Kemeraltı Çarşısı'nın geçen yüzyıllarda başlangıcını oluşturan Anafartalar Caddesi, Mezarlıkbaşı semtinden itibaren deniz cephesini içine alan bir kavis çizerek Konak alanına ulaşır. Sözü edilen bu kavisin oluşmasındaki neden, caddenin geçen yüzyıllardaki iç limanın etrafında yer almış olmasından kaynaklanıyor. Liman doldukça yeni yerleşim ve ticaret sahaları açılmış ve buraları yeni binalarla değerlendirilmiş. 1592 yılında kale kapısı önüne Hisar Camii inşa edilmiş. 1650-1670 yılları arasında limanın bir bölümü doldurularak bir çarşı kurulmuş. 1744 yılında da Kızlarağası hanı inşa edilmiş. Kızlarağası hanı, İzmirliler için bir alışveriş mekânı olmasının yanı sıra uzun soluklu bir dinlenme mekânı da aynı zamanda. Dünyanın en büyük açık hava çarşısı niteliğindeki tarihi Kemeraltı çarşısının içinde ve Konak meydanına yakın bir noktada bulunan Kızlarağası hanı, geçmiş günlerin görkemini yaşatıyor misafirlerine. Anadolu'dan İzmir'e yönelen kervanların taşıdığı malları depolamak, pazarlamak ve tüccarlar ile kervanları barındırmak için yeni han ve kervansaraylara ihtiyaç duyuldu. Bu nedenle Hacı Beşir Ağa tarafından inşa ettirilen ve uzun yıllar İzmir'de önemli bir boşluğu dolduran Kızlarağası Hanı, 1993 yılında restore edilerek turistik çarşı olarak hizmete girdi. Osmanlı mimarisinin günümüze gelen İzmir'deki nadir eserlerden olan çarşının üst katında, galeriye açılan odalarda yatmak isteyenler kalırdı. Zemin katta ise yükleriyle develer, tüccarlar ve hizmetkârların kalabileceği odalar, malların boşaltıldığı ve pazarlandığı dükkânlar ile pazarlık yapan insanlar bulunurdu. Kızlarağası hanı gibi hanlarla ve üstü kapalı dükkânlarla dolu Kemeraltı Çarşısı ise sonsuz bir derya gibi. Her bir yerinde ayrı bir telaş söz konusu. ‘Fincanda pişen' Türk kahvesi içmek isteyenlerden, düğün alışverişi yapanlara kadar geniş yelpazede bir insan çeşitliliği mevcut Kemeraltı'nda.
Kemeraltı'na yakından bakmak
Çocukluğu da Kemeraltı'nda geçmiş araştırmacı - yazar ve yayıncı Hakan Kazım Taşkıran son derece titiz bir çalışma gerçekleştirerek, Kemeraltı'nda geçmişten bugüne kadar görülebilecek her şeyi yazı ve fotoğraflarla belgelemiş. Taşkıran ailesine ait "Tepekule Kitaplığı" ise 29 Şubat 2008 tarihinde Sabah gazetesi tarafından Türkiye'nin ilk on sahafından biri seçilmiş, 2003 ve 2008 yıllarında İzmir Büyükşehir Belediyesi "Tarihe Saygı" ödüllerini almış. Hakan Kazım Taşkıran'ın titizlikle hazırladığı eserde, kitaba dair şunlar söyleniyor: "Kemeraltı, konut alanlarıyla ticari yaşamın içiçe girdiği eski kent anlayışıyla, bugün oldukça eleştirilen, geleneksel yapısını uzun yıllar yaşatmış ve halen yaşatan bir bölgedir. Antik dönem İzmir'iyle, modern dönem İzmir'i arasında bir köprü olan ve günümüz İzmir'inin çekirdeğini oluşturmasındaki tartışılmaz önemine karşın, bugüne kadar çıkmış olan çeşitli yayınlarda hak ettiği yeri bulamayan Kemeraltı'nı, daha yakından tanıyalım. İzmir'e bir de Kemeraltı'ndan bakalım..." Kemeraltı'na yakından bakmak ve her bir noktasını keşfetmek isteyenler için bu çok özel çalışmanın es geçilmeyeceğini umuyorum.
Hakan Kazım Taşkıran/Kemeraltı'nın İzmir'i/Tepekule Kitaplığı Yayınları/382 syf
Bütün yorumları forumda okuyun!Bütün yorumları forumda okuyun!