Haberler

Görünmez Kent: Chonqing

Tarih: 23 Mart 2006 Kaynak: Guardian Çeviren: Emel Cantürk

   

Chongqing yer yüzünde en hızlı gelişen kent merkezlerinden biri. Her yıl daha iyi bir yaşam umuduyla yarım milyondan fazla göç alan şehrin nüfusu şimdiden Peru veya Irak nüfusunu aşmış durumda.

Birleşmiş Milletler’e göre bugün dünya nüfusunun 3,2 milyarı kentte, 3,2 milyarı kırsal alanda bulunuyor. 2007 yılı ile birlikte bu dengenin kırsal alandan, kentlere, gökdelenlere kayacağı açık. Şehirciliğin tam olarak nerde ve ne zaman başladığını kimse bilemiyor. Fakat şehircilik eğiliminin doruğuna nerede ulaşacağını bugün kolayca tahmin edebiliriz. Sayısız gökdelenleri ve kalabalık kentleriyle Çin, bugün şehirciliğin doruğuna ulaştığı en göze çarpan merkezlerden biri.

Her yıl 8,5 milyon Çinli kent merkezlerine taşınıyor. Günümüzde Çin kentleri bazı dünya megapolleri ile yarışabilecek duruma geliyor. İngiltere bir milyondan fazla nüfuslu beş kente sahipken, Çin’de bu sayı doksanı buluyor. Bu kentlerin bir kısmı - Pekin, Şangay, Hong Kong ve Nanjing gibi- dünyaca bilinen kentler iken, bunlar dışında kalan kentlerin birçoğu –Suqian, Suining, Xiantao, Xinghua, Liuan gibi- birçok Çin vatandaşı tarafından bile bilinmiyor. Dünyanın kentleşme düzeyini gösteren çok çarpıcı bir örnek Chongqing. Kent dünyada şehirleşme boyutunun ve hızının en yüksek olduğu yer olarak görülüyor ve 21.yy’ın ‘’Caketown’’ı olarak nitelendiriliyor.

Yangtze’ın orta alanlarında konumlanan bu eski ticaret merkezi ve serbest liman bölgesi uzun yıllar doğu Çin’in ekonomik merkezini oluşturdu. Fakat çevredeki bölgelerin kontrolü de şehir hükümetine verilince, ortaya çıkan sonuç 31 milyon sakini ile dünyanın en büyük belediyesi oldu. Gelecek 13 yılda şehir nüfusunun ikiye katlanarak 10 milyondan 20 milyona çıkması bekleniyor.



Qiansimen Mahallesi’nde Yaşam
Gün doğumundan bir saat önce, Qiansimen’in fakir mahallesi; yağan yağmur, karanlığı dolduran su birikintileri, daracık sokakları, sokakların iki tarafında yer alan yüksek ve köhne apartmanlarıyla Dickens’in romanlarından fırlamışa benziyor.

Havaalanı ve kentin ticaret merkezi arasında yer alan bu bölge Chongqing’in geleneksel nüfusunu barındırıyor. Şehrin ağırlığını omuzlarında taşıyan hamallar...100.000 nüfusluk bir ordu... Kırsal alandan gelen ve minimum eğitimleri olan bu insanlar, en ucuz araç gereci seçerek - bambu bir çubuk ve bir halat- liman bölgesinde, marketlerin ve otoüs duraklarının çevresinde toplanarak iş bekliyorlar.

Bu hamallardan biri olan Yu Lebo, 12 saatlik çalışma için günde ortalama 20 Yuan (£1.50) kazanıyor.

Batı’ya Git Politikası ve Kentin Gelişimi
Gün doğumundan hemen sonra, Chongqing’in dev nüfusu çalışmaya, inşa etmeye, tüketmeye, gelişmeye başlamak üzere. Eğer bugün de her gün gibi seyrederse, üreticiler konutlar,alışveriş merkezleri ve fabrikalar için 137.000 m²lk yeni döşeme alanı üretecekler. Ekonomi 99 milyon Yuan (£7milyon) büyüyecek, 568 ölüm, 813 doğum ve kıral alanlardan kente yerleşmek için gelmiş 1.370 insan olacak.

Ekonomik İlişkiler Komitesi başkan yardımcısı Zao Xiaoping, kentin, zengin doğu sahil şeridi ile fakir batı şeridinin merkezinde yer aldığını söylüyor.

1,6 trilyon Yuan’lık "Batıya Git" politikası ile, Chongqing batıyı canlandırma planının merkezinde yer aldı ve kaynağın büyük çoğunluğu Chongqing’in geliştirilmesinde kullanıldı. Son beş yıl içerisinde kent sakinlerinin gelirleri %66 arttı.

Bugün doğu Çin gelişmesinin yoğun dönemini yaşıyor ve Chongqing te bu gelişmelerin tam ortasında yer alıyor.

Sanayileşme ve Değişim Süreci
19. yy İngiltere’sinde yaşanan büyük ölçekli sanayileşme süreci dahi, Çin de yaşanan değişimin ölçeği ve hızı ile karşılaştırılamaz.

Kent sınırında, Chongqing ekonomi bölgesinde, yeni inşa edilmiş Sedan Fabrikası’nın sahibi 68 yaşındaki Yin Mingshan, Çin endüstrisinin öncülerinde biri. 1992 yılında açtığı 9 elemanlı motorsiklet tamir şirketi, bugün 9.000 işçiye iş imkanı sağlıyor.

Mingshan, Çin’in girişimciler için büyük fırsatlar sunduğunu ve kendisinin yalnızca bunlardan biri olduğunu söylüyor.

Globalleşme
Chongqing sanayileşmenin yanı sıra aynı zamanda globalleşiyor. İki kuşak öncesine kadar, Kızıl Muhafızlar'ın "mao" kıyafetlerinin içinde anti-emperyalist sloganlar attığı bir kent olan Chongqing’te bugün insanlar, Birmingham, Chicago ya da Nayoga’dakilerden farklı giyinmiyor.

Kentte diskolar ve gece kulüpleri yer alıyor ve dünyanın her yerinde duyulan tekno müzik burada da duyuluyor. Chongqing giderek dünya genelindeki eğilimlere ayak uyduran ve hızla globalleşen bir kent olarak göze çarpıyor.

Yapım Sektörü
Çin’in hem hız hem alan olarak bakıldığında dev olarak nitelendirilen yapım sektörü standartlarının yanı sıra, Chonqing’te yapım sektöründe patlama yaşanıyor. Son dört yıl içinde kentte inşaa edilen ulaşım bağlantıları, son 100 yıl içinde inşaa edilenlerden daha fazla. Son dört yıl içinde sekiz yeni demiryolu, sekiz otoyol ve sekiz köprünün yanısıra, hava alanının kapasitesi de artırıldı.

Kentin genel görüntüsünü vinçler oluşturuyor. Kentin sokaklarında gezinirken beş dakika içinde otuzdan fazla vinç görmek mümkün.

Kent Yaşamı ve Psikolojik Boyutu
Çin’de ‘’kaybedenler’’ ve ‘’kazananlar’’ arasındaki her gün büyümeye devam eden uçurum, stresin hakim olduğu sürekli rekabet içinde ve huzursuz bir topuma oluşmasına yol açıyor.

İnsanların büyük bir hızla değişen hayat koşullarına kendilerini adapte etmeleri gerekiyor. Son 20 yıl içinde Çin’de depresyon, anksiete ve uykusuzkuk rahatsızlıklarında ikiye katlanan bir artış, Chongqing’te de insanların %10’u ile %25 arasındaki bir oranda psikolojik problemlerinin olduğu gözleniyor.

Chongqing Üniversitesi’nin Tıp Fakültesi’nde Akıl Hastalıkları Bölümü 1998 yılında kurulmuş yeni bir bölüm. Yakın bir geçmişe kadar Çin’de psikolojik sorunlar büyük bir ölçüde görmezden geliniyordu. Fakat bugün kent yaşamının dayattığı zorlamaların büyük ölçüde farkına varılmış durumda.

Çevresel Sorunlar
Çin’in gelişimi insanlığın en büyük çevre felaketlerinden biri olarak tanımlanıyor. Ucuz kömür ve her beş yılda bir ikiye katlanan orandaki araba sahipliği çevre kirlenmesini hızlandırıyor. Dünya Bankası’nın yaptğı açıklamaya göre dünyadaki en kirli yirmi şehirden onaltısı Çin’de yer alıyor ve bunlardan ilk sırada geleni ise Chongqing. Her yıl kirli hava binlerce prematüre ölüme ve onbinlerce kronik bronşit rahatsızlığına yol açıyor.

Şehir her gün 3.500 ton atık üretiyor ve hiçbir bölümü yeniden dönüştürülmüyor. Bir kısmı yakılan atığın, bir kısmı şehir çöplüğüne atılıyor. 2003 yılında açılan alanda daha şimdiden bir milyon tondan fazla atık bulunuyor. 15 yıl içinde alanın tamamen dolacağı tahmin ediliyor.

Takvim
<<Haziran 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
    1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30      
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.