Kent ansiklopedisinin ilk önemli örneği ve kendi alanında bir kült eser olan Reşad Ekrem Koçu'nun İstanbul Ansiklopedisi gün ışığına çıktı.

1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi 9. sayısında İstanbul Ansiklopedisi'nin tarih otoritelerince dahi kaybolduğu iddia edilen nüshalarına ulaştı. Araştırmacı Emin Nedret İşli'nin özverili uğraşıları sonucunda ortaya çıkan nüshalar şayet yayınlanabilirse Reşad Ekrem Koçu'nun bir ömür boyu peşinden koştuğu hayali de gerçekleşmiş olacak.

İşli, 1453 dergisi için kaleme aldığı "Kültür Hayatımızın Dinmeyen Yarası: Reşad Ekrem Koçu ve Tamamlanamayan İstanbul Ansiklopedisi" başlıklı makalesinde Koçu'nun yazım serüvenini ve vefatından sonra kaybolduğu iddia edilen nüshalarla ilgili yaşanan ilginç gelişmeleri anlatıyor.

Alanında ilk ve tek
Kent monografilerinin, turistik kent rehberlerinin yaygınlığına karşın, kent ansiklopedisi alışılmış bir kavram, sık rastlanan bir ürün değil. Londra için hazırlanmış tek ciltlik "AN ENCYLOPEDİA OF LONDON" dışında bu alanda yayınlanan az sayıdaki örnek yine İstanbul'a ait.
Haberin devamı ↓reklam

Kent ansiklopedisinin ilk önemli örneğini veren Koçu, İstanbul'un camilerini, tekkelerini, türbelerini, çeşmelerini, saraylarını, kahvehanelerini, hanlarını, hamamlarını, devlet adamlarını, hocalarını, dervişlerini, hatta hırsızlarını, kumarbazlarını, kentin ve çevresinin bütün güzelliklerini, yaşanan ilginç ve önemli olayları, İstanbul argosunu folklorik ağırlıkta veren fotoğraf yerine özel olarak hazırlanmış desenler kullanılan bir eser tasarlamıştı.

Koçu, büyük bir özveri ve kişisel çaba ile iki kez giriştiği ansiklopedi yayımını ölümüne kadar sürdürdü ve ancak "Gökçınar" maddesine kadar gelebildi.

1958-1971 yılları arasında 11 cilt olarak yayımlanan Reşad Ekrem Koçu'nun efsanevi İstanbul Ansiklopedisi Pelin Esmer'in filmi '11'e 10 Kala'da da karşımıza çıktı. 1453 Kültür ve Sanat Dergisi söz konusu filmi de geniş bir dosya halinde ele aldı.