TBMM Genel Kurulu'nda Türkiye ile Rusya arasındaki ''Nükleer Güç Santralinin Tesisine ve İşletimine Dair İşbirliğine İlişkin Anlaşmayı Onaylayan Kanun Tasarısı'' kabul edilirken, yaşanan son gelişmeler Mersin'in Gülnar ilçesine bağlı Büyükeceli beldesinde yaşayanları ikiye böldü.
Mersin'in Gülnar ilçesinin 38 kilometre güneyinde ve Silifke ilçesinin 45 kilometre batısındaki, ikisi büyük olmak üzere 6 koy ve 14 bin hektar araziye sahip Akkuyu'daki alan, 24 saat boyunca güvenlik görevlilerince korunuyor. Santralin yapılacağı sahanın yakın çevresinde çok sayıda kişinin denize girdiği plajlar ve tarım arazileri dikkati çekiyor.
Etrafı 1976 yılından bu yana tel örgülerle çevrili olan alanla ilgili son gelişmelerden sonra nüfusu bin civarında olan ilçede, vatandaşın bir kısmı santralin yapılması taraftarı, diğer kısmı ise santralin yapılmasına karşı.
''Evet'' diyenlerin büyük çoğunluğu, santralle birlikte beldede önemli bir istihdam olanağı yaratılacağını, burada iş başı yapacak işçilerin ihtiyaçlarına cevap vermek için çok sayıda iş kolu oluşturularak bölge ekonomisinde canlılık sağlanacağını umuyor.
Beldenin gelişimine de önemli katkı sağlayacağına inanan ve ''nükleer santral yapılsın'' diyen vatandaşlar, şimdiden yatırım yapma hazırlığına girişti.
Özellikle kiralık ev ve ulaşım ihtiyacının artacağını göz önünde bulunduranlar, yeni ev yapabilmek için kaynak arayışına girerken, bazı kişiler de ulaşım sıkıntısını giderebilmek için yeni otobüs hatları oluşturmaya yönelik kooperatif kurma hazırlıklarına başladı.
Kurulacak santral ile ilgili çalışmalara olumlu bakmayan ve ''hayır'' diyenler ise bir yandan olası risklerden endişe ederken diğer yandan denizin kirlenmesinden ve doğal dengenin bozulmasından kaygı duyuyor.
Nükleer santrale karşı olmamasına karşın, yer seçiminde hata yapıldığını savunan bazı vatandaşlar ise tesisin yapılmasıyla birlikte beldedeki tarım ve turizm faaliyetlerinin sekteye uğrayacağını söylüyor.
Belediye başkanından milletvekillerine davet
Belde Belediye Başkanı Mehmet Kale, seçilen alanı ''mavi ile yeşilin buluştuğu cennet'' olarak nitelendirerek, beldede nükleer santral yapılmasına karşı olduğunu söyledi.
Türkiye'nin enerjideki dışa bağımlılığının giderilmesi için nükleer santral yapılmasının kaçınılmaz olduğunu belirten Kale, ''Bu durumda elbette ülkemizde de birçok dünya ülkesi gibi nükleer santral olmalı. Ama bu, Akdeniz'in ortasındaki bir beldeye kurulmamalı'' dedi.
TBMM'de santral yapımına ''evet'' diyen milletvekillerini beldeye davet eden Kale, ''Bakanları ve milletvekillerimizi beldemizde ağırlamak, onlara santralin yapılacağı koyları teknelerle gezdirmek isteriz. Çünkü burası hakikaten, dünyada eşine nadir rastlanan yerlerden. O nedenle buranın santral nedeniyle kullanılamaz hale getirilmek istenmesine anlam veremiyoruz'' diye konuştu.
Belediyenin 14 milyon 800 bin TL borcu olduğunu, bu nedenle belediye personeline ödemede sıkıntı yaşadıklarını ifade eden Kale, şunları kaydetti:
''Beldemizde nükleer santrali isteyenlerin neredeyse tamamı, kişisel menfaatleri için 'evet' diyor. Oysa bu durum, kişisel durumun ötesinde. Beldemizin geleceği ile alakalı. Ben de olaya kişisel olarak baksam, 'evet' demem gerekir. Çünkü yapılacak santralle birlikte beldede 10 bin kişinin istihdam edileceği söyleniyor. Birden bire artacak nüfusun beldemize yansıması, yan sanayi kollarıyla 50 bini bulacaktır. Böylelikle ilçede bir değişim dönüşüm olacağı ortada.
Öte yandan santralde üretilecek elektrikten belediyeye verilecek payla kısa zamanda borçlar ödenip, yeni yatırımlar için düğmeye basma imkanımız doğar. Ama bu faydaları düşünerek, beldemizi kaderine terk edemeyiz ve nükleer santral yapılsın diyemeyiz. Santralin başka bir yerde yapılması için elimizden gelen mücadeleyi göstereceğiz.''
''İlk 7 yılda 1. ünite devreye girecek"
Anlaşmaya göre, Türkiye ve Rusya nükleer güç santralinin tasarımı ve altyapı dahil olmak üzere inşası, santralin güvenilir şekilde işletilmesi, elektriğin alım-satımı, kullanılmış yakıtın taşınması, personelinin eğitimi, yakıt üretim tesislerinin kurulması ve işletimi de dahil, nükleer yakıt döngüsü gibi konularda iş birliği yapacak.
Rusya Federasyonu Devlet Atom Enerjisi Kuruluşu (Rosatom), anlaşmanın imza tarihinden itibaren 3 ay içinde proje şirketinin kurulması için gerekli işlemleri başlatacak. Üretilen elektrik de dahil olmak üzere santralin sahibi olacak proje şirketi, ilk 7 yılda ilk üniteyi devreye sokacak. Şirket daha birer yıl aralıklarla 2, 3 ve 4. üniteleri ticari işletmeye alacak.
Türkiye, santral yapılacak sahayı, altyapısıyla birlikte bedelsiz olarak, santralin söküm sürecinin sonuna kadar proje şirketine tahsis edecek. Proje şirketi, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulundan (EPDK) elektrik üretimi lisansı almasından sonraki 30 gün içinde, 4 ünite için sabit miktarlı elektriğin alınması amacıyla Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketi (TETAŞ) ile elektrik satın alma anlaşması imzalayacak.