Haberler

Dön Baba Dönelim!

Tarih: 9 Mayıs 2011 Kaynak: hg.hu Çeviren: Pınar Koyuncu
Dünyanın farklı yerlerindeki kentlerde devasa boyutta dönme dolaplar arka arkaya yapılıyor. Peki bu görülmeye değer yapıların bu kadar popüler olmasının altında ne yatıyor olabilir? Pekin ve Berlin'in başlangıcı yapmasının ardından, eVolo dergisinin her sene düzenlediği mimari yarışmayı da dev bir dönme dolap kazandı. Dönme dolap Yeni Delhi için tasarlanacak. Guiness Rekorları art arda kırılıyor, aynı dönemde yapılan dönme dolapların hangisinin gelecek sene rekoru elinde tutacağı belirsiz...


"Yaşamak dönme dolap gibidir, onun da iniş ve çıkışları var..."

İlk dönme dolap 21 Haziran 1893'te Şikago Dünya Fuarı'nın simgesi olarak tasarlandı. Yapıldığı zaman amacı ziyaretçilerin dikkatini çekmek ve eğlenmelerini sağlamaktı. Üzerinden 100 yıldan fazla bir zaman geçmiş olmasına rağmen, George Washington Gale Ferris Jr.'ın buluşu hala oldukça popüler. İnşa ettirenler daha çok işin maddi boyutunu ele alsalar da, pek çok insan için dönme dolaplar önemli bir eğlence aracı. Bunun nedeni de çok basit: hangi çağda ve nerede yaşıyor olursa olsun, eğlenmeyi ve yüksek bir yerden etrafı izlemeyi herkes sever.

Dünyada pek çok dönme dolap bulunuyor. En çok bilinenleri Mart 2000'de açılan ve 2006 yılına kadar dünyanın en yüksek seyir noktası olan "London Eye" (135 metre), sökülüp herhangi bir yerde kurulabilir olan "Roue de Paris" (60 metre), Moskova'da bulunan "Moscow-850" (75 metre) ve İtalya'daki Eurowheel (90 metre). Günümüzde yükseklik rekorunu ise, 165 metre ile "Singapore Flyer" elinde tutuyor.

Great Wheel Corporation



Great Wheel Corporation (Büyük Dönme Dolap Şirketi), dönme dolap ve seyirlik tasarımı, yapımı ve işletmesi ile uğraşan Singapur merkezli bir anonim şirketi. Berlin ve Singapur'daki dönme dolapların yanı sıra, Pekin'deki, Dubai'deki tesisler ve Florida'da bulunan Orlando Wheel da bu şirkete bağlı. Ancak öyle görünüyor ki şirket iflas etti, ya da en azından kredi borçları sebebiyle büyük sorunlar yaşıyor.

Planlanan beş dönme dolaptan dördünün henüz yapılmamış olması da şirketin durumunu gözler önüne seriyor. Olimpiyat oyunları için gelen kalabalık sayesinde Pekin'deki dönme dolap, 208 metrelik yüksekliği ile Singapur'dakini geçebilirdi. Eğer ki 2008 Olimpiyat Oyunları başlamadan önce dönme dolabın yapımı bitmiş olsaydı...

Tesisin yapımı hala tamamlanmış değil. Berlin'deki de maddi sorunlar yüzünden gecikiyor. Dubai'de yapılması planlanan dönme dolabın tasarımı ise 2006'da kabul edildi ancak o tarihten beri herhangi bir ilerleme kaydedilmedi. Florida'daki Orlando dönme dolabı çalışmaları ise askıya alındı.

Bunların yanı sıra, şirketin tamamladığı tek dönme dolap olan "Singapore Flyer"ın, açılışından sonraki bir yıl içinde üç kez bozulması da tozu dumana kattı. 2008'in Haziran ayında fren sistemindeki arıza nedeniyle dönme dolap kapatıldı. Aralık 2008'de kötü hava koşulları nedeniyle çalışmadı ve 70 kişi 5 saat boyunca dönme dolapta mahsur kaldı. Aynı ay içerisinde tekrar bozulmasıyla, bu sefer 173 kişi altı saat boyunca dönme dolabın kapsülleri içinde beklemek zorunda kaldılar.

Venedik'e Yeni Seyir Noktası
Öyle görünüyor ki, dönme dolaplar konusunda karşılaşılan sorunlar, İtalyanlar için pek de caydırıcı olmamış. Şu anda iki farklı tasarım üzerinde konuşuluyor. Birine göre dönme dolap, kentin simgesi olan St. Mark (San Marco) bazilikasının 99 metrelik kulesinden daha yüksek olacak. 140 metre yükseklikte olması tasarlanan dönme dolap San Biagio Adası'nda gerçekleştirilecek. Diğer plan ise dönme dolabın Tronchetto Adası'nda, 60 metre yükseklikte ve 300 kişilik olarak yapılmasını öngörüyor.

Venedik'te yapılacak dönme dolap için görüşler ayrılmış durumda. Yetkililer dönme dolabın bölgeye turist çekeceğini düşünüyor, sanat tarihçileri ise bu görüşe hiç de sıcak bakmıyor. Sanat tarihçisi Roberto D'Agostino'ya göre dönme dolap dünyaya "Venedik'in lunaparka dönüştüğü" mesajını verecek. "Bir dönme dolabın yeri Disneyland'dır, Venedik değil," diyor D'Agostino. Yıllık geliri 2 milyon Euro olarak tahmin edilen dönme dolabın getirisinin yüzde 30'luk kısmı kent için harcanacak.

Dönme dolabın kaderinin ne olacağını önceden kestirmek zor. Ancak Venedik gibi manzarası ile ünlü bir kentte, manzara izlemeye olanak tanıyan böyle bir yapının gerçekleştirilmesinde herhangi bir sakınca yok gibi görünüyor.

Las Vegas'ın Tek Eksiği
Dünyanın eğlence merkezi Las Vegas da, diğer kentlerden geri kalmak istemiyor. 152 metrelik bir dönme dolap tasarımı üzerinde bugünlerde enine boyuna düşünüyorlar. Hatta fikri destekleyenler daha yüksek bir yapıya bile sıcak bakıyorlar. Ancak söz konusu alanda (kentin güney kısmında, Mandalay Bay'in karşısında) 166 metreden yüksek yapılar inşa etmeye, Birleşik Devletler havacılık kanunları izin vermiyor. Çünkü McCarran Uluslararası Havalimanı buraya çok yakın.



Konsept çalışmaları, tasarımını gerçekleştirmek için yatırımcıların desteğini bekleyen Howard Bulloch adıyla beraber anılıyor. Bulloch, Strip'in bir ucunda sadece lunapark gibi bir eğlence yeri değil, devasa bir alışveriş merkezi olmasını da öngörüyor.

Yetkililer tasarımı resmen kabul etti, gerekli bütün izinler alınmış durumda. Şu anda projenin tek eksiği, Las Vegas'ın siluetini değiştirmeye milyon dolarları ile katkıda bulunacak olan yatırımcılar...

Takvim
<<Haziran 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30      
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.