Haberler

10 milyar dolarlık rüya şehir için son aşamaya gelindi

Tarih: 5 Eylül 2006 Kaynak: Referans Yazan: Jale Özgentürk
1.5 milyon dönüm alana kurulacak özel bölgenin kendine has vergi sistemi ve yönetimi olacak. Maliye Bakanı Unakıtan 180 bin dönümlük Hazine arazisinin satışını yasakladı. Projeyle ilgili son detaylar cuma günü Erdoğan'a anlatıldı.

Türkiye belki de GAP'tan sonraki en büyük projesine imza atmaya hazırlanıyor. Ceyhan-Yumurtalık bölgesi 10 milyar dolarlık yatırım ile Hollanda'nın Rotterdam'ı ve ABD'nin Houston'u gibi bir enerji bölgesi haline getirilecek. Cuma günü Enerji Bakanı Hilmi Güler'le birlikte helikopterle Ceyhan ilçesine giden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın bu gezisi işte bu projedeki son durumu incelemek amacı ile gerçekleşti.

Enerji Bakanlığı'ndan bir yetkili Bakü-Ceyhan, Samsun-Ceyhan, Kerkük boru hatları, Mısır'dan gelecek doğalgaz boru hattı, Mavi Akım ve İran doğalgaz boru hattının indirileceği Ceyhan-Yumurtalık bölgesinin özel bir statüye kavuşacağını söyledi.

Özel bölgenin 1.5 milyon dönümlük bir alanda kurulacağını ve bölgeye özel vergi sistemi, yönetim oluşturulacağını anlatan yetkili şu bilgileri verdi:

"Türkiye'nin hedefi Hazar ve Irak petrolleri ile Rusya, İran doğalgazının dağıtımında merkez olmak. Büyük bir liman oluşturulacak olan bölgede rafineriler, petrokimya tesisleri, enerji santralleri kurulacak. Başvurular sürüyor. Yaklaşık 10 milyar dolar civarında yatırım yapılacak. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan da 6 ay önce 180 bin dönümlük Hazine arazilerinin satılmasını yasakladı. Bölgede kentleşme çalışmaları da titizlikle sürdürülüyor."

Türkiye dünya enerji piyasasında merkez mi olacak, transit bir ülke mi?
Azerbaycan'dan çıkarılan petrolün Türkiye'ye boru hattıyla indirilmesi fikriyle ilk kez 1992'de projelendirildiğinde "hayal" olarak nitelenen, defalarca rafa kaldırılan ancak 3.6 milyar dolarlık yatırımla tamamlanarak açılan Bakü-Tiflis Ceyhan (BTC) boru hattıyla birlikte başlayan hararetli tartışmaların merkezinde bu soru var...

Kimilerine göre boru hatlarından gelecek petrol ve doğalgaz İsrail aracılığıyla Doğu Asya ülkelerine gönderilecek, Türkiye sadece bir transit ülke olacak.

Kimilerine göre ise Türkiye bir enerji merkezi olacak. Ancak büyük mücadeleler sonucunda...

Türk devletinin stratejisi ise uzun zamandır dile getirildiği gibi doğu-batı ve kuzey-güney koridorunda enerji merkezi olmak...
Türkiye'nin üzerinden ne kadar petrol ve boru hattı geçerse bölgesel anlamdaki stratejik önemin artacağına ve bölgenin de istikrarına katkıda bulunacağına inanan hükümet bu hedefe ulaşmak için çalışmalara başlamıştı.

Başbakan Erdoğan sık sık bu görüşü dile getirerek "Ceyhan'ı bir enerji merkezi" yapacaklarını açıklıyordu.

İşte bu hedefe dönük çalışmalar çok hızlanmış durumda.

Cuma günü Enerji Bakanı Hilmi Güler'le birlikte helikopterle Ceyhan ilçesine giden Başbakan Erdoğan'a Ceyhan Yumurtalık bölgesinde yapılması planlanan projeler hakkında brifing verildi. Arazi etüdü yapıldı.

Enerji Bakanlığı'ndan bir yetkili ile yapılması planlanan bu projeleri anlattı.

Projenin temeli Yumurtalık-Ceyhan bölgesinde "özel bir enerji bölgesi" yaratmaya dayanıyor.

Bölgeye Bakü-Ceyhan, Samsun-Ceyhan, Kerkük boru hatları, Mısır'dan gelecek doğalgaz boru hattı, Mavi Akım, İran doğalgaz boru hattı inecek.

Anlaşması 1999'da yapılan ama henüz projesi netleşmeyen Türkmenistan doğalgazının da buraya inmesi sağlanacak.

Tüm petrol boru hatları bölgeye bağlandığında ve tam kapasite çalıştığında 2010 yılında tüm dünyada tüketilen petrolün yaklaşık yüzde 3'ü Ceyhan'dan dağılacak.

Hem petrolde hem doğalgazda önemli bir merkez haline gelinecek.

Bu bölge nasıl bir bölge olacak?
Özel bölge 1.5 milyon dönümlük bir alanda kurulacak. Bölge özel vergi sistemi, özel yönetim sistemiyle farklı bir yapıda kurulacak.

Boru hatları Yumurtalık-Ceyhan bölgesine geldiğinde yatırımlar patlayacak.

Rafineriler yapılacak, petrokimya tesisleri, kimya tesisleri, enerji santralleri, gübre fabrikaları kurulacak.

Ayrıca doğalgazı işleyecek LNG tesisleri kurulacak.

Büyük bir limanın da yapılacağı bölge dünyanın en büyük enerji merkezlerinden Hollanda'nın Rotterdam ve ABD'nin Houston'undan daha büyük olacak.

Bu da milyarlarca dolar yatırım demek. Bu sektörlerde yatırım yapmak isteyen yerli ve yabancı yatırımcılar projelerini hazırlamaya başlamış durumda. Bakanlığa başvurular da sürüyor. Ceyhan'a rafineri kurmak isteyen Petrol Ofisi ve Çalık Enerji lisans başvurusunda bulundu bile.

Ancak bölgenin doğru kurulması ve işlemesi için sağlam yasal düzenlemelerin yapılması gerekiyor.

Enerji Bakanlığı bölgede spekülasyonları önlemek için 6 ay önce Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'dan 180 bin dönümü bulan Hazine arazilerinin satılmasının yasaklanması istemiş, bu da gerçekleştirilmiş.

Bakanlık yetkilisi hükümetin bu projeleri çok hızlı gerçekleştirmek istediğini söyleyerek Erdoğan'ın Ceyhan gezisinin bu anlama geldiğini anlatıyor.

Bu arada bölgede kentleşme için de projeler oluşturuluyor. Yeşil alanlar, konutların yapısı 100 yıllık bir perspektifle oluşturuluyor.

İstimlaklar olacak mı?
Bakanlık yetkilisi istimlakların fazla olmayacağını söylüyor ve ekliyor: "Projenin sürdürülebilir olması için teknik detaylara çok önem veriyoruz. Bu konuda çok ciddi hazırlanıyoruz."

Dünyada bir enerji kavgası yaşanıyor. Ülkelerin hedefi enerji kaynaklarını ellerinde tutmak. Türkiye'nin ne yazık ki petrolü de doğalgazı da yok.

28 yıldır Irak petrolünü Yumurtalık-Ceyhan'dan dünya pazarlarıyla buluşturan Türkiye yeni bir şansa sahip.

Hazar petrollerinin de dünyaya çıkış merkezi olmak.

Türkiye'nin küresel enerji pazarında anahtar rolü oynama hedefine ulaşacak mı? Bunu, Batı'nın ve Rusya'nın dengelerine bağlı olarak zaman gösterecek?
Ceyhan'da arsa fiyatları arttı Ceyhan'ın enerji merkezi olması yönünde atılan adımlar bölgenin değerini de artırdı. Pek çok yatırımcının uzun dönemdir bölgede arazi alımı yaptığı belirtiliyor. TADEM Emlak Değerleme Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çetin Önder de bunu doğruluyor. "Yumurtalık bölgesinde hem Petrol Ofisi'nin, hem Çalık Grubu'nun hem de Amerika ve Rusya menşeli yabancı şirketlerin rafineri kurma yolundaki teşebbüsleri arsaların değerlenmesine yol açacak" diyen Önder, şu açıklamayı yapıyor: "Çünkü bölgenin büyük bölümü hazine arazisi. Yumurtalık Serbest Bölgesi kurulurken burada çok büyük bir istimlak yapılmıştı. Şu anda denize bakan yerlerin bile çok az bir kısmı şahısların elinde. Hazine arazilerinin satışı durunca, başta serbest bölgenin arazi değeri olmak üzere arsa fiyatları çıkış yönünde hareketlendi. Bugünkü fiyatlarına bakma imkanım olmadı ama iki ay önce imarlı arsalarda metrekare fiyatı 150-200 YTL, imarsız arsalarda ise 20-100 YTL arasındaydı."
Takvim
<<Kasım 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30        
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.