Türkiye'nin en büyük konut üreticisi Toplu Konut İdaresi (TOKİ), 'konut ve kent' mimarisini değiştirmek ve geliştirmek amacıyla geçen yıl düzenlediği mimari proje yarışmasına katılanlardan 8'ini satın aldı. Dr. Yüksek Mimar Özgür Bingöl ve ekibinin 'Yeşil ve Engelsiz' konut projesi, İstanbul Kayabaşı'nda 840 konutta uygulanacak. Projenin inşasına ilişkin ihale, 20 Mayıs'ta yapılacak. Projelerin en önemli özelliği, konutlara kadar çevrenin 'engelsiz' ve çatıların sera salınımını engelleyecek şekilde 'yeşil' olması.

Projede 'çevre dostu' öğeler öne çıkarılırken, özellikle engelliler için yaşamı kolaylaştırıcı önlemler alınıyor. Estetik kaygılar öne çıkarken, engelliler için güvenli bir çevre ile herkes için bol yeşil alan oluşturuluyor. Asansörlerin boyutları engelliler dikkate alınarak tasarlandı. Blok girişlerinde engelli rampası bulunuyor. Ayrıca otoparklarda tekerlekli sandalyesinden inen bir kişinin, oturduğu binaya rahatlıkla ulaşabilmesi için açık alan düzenlemesi yapılıyor.

Projede, 'yeşil bina' kavramı da kısmen hayata geçiriliyor. Yerleşim planında kat sayısı artırılarak, açık alanların olabildiğince fazla olması tercih ediliyor. Güneş enerjisinden faydalanabilmek için çatılara güneş pilleri yerleştiriliyor ve buradan elde edilen elektrik enerjisiyle binanın ortak alanlarındaki elektrik ihtiyacı karşılanıyor. TOKİ tarafından uygulamaya başlanan ödüllü projede komşuluk ilişkilerini güçlendirecek bir tasarım benimseniyor. Her bir yapı adası bir mahalle ve komşuluk birimi olarak ele alınıyor. İki yapı adasının ortasında bir ortak yaşam alanı tasarlanıp peyzaj düzenlemelerine gidilerek ve çocuklar için alanlar oluşturularak mahalle havası veriliyor. Toplu konut alanlarında şimdiye kadar tüm blokları aynı renge boyayan TOKİ, yeni projede bu uygulamadan vazgeçiyor. Kayabaşı Projesi'nde yerleşim yerinin fiziksel kimlik problemi göz önünde bulundurularak blokların farklı renklerde olması gözetiliyor. Açık alan düzenlemelerinde sade, doğal ve kır yüzeyini çağrıştıran peyzaj anlayışının uygulanması ve yayaların sert yüzeylerle; doğal-yapay taş kaplama, asfalt ile asgari seviyede temas etmesi esas alınıyor. Çatılar yeşil bitki örtüsü zeminle kaplanarak, sera gazlarının yansıtılması önlenecek. TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, ürettikleri konutların mimarisiyle ilgili zaman zaman eleştiriler yapıldığına işaret etti. Konut açığını kapatmak için yoğun bir çalışma içinde olduklarını vurgulayan Bayraktar, bu açığın hızla kapatılması için şimdiye kadar genelde tek tip konut projeleri uygulandığını, artık mimaride değişiklik yapmanın zamanı geldiğini kaydetti. Bayraktar, bundan sonra mimari kalitenin artırılması için ODTÜ, İTÜ, YTÜ gibi üniversitelerle işbirliği yapacaklarını, 'kurum taassubunu kıracaklarını' söyledi.