1975 yılında kurulan Sevgili Yapı, ağırlıklı olarak İstanbul'un Anadolu yakasında konut üretiyor. Özellikle Kadıköy ilçesinde Kozyatağı, Bostancı, Suadiye, Çiftehavuzlar, Fenerbahçe, Feneryolu ve Kızıltoprak gibi bölgelerde konutlar yapıyor. Şirketin yöneticileri Cemal Sevgili, Rıza Sevgili ve Yaşar Sevgili ile konuştuk. Üç kardeş, bugüne kadar yaptıklarını ve hedeflerini anlattılar.
- Bugüne kadar kaç konut yaptınız?
- Rıza Sevgili: İki bin civarında konut ürettik. Bunları üretirken birçok ilke de imza attık. Mesela İstanbul'da bir apartman dairesinde kombiyi kullanan ilk firma biziz. Kozyatağı'ndaki Sevgili Apartmanı'nda kullanmıştık. Üst Bostancı'da, Bostancı Gösteri Merkezi'nin hemen üst kısmında ilk yüzme havuzlu siteleri biz yaptık. O bölgeler şu an sanki şehir merkezi değilmiş de sayfiye yeriymiş gibi bir izlenim veriyor. Daha önce gecekondu bölgesi olan bir yeri bu şekilde ıslah etmiş bulunuyoruz.
- Hangi yıllardı?
- Cemal Sevgili: 1983 - 84 yıllarında başladık. 2003 yılında da çıktık Bostancı'dan. 20 yıla yakın bir zaman orada üretim yaptık. Koca bir gecekondu mahallesini nitelikli yapılara kavuşturduk.
- Ne kadarlık bir alandı?
- Cemal Sevgili: Koca bir mahalleydi orası. Bizim inşa ettiğimiz bölüm 50 dönümün üzerinde. Yolları da hesaba katarsanız daha da büyük bir yer. Mahalle kelimenin tam anlamıyla fiziken ve ruhen şekil değiştirdi. Orada yaşayan insanlar hayatlarına havuz ve site hayatının getirdiği diğer koşulların girmesiyle inanılmaz bir değişim geçirdi. Hem maddi olarak sınıf atladılar hem de çocuklarını havuza sokar, okula gönderir hale geldiler.
- İnsanları kentsel dönüşüme nasıl ikna ettiniz?
- Yaşar Sevgili: Kelimenin tam anlamıyla bir ömür verdik oraya. İnsanlar gözleriyle gördükleri şeyler karşısında daha kolay ikna oluyorlar. Projelerimize yerleşenler ekonomik ilerleme kaydettiklerini görenler de geldi. Üretim kalitemiz de çok yüksek. Şirket olarak hiçbir zaman insanlara yerine getiremeyeceğimiz vaatlerde bulunmadık. 20 yıl önce daire sattığımız müşterilerle bile telefonlaşıp görüşüyoruz.
- Yeni yeni tartışılan bir konuyu daha o zaman halletmişsiniz
- Cemal Sevgili: Arsasının büyüklüğüne bakmadan, bir daire hakkı olduğu halde; beş çocuğu var diye sizden beş daire isteyenler de çıkabiliyor. Orada biz toplam kazanıma baktık ve çevre binaların bazılarını kentsel dönüşüm adına kar kaygısı gütmeden ürettik.
- Kapalı siteler mi yapıyorsunuz?
- Cemal Sevgili: Sur gibi duvarlarla birbirinden ayrılmış siteler değil. Tabii ki hepsinin duvarı var ama alçak bahçe duvarı şeklinde. Yani iki üç binalı siteler var, ortalarında da havuzu var. Bunların hepsi site tipinde ama daire adedi çok olmadığı için birbirleriyle sürekli iletişim halindeler. Mesela bin daireli projeler var, etrafları yüksek duvarlarla çevrili. Görünmeyen bir izolasyon var aslında dışarıya karşı.
- Güvenlik nedeniyle tabii ki...
- Yaşar Sevgili: Biz yaptığımız sitelerde güvenliği kamera sistemiyle ve güvenlik görevlileriyle çözüyoruz. Sitelerimize giren çıkan herkesi görebiliyoruz. Bahçe duvarlarımız da var ama bunlar güvenlik amacıyla değil, bahçe düzenlemesi amacıyla yapılmış 80-90 santimetrelik duvarlar. İçeridekiler dışarıyı görebiliyor, yoldan geçenler de bahçenin güzelliğini görüyor ve iletişim devam ediyor.
- Kredi kullanıyor musunuz?
- Rıza Sevgili: Hiç kredi kullanmadık. Özsermayeyle çalışıyoruz. Ekonomisi istikrarlı olan ülkelerde kredi kullanmanın hiçbir sakıncası yok ama bizimki gibi istikrarsız ekonomilerde bu durum son derece sakıncalı. Kontrollü bir şekilde ilerliyoruz. Bu durum bizi güvenilir ve sağlam kılıyor ama bir yandan hızlı büyümemizi de engelliyor.
- Krizle aranız nasıl?
- Cemal Sevgili: Krizin bize çok büyük bir etkisi olmadı. Gelirlerimizde herkeste olduğu gibi bir küçülme oldu ama zaten kendi kaynaklarımızı kullanıyorduk. Dolayısıyla krediyle iş yapan firmaların yaşadığı sıkıntıları yaşamadık.
Firma olarak çok kriz gördük ama hiçbir zaman işlerimizi durdurmadık, inşaat yapmaya devam ettik ve hiçbir zaman işçi çıkarmadık. İnşaat sektöründe güven çok önemlidir. İnsanlar tamamen isminize ve markanıza güvenerek size gelirler. Yaptığınız işlerde oluşabilecek bir prestij kaybı, isminize sürülebilecek bir leke 40 yıllık emeğinizi bir anda tamamen silebilir.
Biz de ekonomik krizin koşullarına göre fiyatlarımızda indirimler yaptık. Şuan ki rakamlarımız kriz öncesi rakamlarımıza göre %20 daha aşağıda. Tabi kişilerin ödeme şekline göre de daha fazla indirim yapabiliyoruz.
- Devam eden projeleriniz neler?
- Cemal Sevgili: Dört farklı bölgede projemiz var. Çiftehavuzlar'da Sevgili Residence, Suadiye'de Belli Park, Feneryolu'nda Korupark ve Maltepe sahilde de bir projemiz devam ediyor. Sevgili Residence projemiz toplam 58 daireden oluşuyor ve sosyal tesis bakımından en kapsamlı projemiz. Proje kapsamında kapalı ve açık yüzme havuzu, squash salonu, fitness salonu, sauna ve buhar banyosu ve spa bulunuyor. Ayrıca bu projede 60 kişilik bir sinema salonumuz da bulunuyor ki bu da bizim adımıza bir ilktir.
Suadiye projemiz 10 daireden oluşan tek bir bina, kapalı ve açık otoparkı var. Feneryolu projemiz ise toplam 26 daireden oluşan iki bloklu bir site. Orada da yine yüzme havuzu, sauna ve spor salonu bulunacak. Ürettiğimiz binalar mimari açıdan hep dömiklasik tarzdadır. Renk ve karakteristik özellikleri birbirine çok benzer. Zaten binaların üzerinde Sevgili Yapı tabelası olamasa bile çok rahatlıkla bize ait olduğunu anlayabilirsiniz. Müşterilerimiz de artık çok rahatlıkla binalarımızı tanır hale geldi, 'bazen bize gelip şu binayı da siz yaptınız değil mi' diye soruyorlar, bu da bize büyük mutluluk veriyor.
- Sosyal tesisleriniz ücretli mi?
- Yaşar Sevgili: Sosyal tesislerimiz için herhangi bir üyelik sistemi ya da ücretlendirme yok. Masraflar tamamen aidatlarla karşılanıyor ve site sakinleri dışarıdan tanıdıklarını da getirebiliyor.