Büyükada'da yıllardır bakımsız duran Taş Mektep'in onarımı ve müzeye dönüştürülmesi projesine ilişkin bir haber, projeyi üstlenmiş olan Adalar Vakfı'nın "Eksik ve hakkaniyetsiz" şikâyetine yol açtı.

Gazetenin İstanbul sayfasında 4 Şubat tarihinde yayımlanan bir haber şiddetli itirazlara, "hakkaniyetsiz habercilik" şikâyetine yol açtı. Erhan Öztürk imzalı, Büyükada'da 2 Milyon Liralık 'Müze' Karmaşası başlıklı habere göre, Adalar Vakfı, Büyükada'daki eski Taş Mektep'i müze yapmak için 2010 AKB (Avrupa Kültür Başkenti) Ajansı'ndan 2 milyon liralık para sağlamıştı, ancak "binanın mülkiyeti Büyükşehir Belediyesi'ne aitti ve iddiaya göre İBB'nin projeden haberi yoktu".

Haberdeki detaylar şöyleydi: Müze projesi protokolü Adalar Belediyesi, Adalar Vakfı ve 2010 Ajansı arasında Nisan 2009'da imzalanmıştı. Ardından, 2 milyon 609 TL bütçe ayrılıp büyük bir kısmı vakfa ödenmişti. Oysa Taş Mektep'in mülkiyeti Büyükşehir Belediyesi'ne (İBB) aitti, hiçbir kurum ve kişiye tahsis edilmemişti. Büyükşehir (İBB), müze projesiyle ilgili protokolü yerel basından öğrenmişti. Buna rağmen, Adalar Müzesi ile ilgili bütçe, 2010 AKB Ajansı Yürütme Kurulu toplantısında kabul edilmişti. Vakıf müzenin 2010'un temmuz ayında açılacağını duyurarak 2010 Ajansı'ndan para almaya, halktan malzeme istemeye başlamış, yönetim kuruluna Belediye Başkanı Mustafa Farsakoğlu, Adalar Vakfı Başkanı Aykut Mutlu ve Adalar Müzesi Koordinatörü Serhat Baysan yönetime seçilmiş, Adalar Kaymakamı Mevlüt Kurban da Danışma Kurulu'nda yer almıştı.

Haberin devamında, "skandal protokol" ün ihbar mektuplarıyla İBB'ye ve İçişleri Bakanlığı'na duyurulduğu, bunun üzerine İBB'nin binayı kendi içinde değerlendirmek için açıklama yaptığı, vakfın ajanstan aldığı paraların nereye harcandığı anlaşılmadığı gerekçesiyle suç duyurusu hazırlığı yapıldığı şeklinde unsurlar da yer almaktaydı.

Haberin son bölümünde, 2010 AKB yöneticilerinden birinin (Suay Aksoy) iddiaları yalanlayan açıklamasına da yer verilmişti.

Adalar Müzesi Proje Koordinatörü Serhat Baysan Okur Temsilcisi'ne başvurdu ve haberde hatalı saptamalar olduğunu, bunların kaynak yetersizliğinden veya muhabirin yanlış yönlendirilmesinden kaynaklanmış olabileceğini belirterek, bazı konulara açıklık getirmek istediğini söyledi.

Baysan'ın itirazları ve açıklamaları başlıklar altında şöyle:

Taş Mektep'in mülkiyeti: Mülkiyet İBB'ye aittir. Ancak İBB binayı "kültürel amaçlı kullanma koşuluyla" Ekim 2005'ten itibaren 10 yıllığına Adalar Belediyesi'ne devretmiştir. Müze açma kararı Belediye Meclisi'nde oybirliği ile Ekim 2008'de alınmadan önce eski Adalar Belediyesi başkanı Coşkun Özden, İBB Başkanı Kadir Topbaş'ın onayını almıştır.

2010 AKB Ajansı ve Adalar Müzesi İlişkisi: Kaymakamlığın da onayıyla Belediye ve Vakıf, Ekim 2008'de restorasyon ve müze projesini ajansa sunmuş ve 2009 başında onay almıştır. Protokol Nisan 2009'da Adalar Vakfı ve 2010 Ajansı arasında, Kaymakam ve Belediye Başkanı tanıklığında törenle imzalanmıştır.

Esas sorun: Bu süreçte, 13 Şubat 2009'da İBB Meclis kararı ve 10 Mart 2009 tarihli 348-331 sayılı Encümen kararı ile Taş Mektep'in 10 yıllık kullanım hakkı Adalar Belediyesi'nden geri alınmıştır. Bu konu 2010 Ajansı'na Mayıs 2009'da bildirilmiş, Ajans da durumu Adalar Müzesi Proje Koordinatörlüğüne iletmiştir. Bunun üzerine Adalar Vakfı konuyu Kadir Topbaş ile görüşmüş, Sayın Topbaş çalışmaların devam etmesini, tahsis sorununun da bu süreçte çözüleceğini bildirmiş ve konu ile ilgili olarak da İBB İştirakler Daire Başkanı ve İstanbul 2010 Ajansı Yürütme Kurulu Üyesi Yılmaz Şener'i yetkilendirmiştir. Sayın Şener ile 14 Haziran 2009'da ilki olmak üzere, konuyla ilgili pek çok görüşme yapılmıştır.

2010 Ajansı'ndan Adalar Vakfı'na ödemeler: Ajans Haziran-Kasım 2009 dönemi için KDV dahil 234 bin lira ödemiştir. Aralık ayına ilişkin ödeme, bina tahsis konusu bitinceye kadar durdurulmuştur. Bu dönemde Adalar Vakfı ödemeleri de 130 bin liraya ulaşmıştır. Projede insan kaynakları, büro oluşumu, arşiv derleme çalışması, sözlü tarih çalışması, toplantılar ve Ağustos 2009'da Büyükada'da gerçekleşen "Adalar Müzesi'ne Doğru" sergisi yapılmıştır.

Son aşama: Üçü kadrolu, diğerleri geçici 10 kadar elemanla, bunların dışında 40 kadar akademisyen ve uzmanla çok çeşitli alanlarda ve yerlerde yürütülen çalışmalar, müze oluşumunun ilk aşamasını hemen hemen tamamlamak üzeredir. İBB Emlak Dairesi 18 Aralık 2009 tarih ve 2219854 sayılı başkanlık oluru ile Taş Mektep'i, İBB Kütüphaneler ve Müzeler Müdürlüğü'ne tahsis etmiştir. Bu bilgi, Müdürlüğün bağlı olduğu Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanı Numan Güzey tarafından, 30 Aralık 2009'da "2010 Avrupa Kültür Başkenti kapsamında ajansınız tarafından desteklenen bu binanın müzeye dönüştürülmesi çalışmalarında ilgili proje ile ilişkilendirilmek üzere tahsis yazımız ekte gönderilmiştir," denilerek 2010 Ajansı'na iletilmiştir.