Prof. Görür: Marmara Denizi'nde Çekmece açıkları, Adalar'ın güney ve doğusu ile Adalar-Tuzla arasında yeni canlı faylar tespit edildi.
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Genel Jeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Naci Görür, Marmara Denizi'nde Çekmece açıkları, Adalar'ın güney ve doğusu ile Adalar-Tuzla arasında yeni canlı faylar tespit edildiğini açıkladı.
İTÜ, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Zemin ve Deprem İnceleme Müdürlüğü ile İtalya'nın Ulusal Bilimsel Araştırma Kurumu'nun desteğiyle Marmara Denizi'nin kıta sahanlığı bölümünün depremsellik yönünden yeniden incelenmesi için “Urania” adlı araştırma gemisi ile çalışma başlattı.
Çalışmanın ön sonuçlarını açıklamak amacıyla “Urania” adlı gemide İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı ve Afet Koordinasyon Merkezi (AKOM) Başkanı Mesut Pektaş ile birlikte basın toplantısı düzenleyen Prof. Dr. Naci Görür, Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü ile Deniz Kuvvetleri Seyir Hidrografi ve Oşinografi Daire Başkanlığı'nın da yer aldığı araştırmada, 9'u Türk, 20 bilim adamının yer aldığını söyledi.
Ayrıntılı inceleme
Prof. Dr. Görür, 9 Eylül'de başlayan bu çalışmanın öncelikli amacının, “Kuzey Anadolu Fayı'nın Saros Körfezi'ndeki özelliklerini ve Marmara'nın kuzey kıta sahanlığını ayrıntılı bir şekilde inceleyerek, kıta sahanlığında canlı bir fay olup olmadığını, İstanbul'u etkileyecek ana faydan ayrılıp da çeşitli kıyı semtlerinden karanın içine sokulup deprem sırasında buraları tehdit edecek fayları bulmak, bunların kenti nasıl etkileyeceğini ortaya koymak” olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Görür, geçmişte ana koldan ayrılarak Avcılar'ın içine gelen bir fay kolu olduğunun bazı bilim adamları tarafından araştırmaya dayanmadan dile getirildiğini, ancak yapılan araştırmaların sonucunda böyle bir fayın olmadığının rahatlıkla görüldüğünü ifade etti.
Prof. Dr. Görür, “Bu çalışmada bulunan şey; Silivri'den Küçükçekmece kıta sahanlığına gelinceye kadar hiçbir yerde Kuzey Anadolu Fayı'nın ana kolundan ayrılıp da karaya doğru gelen önemli boyut ve nitelikte hiçbir fay yoktur” dedi.
"Canlı fay tesbit edildi"
Prof. Dr. Görür, araştırmaya ilişkin şu bilgileri verdi:
“Urania gemisi tarafından 9-17 Eylül tarihleri arasında yapılan araştırmanın ön sonucuna göre, Çekmece açıkları, Adalar'ın güney ve doğusu ile Adalar-Tuzla arasında canlı faylar tespit edildi.
Bu fayların anlamı şudur; olası bir depremde, eğer Adalar'ın güneyindeki 65 kilometre uzunluğunda olan doğrultu atımlı fay kırılırsa, biz daha öncesi çalışmalarımızda en fazla 7 büyüklüğünde deprem üretir demiştik. Bu deprem kıta sahanlığında daha kuvvetli hissedilir.
"Deprem tsunamiyi tetikler"
Bu demektir ki, bu yöre bu depremi daha şiddetli hisseder. Burada bulunan bu faylar, kıta kenarında kayma ve göçmelere neden olabilir. Bu büyüklükte bir deniz altı göçmesi, kayması olursa, Marmara'da tsunamiyi tetikler. Bunlar yeni söylenen şeyler değil, bulunan bu faylar da çok büyük boyutlu faylar değil. Ancak İstanbul'un o yöresinde daha dikkatli olmak bakımından göz önüne alınması gereken bir husustur.”
Karada araştırma
Prof, Dr. Görür, bunların yönlerinin nasıl olduğunun araştırma konusu olduğunu ve 2006 yılında da karada araştırmalara başlayacaklarını bildirdi.
İlk kez İstanbul'da karada depremlerin de bu bölgede olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Görür, o zaman da bu bölgede araştırma yapılmasını istediklerini, ancak gerekli kaynak bulunamadığı için bu çalışmanın yapılamadığını kaydetti.
Çalışmanın maliyeti 5 milyon Dolar
Prof. Dr. Naci Görür, geminin 2 Ekim'e kadar Marmara'da çalışmalarına devam edeceğini ve Prof. Dr. Namık Çağatay'ın da çalışmalara başkanlık edeceğini belirterek, çalışmanın sonuçlarının bir yıl içinde alınacağını, verilen ön bilgilerin de değişebileceğini ya da üzerine yeni bulgular eklenebileceğini söyledi.
Çalışmanın maliyetinin 5 milyon dolar olduğunu kaydeden Prof. Dr. Görür, bunun 480 bin YTL'sinin İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından karşılandığını belirtti.
Ciddi deprem riski
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı ve Afet Koordinasyon Merkezi (AKOM) Başkanı Mesut Pektaş da, İstanbul'un ciddi bir deprem riski taşıdığını ve buna ilişkin bilim adamları tarafından ortaya konulan deprem senaryoları doğrultusunda kendilerinin de afet planlarını hazırladıklarını söyledi.
Bu çalışma sonucu fay hatlarında bilinenin dışında farklı bir senaryo ortaya konulması halinde afet planlarını bir kez daha gözden geçirerek gerekli tedbirleri alacaklarını ifade eden Pektaş, ayrıca mevcut fay hattına ilişkin bilgilerin doğruluğunu, bu fay hattı ile kara çizgisi arasındaki alanın özelliklerini bir kere daha gözden geçirerek daha net bir bilgiye sahip olacaklarını kaydetti.
“Urania” gemisi, toplantının ardından basın mensuplarına gezdirilerek çalışmaların nasıl yapıldığına ilişkin bilgi verildi.