Projesi Tabanlıoğlu Mimarlık tarafından hazırlanan Samsun Regie Tekel Fabrikaları Turizm ve Ticaret Merkezi, Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz’ın girişimiyle Samsun’da yeni bir odak noktası olacak.

Şehir merkezindeki Tekel Depo ve Atölyeleri, Genel Müdürlük ve Kültür Müdürlüğü Binaları’nın restorasyonu ile gerçekleştirilecek olan dönüşüm projesinin 22 Mart 2005 Salı günü tanıtım toplantısı yapıldı. Yılmaz, toplantıda Samsun’un tarih öncesi gelişiminden bugünkü durumunu özetleyen bir tablo çizdi.

Tarih boyunca yerleşimlerin su kenarlarında olduğunu, Samsun’un da denizden yararlanmak için yerleşenlerin kenti olduğunu belirten Yılmaz, Samsun’un zaman içinde kirlendiğini ve bunun nüfus yoğunluğu sonucu ortaya çıktığını söyledi. Yılmaz, amfi-tiyatro konumundaki kentlerin kurtulamadığı deniz kirliliği, bunun sonucu olarak 1970’lerden sonra şehirde yaşayanların denizden uzaklaşmaları, denize sırtını dönmelerini bölgenin en önemli sorunlarından birisi olarak gösterdi. Bu dönüşüm projesindeki amacını kentle deniz ilişkisini kurmak şeklinde açıklayan Yılmaz, diğer bir problemi de, demiryolunun beraberinde getirdiği depo ve antrepolar olarak tanımladı.

Sigara Fabrikaları Kompleksi kısmen Milli Emlak, kısmen Tekel, kısmen de Büyükşehir Belediyesi’ne ait. Ancak ihale edildiğinde 49 yıllığına kullanım hakkı kazanma fırsatı da bölgenin gelişimi açısından bir “artı” oluyor. Samsun’daki yaşam stilini değiştirmek isteğinde bu “artı”, hem kent için hem de işveren için önemli bir faktör haline geliyor.

Toplantıda, projenin gelişim sürecini bölgenin özellikleri açısından katılımcılara aktaran Murat Tabanlıoğlu, mimari yaklaşımlarını, Samsun’da yeni bir sosyo-kültürel merkez oluşturmak, şehirde ve bölgedeki yeni yapılanmalara da bir lokomotif proje oluşturmak şeklinde açıkladı. Tabanlıoğlu, projenin amacını, binaların var olan tarihsel kimliğini ve kuvvetli mekan duygusunu yok etmeden yeni fonksiyonlar vererek zenginleştirmek ve çağdaş bir kimlik kazanan bu yapıların mimari kalitesini artırmak olarak açıkladı.

Tabanlıoğlu, proje ve bölgeyi tanıtan sunumunda, Samsun’un coğrafi konumundan başlayarak yurtdışındaki benzer dönüşüm projelerinden örneklerle tasarım yaklaşımlarını aktardı. Samsun’daki odak noktalarını fotoğraflarla sunan Tabanlıoğlu, 50.000 m2’lik alana sahip projenin de bir odak noktası olabileceğini vurguladı. Toplantı sonunda Tabanlıoğlı sözlerine, 30 milyon Dolar’a mal olacak projenin yap-işlet ya da yap-işlet-devret modelleri araştırıldıktan sonra ihale edileceğini ekledi.

Projenin kurgusu
Proje kapsamında tüm yapıların cephelerinin korunması ve taşıyıcı sistemin çelik konstrüksiyonla yenilenmesi öngörülerek, sirkülasyonun, yapıların dışına eklenecek şeffaf alanlarda çözülmesi,

Depo ve atölyeler, içinde çeşitli dükkanları, restoranları, sinema salonlarını, eğlence alanlarını barındıran bir merkeze dönüştürülmesi, Gazi Caddesi’nin proje alanı içinde kalan bölümü yayalaştırılması,

Kültür Müdürlüğü Binası ve depo binalarından biri (E Blok) tarihi cephesi ve oranları bozulmayacak şekilde düzenlenerek bir butik otele dönüştürülmesi,
Genel Müdürlük Binası, bölgenin Türk tarihindeki önemini yansıtacak şekilde Samsun Müzesi olarak Samsun’un ve bölgenin kültürel hayatına kazandırılması,

Şu anda açık otopark olarak kullanılan alan: forum ve sergileme alanlarını, peyzaj alanlarını, peyzaj elemanlarını ve geçici sergileme ünitelerini içeren programı ve konumu sayesinde bir kentsel meydana dönüşecek ve otopark yer altına alınması,

Binalar meydanla bütünleştirilecek ve kentlilerin katılımıyla bölgenin 24 saat canlı bir kent sahnesi haline dönüşmesi sağlanacak.