|
Berke gecikti, devlet 510 milyon $
zarar etti
EMO Adana Şubesi, Berke Barajı’ndaki beş yıllık gecikmenin 510 milyon
dolar zarara yol açtığını, kaybın barajın maliyetinden daha yüksek olduğunu
açıkladı.
TMMOB’ye bağlı Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Adana Şubesi, 16
Mart’ta elektrik üretimine başlayacağı açıklanan Berke Barajı ve
Hidroelektrik Santralı’nın, Uzanlar’ın çeşitli oyunlarına alet edildiğini
açıkladı. EMO Şube Başkanı Ahmet Sarı ve yönetim kurulu üyeleri, yaptıkları
basın toplantısında, "Bu barajın yapımındaki gecikme, 510 milyon
dolar gelir kaybına neden oldu. Bu rakam barajın yatırım bedelinden fazladır.
Üstelik, dünya baraj maliyetleri birim fiyatları 750 - 1000 dolar iken, çok
üstünde bir maliyetle bin 800 dolara tamamlandı" diye konuştular.
Berke Hidroelektrik Santralı inşaatının devletin ‘imtiyazlı’ şirketlerinden
Çukurova Elektrik’in (ÇEAŞ) Uzanlar tarafından ele geçirilmesinden önce
1992’de başladığının hatırlatıldığı açıklamada, ÇEAŞ’ta bundan
sonra yaşanan gelişmeler anlatıldı.
Büyük gelir kaybı
Berke Barajı ve Hidroelektrik Santralı’nın durumuyla ilgili olarak şöyle
denildi:
"510 MW (Megavat) kurulu güçteki barajın temeli 12 Ekim 1992’de atılmış,
Dünya Bankası’nın 270 milyon dolar kredi vereceği ve 486.8 milyon dolara
mal olacağı açıklanmış, 1996’da bitirilmesi planlanmıştı. Ancak yüklenici
firma İtalstrade’yle sözleşme 1994’te feshedildi. Baraj 16 Mart 2002’de
bir Uzan kuruluşu olan Yapı Ticaret tarafından tamamlandı. Santralın yıllık
üretimi 1,7 milyar KWh (Kilovatsaat) olarak şirket yetkililerince açıklandı.
Tesisin yaklaşık beş yıl geciktiği göz önüne alınırsa üretilmeyen
enerji; 8.5 milyar KWh’tır. Yani güncel maliyeti ile 510 milyon dolar
kamusal doğal kaynak olan su boşa akmıştır. Ayrıca dünyada hidroelektrik
santral maliyetleri; KW maliyeti anahtar teslim 750 - 1000 dolar
mertebesindedir. Oysa Berke, yaklaşık bin 800 dolara mal olmuştur.
Neden?’’
103 milyon doları ödemediler
ÇEAŞ’ın, faaliyete geçtiği 1954’ten 1992 sonuna kadarki süreçte gerek
bölgede gerekse ülke genelinde kârlılığı çok yüksek olduğuna dikkat çeken
EMO Adana Şubesi yöneticileri, şöyle dediler:
"ÇEAŞ’ın Mart 1993’te bir Uzan kuruluşu olduğunda 1992 yılı
faaliyet kârı net 65 milyon dolar, sattığı enerji miktarı 4.5 milyar
KWh’tı. 2000 yılında sattığı enerji miktarı 8.373 milyar KWh, zararı
ise 61 milyon dolardır. 1993’e kadar finansal sorunu bulunmamasına rağmen
2000 yılı sonunda bankalara 446.7 milyon dolar borçları bulunmaktadır. 2001
bilançosunda; 1.157 katrilyon borç ve 213 trilyon zarar görünüyor. Ayrıca,
sözleşme gereği Mersin Termik Santralı’nın kapalı kalması dolayısıyla
da Enerji Bakanlığı’na 103 milyon dolar ödemesi gerekmektedir."
Suyunu kullandıkları DSİ’nin elektriğini kestiler
ÇEAŞ’ın daha önceleri İMKB’nin lokomotifiyken, bugün borsada tahtasının
kapalı tutulduğuna dikkat çekildi. Elektrik borcu nedeniyle elektriklerini
kestiği DSİ’ye her KWh için kaç cent / yıl su bedeli ödendiğinin açıklanmasını
isteyen EMO yönetiminin basın toplantısına katılan ÇEAŞ’ta çalışmış
elektrik mühendisleri ve DSİ çalışanları da "ÇEAŞ’ın devletin
elektriğini bile kesecek güçte olduğu, DSİ’nin elektriklerinin
kesilmesinden belli" diyerek tepkilerini dile getirdi.
Milliyet
|
