Yarımada'da Kurtuluş Savaşı'ndan beri boş duran Hazine arazileri, parsellere bölünerek 42 yatırımcıya tahsis edilirken, bölgede şu ana kadar 1 milyon zeytin fidanı dikildi.

Kurtuluş Savaşı'ndan hemen sonra gerçekleşen mübadeleden beri Karaburun yarımadasında bomboş duran topraklar, yaklaşık bir asır aradan sonra zeytin fidanlarıyla kaplanıyor. Türkiye'nin en büyük boş Hazine arazilerinin bulunduğu bölgede, Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün 5 yıl önce başlattığı özel ağaçlandırma çalışmasıyla 20 bin dönümden fazla alan (İzmir'in Konak ilçesi kadar) çok ucuz fiyatlarla yatırımcıya tahsis edildi.

Türkiye'nin en büyük gıda kuruluşu Ülker Grubu'nun patronu Murat Ülker'den voleybol hakemine, tekstil sanayicisinden pilota kadar çok farklı alanlarda çalışan 42 yatırımcı, bölgedeki arazilere adeta akın etti. Yatırımcılar, 10 yıldan 49 yıla kadar kiralanan araziler için devlete dönüm başına yıllık 1-2 lira gibi düşük kira ücreti ödüyor.

Parlak, Salman, Bozköy ve Yayla köylerinde dikilen zeytin fidanı sayısı 1 milyona ulaştı. Ağaç sayısının 1.5 milyona çıkması hedeflendi. Onlarca yıldır kullanılmayan araziler düzenlenerek modern zeytinlikler kurulurken, yatırımcılar organik üretim sertifikası da aldı.

Farklı isimler
2-3 yıl sonra elde edilecek ilk ürünler sayesinde binlerce kişiye istihdam yaratılması hedefledi. Bölgede 40 civarında zeytinyağı tesisinin yanı sıra barajların kurulması da planlandı. Dikilen ağaçların 5 yıl sonra rantabl şekilde ürün vermeye başlaması sonucu her yıl en az 120 milyon liralık gelir sağlanacağı tahmin ediliyor. İzmir Defterdarı Mehmet Beceren, Karaburun'da 20 bin dönümün üzerinde alanın özel ağaçlandırma kapsamında yatırımcıya tahsis edildiğini belirterek, "Yeni tahsis edilecek araziler için çalışmalar devam ediyor" dedi. Karaburun Tarım İlçe Müdürü Erdal Çakıcı da, "Bölgede en düşüğü 20 dönüm, en büyüğü bin 100 dönüm olarak bölünen parseller 42 yatırımcıya tahsis edildi. Şimdiye kadar 1 milyon fidan dikildi. Ağaçların 5 yıl sonra ticari boyutunun oluşmasını bekliyoruz. O zaman Türkiye'nin en önemli zeytin üretim bölgesi olacağız" dedi.

İzmirli voleybol hakemi Berat Gülcan, öğretmen, veteriner, çiftçi, sanayiciyi, tekstilci 6 arkadaşıyla bir araya gelerek, bölgede 60 bine yakın ağaç dikti. Casa Tekstil'in Sahibi Aydın Sakbaş da, kurduğu Mas Zeytincilik firması ile Salman köyünde bin 500 dönüm alanda 46 bin zeytin dikimi yaptı.

Üç pilot, bir doktor ve bir mali müşavirin kurduğu Orio firması, 780 dönümlük araziyi zeytinliğe dönüştürdü. Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası eski Başkanı Suat Öztürk, Mesta Tarım şirketiyle zeytincilik için bin 250 dönüm arazi kiralayıp 11 bin civarında fidan dikti.

İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri Başkanı Tahsin Öztiryaki de bin 250 dönümlük araziyi 30 bin zeytin fidanı ile yeşillendirdi.

Ülker Grubu da yatırım yaptı
Ülker Grubu'nun İcra Kurulu Başkanı Murat Ülker, İzmirli ortakları Bülend Örgen ve Adnan Sezai Şenkul ile Bozköy köyünde 250 dönümlük arazide zeytinciliğe başladı. Olivin Orman Ürünleri şirketini kuran Ülker, 11 binin üzerinde zeytin ağacı dikti. Firmanın danışmanı olan Recep Çöpten, Türkiye'nin en kaliteli zeytinyağının üretileceğini söyledi.

Yedi yerleşim yeri haritadan silindi
Yatağan ve Milas'ta 27 yıldır, kömür için 4 milyon metrekare alan kazılırken binlerce ağaç kesildi.

Muğla'nın Yatağan ve Milas ilçelerinde Türkiye Kömür İşletmeleri'ne (TKİ) bağlı Güney Ege Linyit İşletmesi (GELİ) tarafından 1983 yılında başlayan kömür çıkarma çalışmaları kapsamında 4 milyon 146 bin metrekare alan kazıldı, binlerce ağaç kesildi. Dev bir krater çukurunu andıran TKİ kömür havzaları nedeniyle 7 yerleşim birimi haritadan silindi.

Tahrip edildi
Yatağan, Yeniköy ve Kemerköy Termik santrallarının elektrik üretim ihtiyacını karşılaması amacıyla 1983 yılından itibaren kömür çıkarma çalışmaları başlatıldı. GELİ tarafından Yatağan Tınaz-Bağyaka, Milas Sekköy-İkizköy ve Hüsamlar-Çakıralan açık işletmelerinde yapılan kömür çıkarma çalışmaları sırasında bugüne kadar yaklaşık 4 milyon 150 bin metrekare alan kazıldı, ormanlık alanlardaki ağaçlar kesildi. TKİ, Yatağan'a bağlı Eskihisar, Karakuyu, Tınaz, Bağyaka, Sekköy, Hüsamlar ve Yeşilbağcılar köyünü istimlak etti. İstimlak çalışmalarının sürdüğü Yeşilbağcılar beldesi halkı ise hala evlerini boşaltmadı. Belde yakınlarında devam eden kömür çıkarma çalışmaları sebebiyle beldede bulunan birçok ev yıkılma noktasına geldi. Kömür rezervlerinin bulunduğu ormanlık alanlar da tahrip edildi.

Cinayet gibi
Marmaris Çevre Gönüllüleri Başkanı Filiz Ersan, "Kanuna uyulmuyor. Bu bir cinayet. Konuyu önümüzdeki günlerde AİHM'e taşıyacağız. 27 yılda 4 milyon metrekare alan kazılmış, daha da 66 yıl yetecek kömür varmış. Bu da yaklaşık 12 milyon metrekare alanın daha kazılması anlamına geliyor" dedi. Muğla Arı Yetiştiricileri Birliği (MAYBİR) Başkanı Ziya Şahin ise, "2000 yılının başına kadar Muğla'da yılda 30 bin ton bal üretimi yapılıyordu. Şimdi ise 5-10 bin ton üretim yapılabiliyor. Daha önce 60 bin hektar olan Basralı çam ağacı miktarı, 40 bin hektara kadar düştü" dedi.

Kendilerini savundular
GELİ yetkilileri , "Kömür çıkarma çalışmaları sırasında doğa katliamı yapmıyoruz. Tahrip olan alanlar ağaçlandırmayla tekrar doğaya kazandırılıyor. 1 milyon 515 bin 609 adet ağaç diktik" dedi. GELİ'ye bağlı kömür ocaklarında, 27 yılda toplam 224 milyon 582 bin ton linyit kömürü üretilerek, yöredeki termik santralların yakıt ihtiyacı için verildi. Bugüne kadar çıkarılan kömürün 105 milyon tonu Yatağan Termik Santralı'na, 65 milyon tonu Yeniköy Termik Santralı'na ve 54 milyon tonu Kemerköy Termik Santralı'nın yakıt ihtiyacı için verildi.

"Bulduğun gibi bırak" kanunu
Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan ve madencilik faaliyetleriyle bozulan arazilerin doğaya yeniden kazandırılmasın hedefleyen yönetmelik Aralık 2007'de yürürlüğe girdi. Yönetmelik kapsamına giren faaliyetlerde, işletmeci madencilik çalışmalarına başlamadan önce, bozulan doğal dengenin yeniden kurulmasına dair bir 'Doğaya Yeniden Kazandırma Planı' hazırlatıp idari makamlara onaylatacak. Çalışmalar, kazı veya döküm çalışmalarıyla 'eşzamanlı' yapılacak. Maden, işletmeci tarafından terk edildiğinde arazi düzenlenmiş, kirlilikten arındırılmış ve peyzaj çalışmaları yapılmış olacak. Aksi takdirde ceza uygulanacak.