sahillerindeki "kaçamak" mekanı olan bu pavyon, 19. yy başlarında, parti vermek amacıyla yapılmıştı. IV. George'un sağlık sorunları nedeniyle ziyaret etmeye başladığı yapı, sonradan kralın bir Katolik olduğu için yasal olarak evlenmesi imkansız olan sosyete mensubu sevgilisi Bayan Fitzherbert ile bir araya geldiği yer olarak ünlendi. Pavyonun mimarisine, Hindistan'da 19. yy boyunca oldukça popüler olan indo-sarajenik tarz hakimdi. Kralın, sevgilisi Brighton'a taşındığında, onunla zaman geçirebilmek için genişletme kararı aldığı yapı, önce kralın görevlendirdiği mimar Henry Holland tarafından, daha sonra ise John Nash tarafından yeniden tasarlandı. Brighton'ın ortasında, Hint tarzıyla hemen göze çarpan binanın bugünkü hali, Nash'in tasarımı.

Farnsworth Evi
Mies van der Rohe'nin Chicago yakınlarındaki Farnsworth Evi, ünlü mimarın en önemli tasarımlarından biri olmasının yanı sıra, gerçek aşkın oldukça pürüzlü yollardan ilerlediğine bir örnek. Hatta aşkın, açılan bir dava ile sonuçlanması da mümkün olabiliyor.


Farnsworth Evi
Fotoğraf: Jon Miller, Hedrich Blessing

Van der Rohe'nin konut projeleri serisine dahil olan Farnsworth Evi, hem mimarın bu alanda yaptığı denemeler arasında önemli bir yere sahip, hem de Avrupa'da oluşmaya başlayan modern ideallerin ABD Illinois'teki en başarılı yansımalarından biri olarak tanımlanıyor.

Üroloji uzmanı Edith Farnsworth, 1945 yılında bir inziva konutu olarak sipariş ettiği evin mimarını gördüğü anı, "Bir fırtına, sel veya Tanrı'nın buna benzer bir mucizesini yaşadığımı hissettim" şeklinde tanımlıyor. Her ne kadar aralarındaki aşk ilişkisi kanıtlanmadıysa da, birşeylerin ters gittiği kesin. Tasarımı beğenmeyen ve hayal kırıklığına uğrayan Farnsworth, ünlü mimarı neden olduğu aşırı harcamalar nedeniyle dava etmek istedi. 1972 yılında ise evi, Peter Palumbo'ya sattı.

Little Church of The West (Batının Küçük Kilisesi)
Las Vegas'taki en eski ve belki de en çok konuşulan bu küçük evlilik şapeli, aslında Western tarzından ilham alınarak yapılan bir tema parkının ve Last Frontier Oteli'nin bir parçasıydı. Judy Garland, Shirley Bassey, Angelina Jolie gibi daha birçok ünlü ile Richard Gere & Cindy Crawford çifti, burada evlendi.










Eleanor Anıtları

Charing Cross

Karısı Eleanor'un ölümüyle yıkılan kral I. Edward, onun anısına 12 adet anıtsal gotik haç inşa ettirmeye karar verdi. Eleanor'un Lincolnshire'dan çıktığı ve sonunda öldüğü yolculuğun her mola yerinde ve sonuncusu da Westminster Abbey'deki mezarının yakınında inşa edilen haçlardan, bugün Charing Cross Hotel önünde bulunanı, 19. yy'da tekrar yapılan bir replikasyon.


Waltham Cross
Kaynak: Wikipedia

Anıtlardan sadece üçü, Waltham Cross, Northampton ve Geddington günümüze kadar ayakta kalabilmiş. Diğerlerinin ise sadece kalıntıları görülebiliyor.

Sanatçı Gözüyle Aşk ve Mimarlık


Kaynak: Madelonvriesendorp.com

Mimarlığı aşkla bağdaştıran eserler arasında ilk akla geleni ise, eşi Rem Koolhaas ile Elia ve Zoe Zenghelis'le birlite Office for Metropolitan Architecture'ı (OMA) kuran Hollandalı sanatçı Madelon Vriesendorp'un Chrysler ve Empire State binalarını yatakta yakalayan kıskanç GE Binası'nı resmettiği eseri.