Muğla'nın Ortaca ilçesine bağlı Dalyan'daki Kaunos Antik Kenti'nin uzantısı olan 2 bin 400 yıllık kral mezarlarının doğa koşulları, insan tahribatı ve mezarların yapıldığı kireç taşının dayanıksızlığı nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalması Kültür ve Turizm Bakanlığı'nı harekete geçirdi. Yeni Asır'ın 'Tarih kanser oldu' manşetiyle duyurduğu tahribatın TBMM gündemine de taşınmasından sonra, sorunu yerinde inceleme kararı alan Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, önümüzdeki hafta bölgeye giderek antik kentte incelemelerde bulunacağını bildirdi.
Bakan Günay Yeni Asır'a yaptığı açıklamada, antik mezarların korunmasına büyük önem verdiklerini, Dalyan'a giderek incelemelerde bulunacağını ve bu konuda gerekli adımların atılacağını ifade etti. Kaunos Antik Kenti'nde 1966 yılından itibaren başlayan kazı ve restorasyon çalışmalarına bakanlık olarak verdikleri ödenek miktarının son 4 yılda yüzde 300 artırıldığı bilgisini veren Günay, bütçe imkanları dahilinde bundan sonra da bu desteğin devam edeceğini kaydetti. Bakanlık kaynaklarından alınan bilgiye göre, Kaunos'taki kazı ve restorasyon çalışmaları için 2004 yılında 49 bin 690 TL ödenek ayrıldı. Bu rakam 2005 yılında 56 bin 120, 2006 yılında 80 bin 696, 2007 yılında 132 bin 828, 2008 yılında 219 bin 596 TL'ye yükseldi.
Asit yağmuru
Bakanlığın kazı ve restorasyon çalışmalarına verdiği desteği yıldan yıla artırmasına rağmen kral mezarları çevresel etkiler ve insan faktörü nedeniyle son yıllarda büyük tahribata uğradı. Kaya mezarlarının durumu için "Kansere yakalandı" ifadesini kullanan Kaunos Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Cengiz Işık, mezar yüzeyinde büyük korozyon yaşandığını belirtti. Mezarların bu duruma gelmesinde tektonik hareketler, doğa koşulları ve kendi yapısındaki kireç çizgilerinin zaman içinde erimesinin etkili olduğu bilgisini veren Işık, yetkilileri 2003 yılında raporla uyardığını, ancak aradan geçen altı yılda bir önlem alınmadığını söyledi. "Zaman bizden çok daha hızlı ilerliyor" diyen Işık'a göre tahribata yol açan etkenler arasında bölgede etkili olan asit yağmurları ve hava kirliliği de var.
Turistlerin gözdesi
Yılda 300 bini yabancı olmak üzere 700 bin kişinin ziyaret ettiği Dalyan'da bulunan kral mezarları yüzyıllardır ayakta kalarak geçmişin sırlarını geleceğe taşıyor. M.Ö. 400'lü yıllarda Karyalı ve Likyalı soylu aileler için yapıldığı sanılan, denize yer yer 80 derecelik açılarla yükselen kayalık dağların içleri oyulan mezarlar özellikle yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Arkeologlara göre bu mezarlar Kaunos Antik Kenti'nin zenginliğinin ve gücünün göstergesi. İon tapınağı görünümünde yontulmuş kaya mezarları içinde ölülerin konması için yan yana üç taş sıra bulunuyor.