Proje

Tarih:
2. Ödül Hakkında


Proje Müellifi

Erhan Vural (Mimar)

Yardımcılar
Gökhan Kodalak (Mimar)
Ozan Özdilek (Mimar)
Tuğçe Akbay (Mimar)
Çiğdem Karamürsel (Mimarlık Öğrencisi)

Makro Konsept
Mevcut kentsel ulaşım örüntüsü, mevcut yapı stoğununun ihtiyacını karşılayacak yoğunlukla yetinmektedir. Fakat kıyıdaki düzenlemeler ve yeni işlevler ile bu bölge ciddi bir yapı stoğuna ve kent merkezi olmanın gerektirdiği ulaşım altyapısına kavuşacaktır. Bu doğrultuda yapılaşmayı en rasyonel biçimde organize edecek bir makro grid sistem gereklidir.

Kentsel bölge içindeki potansiyel akslar ve izler doğrultusunda, farklı büyüklüklerdeki yapı adaları ile bir grid sistem üretilmiştir. Bu sistemin merkezinde birbiri ile kesişen iki ana bulvar yer alır. Bütün yoğunluk ve kentsel aktivite bu bulvarlara akarak, kesişim noktasındaki meydandan kıyı ve Seyhan Nehri'ne ulaşır.Böylece üretilmiş bu rijit gridal sistem, kıyıda erir, esnek ve organik bir kıyı peyzajına dönüşür.

Bölgedeki en temel sorunlardan birisi kent ile su arasındaki ilişkinin araç arteri tarafından koparılmasıdır. Mevcut aksları güçlendirerek oluşturulan bulvarlar tüm bölgenin ağırlık merkezinde kesişerek kıyıya varır. Bu karar, yol ile bulvarlar arasında bir kent meydanı üreterek yolun da yer altına alınması sonucunda, bu meydanı kıyıya kesintisiz olarak bağlar. Böylece kent merkezi rekreatif kıyı şeridiyle kent meydanından düzayak bağlanmış ve iki tarafın da birbirinden beslemesi sağlanmıştır.

İşlev Dağılımı
İşlev dağılımı genel olarak bulvarların stratejik konumu ve kent meydanı ile kurulan ilişki ile belirlenir. Eğitim ve kültür aksı (bulvarı) kıyıyı dik keser ve meydandan sonra genç nüfusa hitap eden bir gençlik merkezine dönüşür. Su kanalının ardında bulunan eğitim yapılarını da potansiyelini kullanarak kıyıya davet eder. Ticaret kültür ve rekreasyon aksı ise, tren garı bölgesinden başlayarak, kıyıyı keser ve eski baraja yönlenir. Başlangıç ve bitiş noktaları bakımından daha yoğun bir ticari potansiyele sahiptir.

Eğitim ve kültür bulvarının ikiye ayırdığı kent parçaları komşu oldukları eşikler doğrultusunda ağırlıklı olarak, konut bölgesine yakın olduğu için kuzeyde konaklama ve turizm işlevine yer verir. Güneyde kalan bölge ise ana yola ve merkeze olan yakınlığı doğrultusunda ofis, iş merkezleri, ticaret turizm işlevleri ile donanır.

Kongre ve Altın Koza Festival Alanı meydana cephe verirken, aynı anda açık hava anfisi ile işlev paylaşımı yaparak, bir kongre ve festival adası oluşturulur. Altın Koza'nın mevcut potansiyeli burada değerlendirilerek film festivali kimliği genişletilip, sanatın birçok dalını içinde barındıran daha geniş kapsamlı bir festivaller bütününe dönüştürülmesi öngörülür.
Belediye mülkiyetindeki alanın merkezinde bulunan ada ticaret çarşı ve yeme içme alanların birleştiği bir ada olarak kurgulanmıştır. Çarşı kıyıya doğru yaklaştığında restoran ve kafelere dönüşür.

Cami ise kent merkezinin ana giriş noktalarından birinde yer alır, girenleri geniş meydanı ve anıtsal yapısıyla karşılar. Aynı yerde yeniden inşasının sebebi ise bu stratejik noktanın önemini vurgulamak ve kentsel belleği korumaktır. Yanında beliren kent müzesi, heykel parkı, kütüphane ve kent arşiviyle birlikte bir kültür ve sanat adası oluşturur. Meydanı ise bu kültür adası işlevi için kamuyu bütünleyici bir mekana dönüşür.

Ulaşım
Araç ulaşımı bulvarları dik kesen kontrollü yollar ile sağlanırken, Belediye mülkiyeti alanında ise doğu-batı doğrultusunda tek yönlü araç ve servis yolları ile sağlanır. Bu alan geneli itibariyle kontrollü araç trafiğine açılmış ve kuzey-güney doğrultuları yayalaştırılmıştır. Otopark sorunu yer altında çözülerek çarşıdan ve iç transfer merkezinden rampa girişleri ile sağlanır. Bununla birlikte ticaret bulvarında ve çeşitli uç noktalara otoparklardan çıkan yaya ulaşım çekirdekleri yer alır.

Toplu taşıma ilişkisi yolun yer altına alındığı noktada oluşturulan otobüs cep ve durakları ile çözülmüş, bir yeraltı toplu taşıma transfer merkezi yaratılmıştır. Burada araçlardan inen yaya, batı doğrultusunda kent meydanına kent simgesi ve seyir terası çekirdekleri vasıtasıyla yeraltından ulaşabileceği gibi, doğu doğrultusunda sahil omurgalarının çekirdeklerini kullanarak sahil üst kotuna çıkabilir.

Etaplama
İlk etapta birbirini dik kesen bulvarların oluşturulması amaçlanır. Bu ilişkilerin çevreye eklemlenmesinden sonra Belediye mülkiyeti alanı ve kıyı rekreasyonu inşa edilir.

İkinci etapta bulvarların sınırlarında potansiyeli doyuracak yapılaşmalar yer almaya başlar. Bu yapılaşma rant ilişkileri çerçevesinde kendiliğinden oluşabileceği gibi, kent aktörlerinin biraraya gelmesiyle plan ve program çerçevesinde de gelişebilir. Üçüncü etap tüm alanda yeni yapılaşmanın hakimiyetiyle son bulur. Bu planlama tipolojisinin pilot proje olarak kabul göreceği düşünülürse, olası bir gelecek senaryosunda Adana'nın Ziyapaşa dışında merkezi işlevini yeterince yerine getiremeyen alanlarına da uyarlanması söz konusu olabilir.

Kentsel Yapılaşma Parametresi
Yapılaşma, belirli parametreler doğrultusunda kurgulanır. Bu parametreler yükseklik, genişlik ve ada bazında zemin oturum alanı gibi değişkenler ile oluşur. Bulvardaki yapı yoğunluğu kuzey ve güney doğrultularında artarak zemin oturum alanları azalır, yüksek yapılar belirir. Bunlar aynı zamanda çevre çeperlerdeki mevcut yüksek yapı izlerini alıp kent meydanında eriterek suyla buluşmasına da yardımcı olur. Böylece yaya bulvarlarının çevrelerinde ve sahile komşu parsellerde alçak ve yoğun yapılaşma, kent içine akan batı doğrultusunda ise yaya bulvarlarından araç bulvarlarına doğru yükselen zeminde az yoğunluklu bir yapılaşma modeli oluşur.

Peyzaj Kararları
Kentsel bulvarlar, kent meydanında kesişerek kıyıya açılım verirler. Bunun tersi olarak kıyı yeşili kent meydanında boğumlanarak kente yayılır. Yapı ve organizasyon morfolojisine bakıldığında ise kent gridi katı sınırlarını yol ve meydan eşiği ile değiştirerek kıyıya doğru organik bir düzene dönüşür. Kent bulvarları da yol ve meydan eşiği ile değişerek, yer altından kıyıya doğru yönelen aktivite omurgalarına dönüşür ve su ile iletişime girilen odak noktaları oluşturur.

Aktivite omurgaları tarafından kesilen, ve kıyı bütününü baştan sona kat eden aktivite koridorları bazı noktalarda peyzaj duvarları oluşturarak görünür hale gelirler. Bu bölgeler sergiler ile birbiri içine devam ederek bölge için önemli bir kent simgesi olabilecek eski barajda son bulur. Aktivite koridoru izi, kıyı için ekvator işlevi görür ve ağırlık merkezinden kıyıyı kent bölgesi ve su bölgesi olarak ikiye ayırır. Kent bölgesi araç trafiğine karşı yoğun ağaç dokuları ile gölge koru alanlar üretirken, su bölgesi ise sert zeminlerin ağırlıklı olduğu ağaç gölgeli aktivite alanları üretir.

Kıyı organik gridi farklı tipolojilere bürünerek, farklı hiyerarşilerde mekanlar ve peyzaj tipleri sunar. Bunlar içinde görsel işlevleri besleyen peyzajların (çiçek bahçesi, yarı geçirgen yüksek otlar) yanısıra, mekan tanımlayıcı (kıyı sert peyzajı, gölge ağaç dokusu) işlevler de yer alır. Aktivite koridorlarındaki etkinliklere kaynak ve mekan oluşturması için topografik çatı altı mekanları kurgulanmıştır. Bu mekanlar altlarında korunaklı açık, yarı-açık veya kapalı hacimler sunabilirken, üstlerinde gezilebilecek, etkileşime açık eğimli teraslar oluştururlar. Aktivite koridorları ise omurgalarla kesiştikleri noktalarda genişleyip derinleşerek bizi omurganın avlularına bağlar. Bu özel noktalar aynı zamanda sergi kapsamını genişletir ve sergi odakları haline getirir.

Projeye ait paftalara www.aboutblank.cc adresinden ulaşılabilmektedir.
Proje Arşivi
Dönem içinde yayınlanan projelerin listesi aşağıdadır. Ayrıntılarına ulaşmak istediğiniz proje başlığını listeden seçiniz.