Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Doğan Cansızlar, ipoteğe dayalı konut edindirme sisteminin (Mortgage) 2006 yılı başında devreye girmesini hedeflediklerini ifade ederek, bu sistemin bankaların verdikleri ev kredisi sistemiyle karıştırılmaması gerektiğini söyledi.

Okan Üniversitesi'nde ''Türk Sermaye Piyasasındaki Gelişmeler ve Mortgage'' konulu konferans veren Cansızlar, Türkiye'de sermaye piyasasında özel sektörün toplam menkul kıymetler içindeki payının yüzde 9 olduğunu, yüzde 91'lik payın ise devletin ihraç ettiği bono ve tahvilden oluştuğunu bildirdi.

Özel sektörün kullanması gereken tasarrufların devletin finansman açıklarında kullanıldığını vurgulayan Cansızlar, Türkiye'de tasarrufların yetersiz olmadığını ancak yanlış ya da farklı alanlarda kullanıldığını dile getirdi.

Cansızlar, sermaye piyasasına kayıtlı şirket sayısının 622 olduğunu bunların 307'sinin borsada işlem gördüğünü vurgulayarak, yatırımcı sayısının ise 1 milyon 400 bin civarında olduğunu belirtti.

Bu rakamlarla piyasanın çok sığ olduğuna dikkat çeken Cansızlar, sermaye piyasasının 1986 yılından bugüne kadar reel sektöre 30 milyar dolar kaynak aktardığını kaydetti.

Cansızlar, SPK olarak bugüne kadar yaptıkları tüm düzenlemelerde uluslararası piyasalara entegrasyon sağlamayı hedef aldıklarına işaret ederek, rekabet gücünün artırılması için kurumsal ve teknolojik altyapının güçlendirilmesi çalışmalarına ağırlık verdiklerini belirtti.

Uluslararası muhasebe standartlarını hayata geçirdiklerini, kurumsal yönetim ilkelerini devreye soktuklarını, teknolojik ve kurumsal altyapının güçlendirilmesi çalışmalarını sürdüklerini anlatan Cansızlar, ''Kurumsal altyapının güçlendirilmesi çalışmaları kapsamında Anadolu'daki KOBİ'lerin sermaye piyasalarından daha fazla yararlanmalarını sağlayacak bir mekanizma oluşturuyoruz. Bu yıl altyapı çalışmaları bitmiş olacak'' diye konuştu.

Ankara'da sermaye piyasası ve şirket bilgilerinin yedekleneceği Acil Durum Merkezi kurmakta olduklarını da anlatan Cansızlar, ABD'deki İkiz Kuleler olayında New York Borsası'nın ertesi gün açılmasının, bilgilerin depolanıyor olmasından kaynaklandığına işaret etti.

Mortgage Sistemi
Doğan Cansızlar, Mortgage sisteminin dünyada 150-200 yıldır kullanıldığını ancak Türkiye için yeni olduğunu belirterek, ''Mortgage sisteminin 2006 yılının başında devreye girmesini hedefliyoruz'' dedi.

Mortgage sisteminin bankadan konut kredisi alma sistemiyle karıştırıldığına işaret eden Cansızlar, şunları kaydetti:

''Hazırladığımız bir kanun teklifimiz var. Başbakanlığa sunduk. Bu sistemde vatandaş konut almak istediği zaman ki bu konut bitmiş, imara uygun ve iskan izni alınmış konut olması zorunludur, kredi veren bir bankaya başvuracak. Konutun maliyetinin yüzde 75'ini bankadan alacak. Bankanın 15-20 yıllık vadeli kredi vermesi mümkün değil. Bu nedenle bir model getirdik. Bankanın bunu gidip kırdırabileceği bir üst ipotek finansman kuruluşu kurduk. Taslakta böyle. İpotek finansman kuruluşuna gidecek ve havuzda biriken ipotekler, menkul kıymetleştirmeyle piyasaya sürülecek. Piyasada yerli ve yabancı yatırımcılar orta ve uzun vadeli kağıtları satın alacak ve yine havuza gelen para, bankacılar ya da özel finans kurumları tarafından yine vatandaşın konut ihtiyacını karşılamada kullanılacak.''

Cansızlar, bu sistemin düzgün bir şekilde işlemesinin ekonomik dengelerin yerine tam olarak oturmasıyla ilgili olduğunu ve Türkiye'de de göstergelerin bu yönde olduğunu kaydetti.

Mortgage sisteminin uzun vadede Türkiye'deki çarpık ve kaçak yapılaşmayı da önleyecek bir sistem olacağını ifade eden Cansızlar, ''Bu sistem devreye girdikten sonra Türkiye'de inşaat sektörü ve bu sektörü destekleyen 200 alt sektörü de hareketlendirecek'' dedi.