Minarelerin fırtınada yıkılmasını uzmanlar yorumladı: Osmanlı'da padişah fermanıyla yapılan camiler şimdi denetimsiz yapılıyor.

Türkiye'yi etkisi altına alan fırtına, son günlerde yurt genelinde 9 minarenin yıkılmasına neden oldu. Sadece Muş'ta 5 minare devrilirken, Balıkesir'in Yukarı Yağcılar Köyü'nde yıkılan minare 4 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu. Peki sorun neydi ve bu minareler birbiri ardına neden yıkılıyordu? Uzmanlar yanıt verdi. Türkiye Mimarlar Odası Başkanı Bülent Tuna'ya göre minarelerin yıkılmasının nedeni bu işleri ehliyetsiz kişilerin yapıyor olması. Minarelerin uzun, ince ve hassas yapılar olduğunu belirten Tuna, şunları söyledi: "Osmanlı zamanında birden fazla minare yapmak bile kayda bağlıyken ve bu sultan ailesine mahsus bir ayrıcalıkken, şimdi isteyen, istediği uzunlukta minare yapabiliyor."

Çoğu denetimsiz
Türkiye İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı H. Serdar Harp, özellikle kamu yapılarında ve bu tür cami gibi dini yapılarda tip projeler uygulandığını söylüyor ve ekliyor: "Bu tür yapıların büyük bir kısmı metal imalat. Bir yerlerde imal edilen minareler başka bir yerlere monte ediliyor." İstanbul İl Müftüsü Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı ise konuya farklı bir bakış açısı getiriyor. Camilerin, dernekler tarafından yaptırıldığını belirten Çağrıcı, "Bu dernekleri oluşturan insanlar da kültür düzeyi düşük. Ne mimari düzeyi ne de estetik duygusu, cami gibi son derece önemli bir yapının gerektirdiği düzeyde değil. Toplumun bilgili kültürlü kesimleri cami ve dernekleriyle ilgilense statik ve estetik yapısı da değişir. Eskiden camiler padişah fermanı ve müsadesi ile yapılıyordu. "

Sinan özentisi
Uzmanların bahsettiği tip projeleri yapanlardan biri Karadağ İnşaat Minare'nin sahibi Salih Karadağ. Karadağ, bugüne kadar 55 tane minare yapmış. "Bizim yaptıklarımızdan yıkılan yok" diyor ve ekliyor: "O yıkılanlar eski taş minareler. Sultanahmet gibi eski camilerin minarelerine özenilerek yapılan minareler. Bunlarda demir yok, sadece taş var. Bu nedenle rüzgar fırtına devirebiliyor. Mimar Sinan'a özenip aynısını yapmaya kalkışırsan sonuç bu olur."

İstanbul İl Müftüsü Mustafa Çağırıcı
Bizim cami yapımlarıyla ilgili yasal bir denetim yetkimiz yok. Bunu sık sık gündeme getiriyoruz. Diyanet teşkilat yasası tasarı haline getirildi. O yasayla yetki ve sorumluluk getiriliyor. Birinci derecede sorumlu kurum olarak Diyanet'in yetkisiz hale getirilmesi çok üzücü.

Mimarlar Odası Başkanı Bülent Tuna
Dışardan sanki çok güzelmiş, kendi içinde tutarlıymış gibi görünen minareler ufak bir sallantıda ve fırtınada yıkılıveriyor. Bunları imzalayan meslektaşlarımız tek başına suçlu değil. Çünkü bu işler sipariş veren kesimin isteği doğrultusunda oluyor. Denetim kesinlikle şart.

İnşaat Mühendisleri Odası Bşk. Serdar Harp
Cami inşaatında yöreye göre değişen meteorolojik koşullar dikkate alınmıyor. Camiler ve minarelerin denetimiyle ilgili kimsenin yetkisi yok. Her isteyen istediği şekilde minare yaptırabiliyor. Hayır ve dini yapıların denetleyicisi yok. Çoğu projesiz ve ruhsatsız şekilde yapılıyor.