Cuma günü Milliyet'te Toplu Konut İdaresi'nin (TOKİ) bir ilanı yayımlandı. Siirt'te Yağmurtepe'de 23 konut satışa sunuluyordu. Konutun fiyatı 37.513 YTL idi. Satın alan yüzde 5'ini (1.862 YTL'yi) peşin, kalanı 198 YTL taksitle 180 ayda (15 yılda) ödeyecekti. Faiz yılda yüzde 5 idi.
Merak ettim. TOKİ'yi aradım. Satılan evler acep ne biçim, ne büyüklükte evlerdi?
Bana anlattılar ki, bu evler, 3 katlı bir binada bulunan, 3 oda bir salondan ibaret 95 metrekare büyüklüğünde konutlar. Balkonu var. Mutfak dolapları yapılmış. Odalar halıser, ıslak alanlar seramik kaplı. Kaloriferli. Kalorifer merkezi, kömür kaloriferi.
Pahalısı da ucuzu da var
Çarptım, böldüm. Evlerin metrekaresi 300 dolara satılıyor. Halbuki TOKİ'nin İstanbul'daki projelerinde en ucuz evin metrekaresine halkımız 3 bin dolar ödüyor. Acaba Siirt'in Emine Erdoğan Yengemizin memleketi olması nedeniyle mi ki, Siirt'te fiyatlar bu kadar düşük? TOKİ'den Ülkü Nugay Hanım bana bilgi verdi.
Öğrendim ki, TOKİ'nin üst gelir grubu için yürüttüğü konut programları dışında başka programları da var. TOKİ,
(1) Dar ve orta gelirlilere yönelik konut ürettiriyor. (Bunlar 75 m2, 130 m2 büyüklüğünde, % 10-25 arası peşin, 10 yıla kadar vadeyle satılıyor.)
(2) Alt gelir grubu ve alt gelir grubunda yer alan dullar, yaşlılar, yetimler için konut ürettiriyor. (62 m2-72 m2 büyüklüğünde bu konutlar, 1.500-2.000 YTL peşin ve ortalama 200 YTL taksit ve 15 yıl vadeyle satılıyor.)
(3) Yoksullar için konut ürettiriyor. (45 m2-55 m2 büyüklüğündeki konutlar, peşinatsız, 100 YTL'den başlayan taksitlerle, 20 yıl vadeli satılıyor.)
Ev ucuz ama alan yok
Siirt'te dar ve orta gelirliler için yaptırılan ve yüzde yüz tamamlanmış 324 konut var. Bostancık'ta 62 tarımköy konutunun yüzde 72'si tamamlanmış durumda. Deliharman'da 163 tarımköy konutuna başlanıyor.
Tarımköy konutları Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da kırsal kesim için projelendirilen tek katlı, ahırlı konutlar.
Merak ettim. Emine Erdoğan Yengemiz Siirtli olduğu için sadece Siirt'te mi TOKİ konut yaptırıyor? Diğer illerde yapılan konutların listesini inceledim.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da Tunceli'de (170), Şırnak'ta (220), Muş'ta (288), Iğdır'da (288), Gümüşhane'de (558), Bitlis'te (478), Batman'da (804-196'sı tarımköy), Artvin'de (112), Ardahan'da (108), Ağrı'da (224), Adıyaman'da (148) konut yapılıyor.
Doğu ve Güneydoğu'da halkın gelir düzeyi düşük olması nedeniyle, fiyatın ucuzluğuna, düşük ve faiz ve taksite rağmen biten konutlara talep kısıtlıymış. Parası olanlar ise 95 metrekarelik konutları küçük diyerek beğenmiyormuş.