Haberler

Savaşın İzleri Bu Mekanlarda Gizli

Tarih: 17 Ocak 2011 Kaynak: New York Times, Smart Moscow, ABC News, Wikipedia Derleyen: Emine Merdim Yılmaz

Sığınaklar, nükleer, biyolojik, kimyevi ya da konvansiyonel silah saldırılarından insanları korumak amacıyla inşa edilen askeri yapılar. Özellikle, 1. Dünya Savaşı, 2. Dünya Savaşı ve Doğu-Batı Bloğu ülkeleri arasında gerginliğin yaşandığı ve nükleer saldırı paranoyasının doğduğu Soğuk Savaş Dönemi'nde büyük bir gizlilik içinde sığınaklar inşa edilmiş. Her biri döneminin en yüksek teknolojisiyle donatılmış bu sığınaklardan bazıları günümüzde dönemin atmosferini yaşamak isteyenlere kapılarını açıyor.

Sammlung Boros (Berlin Hava Saldırı Sığınağı)


1942 yılında inşa edilen hava saldırı sığınağı Berlin'in Mitte Bölgesi'nde yer alıyor. Birbirini takip eden 5 kat boyunca yükselen 80 odalı yapı, şu an Christian Boros'un sanat koleksiyonuna ev sahipliği yapıyor.

Sığınağın alçak tavan yüksekliği, yeni fonksiyonu için revizyon yapılmasını gerektirmiş. Bazı tavanlar ve duvarlar kesilmiş ve taşınmış. Sonuç olarak kat yükseklikleri birleştirilmiş, savaş sonrasında yapılan eklentiler çıkarılmış, cepheler yenilenmiş.

Çatısında bulunan 150 metrekarelik konut için 3 metre kalınlığındaki çatısı kesilerek ulaşım sağlanmış. Dönüşüm işi 2007 yılında Realarchitektur ve Berlin Mitarbeiter tarafından yapılmış.

Geçmişte askeri bir sığınak olan bu devasa kütle, günümüzde müze ve konut olarak işlev görüyor.

Führerbunker [Liderin (Adolf Hitler) Sığınağı]
Führerbunker, savaşın sonlarına doğru Adolf Hitler'in isteği üzerine Berlin'de New Reich Chancellery'nin altında 1936 ve 1943 yıllarında olmak üzere iki aşamada inşa edildi. Burayı kendisi, karısı, yakın çevresi ve generalleri için yaptırdı.

4 metre kalınlığındaki beton ile korunan sığınak 2 katlı ve 30 odalıydı. Sığınakta bir ana bir de acil durumlar için çıkış bulunuyordu.

Sovyet Kızıl Ordusu'nun Almanya'ya çok yaklaşmasıyla Hitler ve ardından yakın çevresi sığınağa yerleşti. Berlin'in Sovyet askerlerince işgal edilmesinin ardından Propaganda Bakanı Joseph Goebbels ve eşi Magda Goebbels, 6 çocuğunu da zehirleyip öldürdükten sonra birlikte intihar ettiler. 2 Mayıs 1945'de ise generallerden Hans Krebs ve Wilhelm Burgdorf'da yaşamlarına son verdiler.


Savaşın hemen ardından

Adolf Hitler'in burada intihar ettiğine dair kesin olmayan bilgiler de mevcut.

Yıkıldıktan sonra

Führerbunker tamamen yıkıldığı için günümüzde tam yeri bilinmiyor ancak yaklaşık olarak toplu konutların ortasındaki açıklığın altında olduğu sanılıyor. Günümüz Neo-Nazilerce Führerbunker'in olduğu yer kutsal sayılıyor.


Sığınağın geçmişte bulunduğu yer olduğu düşünülen alan

Pionen White Mountain
Wikileaks tartışmasının alevlendiği dönemde sıkça rastlanan fotoğraflardan bir tanesi Stockholm'daki bir sığınağa aitti. Şu an bir veri merkezi olarak işlev gören sığınak, Wikileaks'in iki adet serverını barındırıyordu.

Pionen White Mountain, 2. Dünya Savaşı sırasında yerin 30 metre altına bomba sığınağı olarak inşa edildi. 1970'li yıllarda kamu güvenlik merkezi haline dönüştürüldü. 2008 yılına gelindiği zamanda Albert France-Lanord Architects tarafından tasarlanarak bir İsveçli bir internet şirketinin genel merkezi haline getirildi.


Bunker 5001 (Honecker'in Sığınağı)
Bunker 5001, Doğu Almanya Lideri Erich Honecker ve diğer komunist liderler tarafından soğuk savaş döneminde Berlin'in 40 km doğusunda (Doğu Berlin) yerin 70 m altına inşa edildi. 1970'lerin başında inşa edilmesine karar verilen sığınağın inşaatına 1978 yılında başlandı ve 1983 yılında tamamlandı. Yapıldığı zaman etrafındaki binalarda Doğu Almanya Devlet Güvenlik Bakanlığı Stasi'de çalışanlar yaşıyordu. Şu an ise etrafı köhne binalar ve moteller ile çevrili.

85.000 ton beton kullanılarak inşa edilen sığınak 3 katlı. 170 odaya ve 400 kişinin 15 gün kalabileceği alana ve yeterli donatıya sahip (jeneratör, su sistemi, filtreleme sistemleri) olan sığınak, Soğuk Savaş Dönemi'nde Amerika'da ve Batı Almanya'da inşa edilen benzerlerinin yanında teknolojik üstünlüklere sahipti.


Ziyarete açık olduğu dönemde, sığınağın girişi

Daha önce gezilebilen sığınağın kapısı 3 sene önce bir daha hiç açılmamak üzere kapatıldı.

Taganskaya Sığınağı
Moskova'da Soğuk Savaş döneminde inşa edilen sığınaklardan bir tanesi Taganskaya metro istasyonunun yakınında bulunuyor. 1951 yılında inşa edilen bu çok gizli sığınak nükleer savaş çıkması durumunda iletişim sağlamak için düşünülmüştü. 6 tonluk bir kapının ardından girilen sığınak asıl olarak toplam alanı 7.000 metrekare olan bağlantı tünellerinden oluşuyor. Kimi çok dar olan bu tünellerin kimisi metro tünelinden %50 daha geniş. Soğuk Savaş Dönemi'nde sığınakta 2.500 kişi 7 gün boyunca vardiyalı olarak çalışıyordu. Sığınak çalışanların bütün ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanmıştı.


Tünellerden oluşan sığınak

Stalin'in Sığınağı
Stalin'in sığınağı Hitler'in Moskova'yı ele geçirmesi ihtimaline karşılık inşa edildi. Kremlin Sarayı'na 10 km'lik tünelle bağlanıyordu. Hitler Moskova'yı ele geçiremedi, dolayısıyla sığınak hiçbir zaman gerçek anlamda kullanılmadı. İç mekan tasarımı ve mobilyaları ile diğer sığınaklardan oldukça farklı. Şu an Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetler Müzesi Ek Binası olarak hizmet veriyor.


Stalin'in sığınaktaki toplantı odası

Greenbrier Sığınağı
Sığınak, Soğuk Savaş Dönemi'nde inşa edildi ve 30 sene boyunca büyük bir gizlilikle saklandı. Greenbrier'ın altına sığınak yapma fikri Devlet Başkanı Dwight D. Eisenhower'a aitti. Burayı konferanslara katılmak ve golf oynamak için sıklıkla ziyaret ediyordu. Washington DC'den 450 km uzaklıktaydı, nükleer bir saldırı olması durumunda kaçılabilecek yeterli mesafedeydi.


Sığınak otelin West Virginia bloğunun altında bulunuyordu.

Kazılara 1958 yılında büyük biz gizlilik içinde başladı. Sığınak, yaklaşık 9.000 metrekare büyüklüğünde ve duvar kalınlığı 1,5 metreydi. Toplamı 1.100 kişi olmak üzere, 535 senatör, temsilciler ve yardımcılarının kalabileceği şekilde tasarlanmıştı. İnşaatı 1961 yılında tamamlandı. Gelecek 30 sene boyunca çalışanlar sahte bir şirket olan Forsythe Associates'te çalışıyor gibi gösterildiler ta ki 1992 yılında The Washington Post'ta çıkan bir haberde yeri açıklanana dek.


Yenilenen sığınaktan bir fotoğraf

Birkaç sene süren yenileme çalışmalarının ardından turistik bir nokta haline geldi.

Saddam'ın Sığınağı
Saddam'ın inşa ettirdiği sığınak Yugoslav diktatör Genereal Tito'nunkine çok benziyordu. Saddam 1976 yılında Yugoslavya'yı ziyaret ettiği zaman Tito onu 500 kişiyi nükleer saldırıdan koruyacak bir sığınakta ağırlamıştı. 1979 yılında Saddam başa geçince, Tito aynı tasarım ekibi ve mühendisleri sığınak yapılması için Bağdat'a gönderdi.


Sığınağın kubbeli çatısı

Tito'nun sığınağı Bosna'da dağın eteklerinde granit zemine inşa edildiği için doğal bir koruması vardı fakat aynı durum Bağdat'ın kumlu zemini için geçerli değildi. Güvenliği sağlamak için 4 metre kalınlığında 50x90 metre büyüklüğünde beton çatı yapıldı. Sığınağın inşaatı 1990 yılında tamamlandı. Asla yıkılmaz denilen sığınak Amerikan askerlerinin kuvvetli silahları ile tahrip edildi.


Çatının strüktürü

Türkiye'nin Savaş Sığınağı
Soğuk Savaş Dönemi'ni geride bırakmış olsak da, hala sığınak inşa ediliyor. Savaş halinde devletin zirvesini, nükleer, kimyasal ve biyolojik silahlardan korumak için Ankara'da bir sığınak yapıldı.

- Her türlü nükleer füzeye dayanıklı,
- Kimyasal ve biyolojik silah işlemiyor,
- 300 kişi aynı anda günlerce yaşıyor.

Başta Cumhurbaşkanı, Başbakan, Genelkurmay Başkanı olmak üzere savaşı yönetecek tüm devlet kadrosunu barındıracak sığınak, ulusal seferberlik anında teknolojik altyapısıyla savaş yönetim merkezine dönüşüyor.

Sığınak, Ankara'da yerin altında inşa edildi. Sığınak, yerin üstündeki tepe görüntüsüyle dikkat çekiyor. Üzeri çimlendirilen ve ağaç dikilen koruma tepesinin metrelerce altında ise kimyasal ve biyolojik savaş maddelerine, nükleer silahların basınç ve ısı tesirlerine karşı korunma sağlayan serpinti sığınağı bulunuyor. Sığınağın koruma duvarı, 60 santimetre beton, 75 santimetre tuğla ve 90 santimetre sıkıştırılmış topraktan yapıldı.

Sığınağın içi gıda maddeleri dışında her ihtimale karşı hazır hale getiriliyor. Sığınakta, elektronik alt yapının, havalandırma, su, arıtma, ısıtma sistemlerinin her an hazır olmasını sağlamakla yükümlü 15 personel çalışıyor.

Takvim
<<Haziran 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30      
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.