Haberler

Avrupa Birliği Küresel Miras Ödülü / Europa Nostra Ödülleri Açıklandı

Tarih: 27 Nisan 2007
Avrupa Birliği ve Tüm-Avrupa Kültür Mirası Federasyonu Europa Nostra, bu yılın Avrupa Birliği Kültürel Miras / Europa Nostra Ödülleri’ni açıkladı.

Ödüller, 8 Haziran 2007’de İsveç’teki Stockholm Belediye Binası’nda yapılacak yıllık Avrupa Mirası Ödülleri Töreni’nde sahiplerine sunulacak. Europa Nostra Başkanı, Avrupa Komisyonu’nun Eğitim, Öğretim, Kültür ve Gençlik’ten sorumlu Üyesi Avrupa Danimarka Prensi Ján Figeĺ ve Europa Nostra İsveç Hamisi Prenses Madeleine’nin katılımlarıyla gerçekleştirilecek bu önemli etkinlik, İsveç Kral ve Kraliçesi tarafından da onurlandırılacak.

Avrupa Mirası Ödülleri, 2002’de, Europa Nostra ve Avrupa Komisyonu tarafından, komisyonun “Kültür 2000” programı kapsamında, Avrupa genelinde kültürel mirası koruyan en başarılı uygulamaları desteklemek üzere başlatıldı. Ödül projesinin amacı üç yönlü: Yüksek standartlı koruma uygulamalarının teşvik edilmesi, sınır ötesi bilgi-beceri alışverişinin özendirilmesi ve kültürel miras alanındaki örnek girişimlerin önünün açılması.

Ödül için çeşitli kategorilerde 32 ülkeden yapılan toplam 158 başvuru bağımsız uzmanlarca yerinde değerlendirilerek, Miras Ödülleri Jürisi’nin geçtiğimiz aylarda yaptığı bir dizi toplantı sonucunda bunlar arasında en dikkati çekenler belirlendi. Avrupa’nın zengin kültürel mirasını çeşitli yönlerden ele alan bu girişimler, yapı ve sit alanlarının restorasyonu, yeni işlevlere uyarlanması, koruma alanları içindeki yeni yapılar, kentsel ve kırsal peyzaj yenilemesi, arkeolojik alanlar, koleksiyonların korunması, kültürel mirası koruma alanındaki araştırma ve hizmetleri kapsıyor.

Her biri 10.000 Euro para ödülüne hak kazanan beş Büyük Ödül aşağıdaki kategorilerde şöyle paylaştırıldı:


Sarıca Kilise, Kapadokya

Mimari Mirasın Korunması: Sarıca Kilise, Kapadokya (Türkiye)
Sızan yağmur sularınca ciddi biçimde yüzeyi aşınmış olan, kaya içine oyulmuş bu çarpıcı Bizans kilisesi kurtarılarak, restore edilmiş ve ziyaretçilere açılmıştır. Proje, ana hatlarıyla, duvar resimlerinin restorasyonunu, yeni bir drenaj sistemi yapımını ve yıpranmış kaya cephesinin benzer renkte, daha sert bir yerel tüf taşıyla kaplanmasını içermektedir.

Kültürel Peyzajın Korunması: l’Aquila yakınlarındaki Santo Stefano di Sessanio (İtalya)
İleri görüşlü bir özel bir yatırımcının girişimiyle dağlık Abruzzi bölgesinde, yoksulluğun yarattığı yıkım ve yerel göç nedeniyle bütünüyle terk edilmiş, surlarla çevrili bir Ortaçağ köyü tahrip olmaktan kurtarılmıştır. Ek otel binası olarak rehabilite edilen bu ‘ikinci derece’ mimari miras bütünüyle restore edilmiş ve yerel zanaat ve gelenekler canlandırılmıştır. Bu yeniden canlandırma projesi bölgenin tümüne toplumsal ve ekonomik yararlar kazandırmıştır.

Sanat Yapıtlarının Korunması: Duvar ve Tavan Resimleri Renkli Dia Arşivi (Almanya)
1943 - 1945’te düşman hava saldırılarının tehdidi altındaki binalarda bulunan değerli resim ve bezemeleri fotoğraflarla belgeleme amacıyla gerçekleştirilen geniş çaplı bir kampanyanın Renkli Dia Arşivi’ni dijital bir veri tabanı oluşturarak korumak için Münih Merkezî Sanat Tarihi Araştırma Enstitüsü ve Bildarchiv Foto Marburg tarafından kapsamlı bir proje geliştirilerek uygulamaya kondu. Arşiv, Avusturya, Çekoslovakya, Almanya, İtalya, Polonya ve Rusya’da bulunan, çoğu savaşın son üç yılında zarar görmüş ya da yıkılmış yaklaşık 480 binaya ait, 40 bin kadar görseli içeriyor. Artık araştırmacıların ve isteyen herkesin internet üzerinden herhangi bir bedel ödemeksizin erişebildiği bu arşiv, aynı zamanda hasar görmüş yapıların onarımı konusunda paha biçilmez bir başvuru malzemesi niteliğinde.

Kayda Değer Araştırma: Atlantik Duvarı Tahkimat Müzesi (İtalya / Belçika / Fransa)
20. yüzyılın son önemli savunma hatlarından biri olan Atlantik Duvarı, 1941-44 yılları arasında Alman işgal kuvvetleri tarafından Fransa, Kanal Adaları, Belçika, Hollanda, Almanya, Danimarka ve Norveç sahilleri boyunca inşa edildi. Bu uluslar ötesi değerli mirası araştırma ve kamusal bilinç oluşturma amacıyla Politecnico di Milano (İtalya), Leuven’deki Raymond Lamaire Koruma Merkezi (Belçika) ve Versay Ecole d’Architecture (Fransa) tarafından başlatılan bu ortak proje, birçok kurumun işbirliğiyle gerçekleştirildi. Yayımlanan katalog ve atlasın yanı sıra, fotoğraf kampanyası, konferans ve gezici sergi organizasyonu ve bir internet sitesiyle ortak belleğimize ve paylaştığımız Avrupa tarihine başarılı bir katkıda bulunuldu.

Özverili Hizmet: Mihail Eminescu Vakfı (Romanya / Birleşik Krallık)
Kâr amacı gütmeyen bu sivil örgüt, 300’ü aşkın tarihi binayı kurtarıp onararak ve 100’ü aşkın yerel ustaya geleneksel el becerileri eğitimi vererek, Transilvanya’nın Sakson mirası gibi Avrupalı açısından çok değerli bir hazinenin korunması için bütün kurumlardan çok daha fazlasını yaptı. Vakıf, 1989 yılından beri, bölgenin sosyal ve ekonomik hayatını canlandırmak amacıyla mimari mirasın restorasyonunu desteklemeye ve ekolojik ve kültürel turizm, organik tarım ve geleneksel el sanatları gibi gelir getirici etkinlikleri geliştirmeye çalışıyor.

Beş Büyük Ödül’ün yanı sıra aşağıdaki çalışmalara on altı Madalya (2. Ödül) ve on üç Diploma (3. Ödül) verilmesi uygun görüldü:

Almanya – Profesör Dr. Dr. Ing. E.H. Gottfried Kiesow (Madalya); Otto Sanatı Kriptası Duvar Resimleri, Aziz Andreas Kilisesi, Fulda (Madalya); Pfingstberg Tepesi Manzara Köşkü, Potsdam (Diploma); Avusturya – Stift Klosterneuburg (Diploma); Birleşik Krallık – Donald Insall Associates, “Westminster Sarayı Koruma Planı” (Madalya); Kamış ve Ayak Otu Kesicileri Canlandırma Projesi, The Broads (Madalya); The Roundhouse, Londra (Madalya); Mourne Çiftlikleri, County Down, Kuzey İrlanda (Diploma); Saint Paul Kilisesi, Bristol (Diploma); Brunel’in Gemisi SS Great Britain, Bristol (Diploma); Danimarka – J. Ilkjær, “İS. 200’lerde Illerup Ǻdal Sit Alanı ve Avrupa Toplumu” (C. Carnap-Bornhaim ve M. Biborski ile) (Madalya); Paradehuset, Gisselfeld Kloster (Diploma); Texaco Servis İstasyonu 1938, Skovshoved Limanı (Diploma); Finlandiya – Porthania, Helsinki Üniversitesi (Madalya); Hırvatistan – Hırvat Apoxyomenosu, Zagreb (Madalya); İtalya – Başlıca Avrupa Mezarlıkları Birliği (A.S.C.E.) (Madalya); İspanya – Fundación Caja Madrid – İspanya Kültür Mirasını Koruma Programı (Madalya); Pont Trencat, Sant Celoni ve Santa Maria de Palautordera (Madalya); San Juan de los Reyes, Granada (Diploma); İsveç – Eslöv Kültür Merkezi (Diploma); N. Ahlberg, “Yeni Kurumlar ve Planlama Değişiklikleri. İsveç’te Kent Planlama 1521-1721” Uppsala Üniversitesi’nde yapılmış doktora tezi (Diploma); Kafkasya – Meryem Ana Kilisesi, Timotesubani (Madalya); Macaristan – Terminal 1, Ferihegy Havalimanı, Budapeşte (Madalya); New York Palace & Café, Budapeşte (Madalya); Norveç – Domus Academica, Oslo Üniversitesi (Diploma); Polonya – Açık Hava Arkeoloji Müzesi, Biskupin (Madalya); Slovenya – Pocarjeva Domacija, Mojstrana (Diploma); Türkiye – Dr. Elif Özlem Oral, “Bursa İpek Fabrikaları ve İpekböcekçiliği Bağlantılı Endüstriyel Mirasın Korunması” İstanbul Teknik Üniversitesi’nde yapılmış doktora tezi (Diploma); Kıbrıs / Yunanistan / Liechtenstein / Birleşik Krallık – A.G Leventis Vakfı (Madalya).

Tüm Avrupa Kültür Mirası Federasyonu Europa Nostra, Avrupa genelinde etkin 230’u aşkın sivil toplum örgütünü temsil eden bir platform. Başta Avrupa Birliği kurumları, Avrupa Konseyi ve UNESCO olmak üzere kültürel mirasla ilgili uluslararası örgütlere, bu alanda çalışan Avrupa sivil toplum hareketinin sesini duyuruyor. Europa Nostra, kültürel mirası ve onun yararlarını kamusal bilince yerleştirmeyi ve kültürel mirası Avrupa ve ulusal düzeyde kamu politikaları için bir öncelik haline getirmeyi amaçlıyor. Özgül amaçları ise, kültürel mirasın korunması, mimarlık, kentsel ve kırsal planlama alanlarında yüksek kalite standartlarını teşvik etmek ve kentsel ve kırsal bölgelerde inşa edilmiş ve doğal çevrenin dengeli ve sürdürebilir gelişimini sağlamak.

Europa Nostra, tehdit altındaki Avrupa kültürel mirasını koruma ve kurtarma amaçlı ulusal ve uluslararası kampanyaları destekliyor. Kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesi yararına gerçekleştirilen örnek girişimleri, kültürel miras alanındaki kayda değer başarılara dikkat çekip, özellikle Europa Nostra Ödülleri/Avrupa Birliği Kültürel Miras Ödülü’nü vererek teşvik ediyor. Europa Nostra, 2006 yılı başında, Avrupa Konseyi ve Avrupa Komisyonu’nun ortaklaşa düzenlediği “Avrupa Kültürel Miras Günleri”nin koordinasyonundan sorumlu yeni bağlantı ofisi olarak seçildi. Europa Nostra, düzenlediği çeşitli etkinliklerle, kültürel mirasın önemini Avrupa kimliğinin bir yapıtaşı olarak ve Avrupa vatandaşlığı duygusunun güçlendirilmesine yaptığı katkı dolayısıyla vurgulamayı amaçlıyor.


Öncesi - Sonrası

Sarıca Kilise, Kapadokya (Türkiye)
Muazzam kültürel öneme sahip bir bölge içinde bulunan, iklimsel erozyon tehdidi altında harap olmuş kaya-oyma bir kilisenin,  etkili kurtarma, sağlamlaştırma ve koruma çalışmaları ve aynı zamanda ziyaretçi altyapısının sağlanması çalışması için gerçekleştirilen özel girişim insiyatifi.

Hıristiyanlığın ortaya çıkışı ile, Bizans Dönemi’nde Kapadokya’daki manastır hayatı büyük ölçüde gelişmiş, yöre sakinleri ibadet yerlerini ve yaşama mekanlarını yumuşak tüften oluşan ana kaya içine kazmışlardır. Bölgede Sarıca Kilise’nin en iyi örneklerinden biri olduğu 400 kaya-oyma kilise, VI. ve XII. yüzyıllar arasına tarihleniyor. Kepez Vadisi içinde bir tepenin yamacına oyulmuş olan yapı; toprak altında, sadece üstündeki bir delikten ulaşım imkanı olan saklı bir kalıntı idi. Zamanla yüzey erozyonunun doğal süreci içinde özelliğini kaybeden kilise son derece kötü durumdaydı.


Öncesi - Sonrası

Detaylı araştırmalar, yapının kilise işlevinin sonlanmasının ardından kullanımının devam ettiğini ortaya çıkardı. Çok sayıdaki oyma nişler bir zamanlar buranın güvercinlik olarak kullanıldığını gösteriyor. Ardıl kullanımının diğer bir kanıtı; güvercinlerin içeri girmelerini sağlamak için ya da ışıklandırma amacıyla kullanılan, kubbedeki açıklık. Arkeolojik kazılar, yemekhane olduğuna inanılan saklı bir mekanı ortaya çıkardı. Su sızıntı problemleri yeni bir direnaj kanalının inşasıyla çözümlendi. Cephede doku bozulmasının oluştuğu kayalar, aynı renkte daha sert tüf taşı ile değiştirildi ve kireç harcı ile kaplandı. Kırmızı toprak boya ile yapılmış duvar resimleri tamamen onarıldı. İç mekanda ziyaretçilere yönelik olarak yürüme yolu, bilgi levhaları ve uygun ışıklandırma gibi donanımlar sağlandı.

Proje yedi yıl boyunca VASCO Turizm Yatırım Sanayi ve Ticaret A.Ş. sponsorluğunda, KA.BA Eski Eserler Koruma ve Değerlendirme – Mimarlık LTD. tarafından yürütüldü, Sarıca Kilise’nin Kapadokya’daki kaya oyma kiliseler içinde başarılı bir şekilde onarılan ve canlandırılan ender kilise örneklerinden biri olması sağlandı.

Yatırımcı: Dr. Yusuf Ornek / VASCO Turizm Yatırım Sanayi ve Ticaret AŞ
Proje Lideri: Cengiz Kabaoğlu, Koruma Mimarı / KA.BA Eski Eserler Koruma ve Değerlendirme Mimarlık LTD.
Uzman Danışmanlar: Prof.Dr. M. Sacit Pekak, Sanat Tarihçisi (tarihi araştırma), Hacettepe Üniversitesi, Ankara; T. Rıdvan Işler, Duvar Resmi Koruma Uzmanı (duvar resimleri koruması).
Yeri: Nevşehir ili, Ürgüp İlçesi, Mustafapaşa yakınları, Kepez Vadisi
Açık Olduğu Saatler: 08:00 – 17:00 (hergün)
Konuyla İlgili Linkler
Takvim
<<Mart 2008>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.