Haberler

Şeyh Bedreddin Caddesi'nin Değiştirilen Adı, İade Edildi

Tarih: 18 Haziran 2008 Yazan: Süleyman Boz


Denizli Belediye Meclisi 07.09.2005 tarihli, 370 sayılı kararı ile, Anafartalar, Karşıyaka, Aktepe ve Deliktaş mahallelerinden geçen Şeyh Bedreddin Caddesi'nin adını “Gerek Denizli, gerekse de ülkemizin tarihi geçmişi ile ilgisinin bulunmadığı, Denizli’ye hiç gelmediği, il ile bağlantısının olmadığı ve isminin pek fazla tanınmadığı...” gerekçesi ile kaldırmıştı.

Mimarlar Odası Denizli Şubesi, caddeden Şeyh Bedreddin adının kaldırılması kararının iptali için Denizli İdare Mahkemesi’ne başvurmuş, İdare Mahkemesi Oda’nın başvurusunu “dava açmaya ehliyetli olmadığı” gerekçesi ile reddetmişti. Odanın Danıştay’a temyizi sonucu Danıştay 8. Dairesi, "...Mimarlar Odası’nın dava açmaya ehil olduğunu, bu konuda taraf olduğunu, kamu kurumu niteliğinde bir meslek odası olarak görevinin sadece kentlerin planlanması projelendirilmesi değil, bunun yanında sosyal, kültürel, tarihi açıdan da kentlerin ve insan yerleşimlerinin üzerinde kamu tarafında bir yetki sahibi olduğunu...” vurgulayarak oy birliği ile 19.11.2007 tarih ve E.2006/5853 sayılı kararı ile yerel mahkemenin kararını iptal etmişti.

Denizli İdare Mahkemesi yeniden esas hakkında konuyu görüşerek Denizli Belediye Meclisi’nin Şeyh Bedreddin Caddesi’nin adının değiştirilmesi kararını iptal etti ve isminin iade edilmesini karara bağladı.

Mahkeme, “…Belediyelerin cadde, sokak, meydanlara ad vermede yetkili olduğunu ancak, daha önce verilmiş adların o yerlerle özdeşleşmiş olduğunu, adreslerin tespiti, mülkiyet, emniyet tedbirleri, hakların tescili açısından yerleşmiş adların değiştirilmesinin zorunlu sebepler dışında değiştirilmesinin hukuka uygunluğunun bulunmadığına, bu caddeye sonradan verilen Müftü Ahmet Hulusi Efendi adının, adı bulunmayan veya yeni oluşturulan cadde ya da sokaklara verilebileceği, dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı ve işlemin iptalline..” oybirliği ile karar verdi.

Denizli İdare Mahkemesinin 07.04.2008 tarihli ve 2008/248 sayılı kararı doğrultusunda, Denizli Belediye Meclisi, 10.Haziran 2008 tarihinde mahkeme kararını oy birliği ile kabul ederek “Şeyh Bedreddin Caddesi” adının iade edilmesini karara bağladı.

Bu kararla, Belediye Meclisi'nin aceleyle, araştırmadan, Denizli ve Türkiye tarihini tahrife yol açabilecek yanlış kararı yüce yargıdan dönerek, Şeyh Bedrettin gibi Osmanlı İmparatorluğu döneminde yetişmiş, kazaskerliğe kadar yükselmiş, Türk felsefe tarihinin ve evrensel toplumcu düşüncenin temel taşlarından olan bir devlet ve düşünce adamının itibarının yeniden iadesi Denizli’yi de bir utançtan kurtarmış oldu.

Tarihi kaynaklarda Şeyh Bedreddin’in 1417 tarihinde Sakız Adası dönüşünde, Karaburun, Ortaklar, Aydın üzerinden Denizli’ye (o zamanlar Ladik) geldiği, Honaz’da Hristiyan papazlarla bir ay süre kalarak düşüncelerini onlara aktardığı, sonra Kütahya üzerinden İznik’e geçtiği belirtilmektedir. Yıldırım Bayezid’in oğlu Musa Çelebi’nin kazaskerliğini yapan Bedreddin, Musa Çelebi’nin Çelebi Mehmet’e yenilmesi ile İznik’e 1000 akçe maaşla sürgün edilmiş, burada aralarında Fatih’in hocası olan Akşemseddin gibi bir çok bilim adamının yetişmesini de sağlamıştı.

Şeyh Bedreddin 1420 yılında Anadolu’daki Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal ayaklanmalarının siyasi lideri olduğu gerekçesi ile “Malı haram, kanı helal” denilerek idama çarptırılmış ve Serez’de asılarak idam edilmişti.

Başta Varidat olmak üzere onlarca bilimsel eseri olan Bedreddin üzerine, Nazım Hikmet “Şeyh Bedreddin Destanı” adlı eseri yazdı. Yerli ve yabancı bilim adamı ve edebiyatçılar, hakkında yüzlerce eser yazarak Türk ve Dünya kültürüne armağan ettiler.

* Mimar, TMMOB Mimarlar Odası Denizli Şubesi 2004 - 2008 Dönemi Yönetim Kurulu Başkanı
Takvim
<<Mayıs 2011>>
Pzt Sal Çar Per Cum Cmt Paz
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          
Haber Bölümleri
Haber Kategorileri
Yayınlanan haberlere günlük olarak yukarıdaki takvimden, haberlerin kategorilerine ise aşağıdaki listeden ulaşabilirsiniz.