Sultan I. Mahmud’un, annesi Saliha Sultan adına 1732’de yaptırdığı dönemin görkemli bir eseri olan, ancak uzun yıllardır bakımsızlığa terk edilen “Saliha Sultan Çeşme ve Sebili’’ yeniden hayat buldu.

Kuveyt Türk Katılım Bankası’nın “Yok Olmaya Terk Edilmiş Tarihî Eserleri Koruma Projeleri’’ kapsamında Vakıflar Genel Müdürlüğü işbirliğinde sürdürdüğü “Saliha Sultan Çeşme ve Sebili’’ restorasyonu tamamlandı. Bugün yapılacak açılışla beraber çeşme ve sebil tekrar kullanılmaya başlanacak.

Osmanlı dönemindeki İstanbul’un kimliğine tanıklık eden önemli kentsel yapılar arasında yer alan çeşme ve sebil, uzun yıllardır bakımsızlığa terk edilmiş, bu süreç içinde de süslemeleri çalınmıştı. İlk onarımı 1950 yılında İSKİ tarafından yapılan çeşme ve sebil, 1970’lerden itibaren kaderine terk edilmişti. Kuveyt Türk Katılım Bankası sponsorluğunda 5 ay önce başlayan restorasyonla, çeşmenin üst örtüsü orijinal şeklinde ahşap kubbe olarak yeniden yapıldı. Ana kubbe etrafındaki bozulmuş süs kubbelerinden 3 adedi onarıldı.

Yaklaşık 200 bin YTL’ye mal olan restorasyonda, çeşmenin kubbe ve kitabeleri Almanya’dan getirilen altın varakla bezendi. Çeşme cephesindeki yoğun kirlenmeler ise İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Merkez Laboratuvarı Müdürlüğü’nün önerileri doğrultusunda temizlendi.

IV. Mehmet’in eşi Rabia Gülnuş Valide Sultan, bir gün Azapkapı taraflarından geçerken, gözüne buradaki basit çeşmenin önünde ağlamakta olan küçük bir kız çocuğu çarpar. Küçük kızı avutmak amacıyla eline biraz para sıkıştırmak isterse de, çocuk ‘’testisi kırıldığı için değil, evine su götüremeyeceği için ağladığını’’ söyler. Saliha adındaki bu kızın cevabından hoşlanan Sultan, onu sarayına alır ve yıllarca özenle büyütür, yetiştirir. Yaşı gelince de oğlu II. Mustafa ile evlendirir. Saliha Sultan, yıllar önce önünde testisinin kırıldığı o basit, küçük mahalle çeşmesinin yerine, mevkiine yaraşan büyük bir çeşme yapılmasını arzu eder. Ama nedense bir türlü bu arzusunu gerçekleştiremez. Yıllar sonra oğlu I. Mahmud tahta çıktığında, annesinin bu arzusunu yerine getirir.