Deprem tartışması yasaklanmalı mı?
Japonya’da, ekonomiyi ve toplumun ruh sağlığını olumsuz etkilediği için
bilim adamlarının deprem tartışmalarına yasayla sınır getirildi. Bunun üzerine,
"Aynı yasak Türkiye’de de uygulanabilir mi?" sorusu gündeme
geldi. Bazı bilim adamları, "Japonya tüm önlemleri aldı. Orada tartışmalara
sınır koyulması normal" yorumunu yaptı.
Prof. Dr. Aral Okay (İTÜ)
Yasaklamak yanlış
Bilim adamlarının konuşmalarına yasak getirmek doğru olmaz. Nereye varacağı
belli olmayan, çok saçma sapan şeyler söyleyenler oluyor. Ancak, en iyi yöntem,
bu kişilerin kendilerinin utanması ya da kamuoyunun insanların niteliklerinin
ayrımına varması. Kamuoyu otokontrolü sağlar, tartışmalar rayında kalırsa,
yasaklara gerek kalmaz. Gerçekdışı iddialarda bulunanlar, yerbilimciler arasında
da zaten ciddiye alınmıyorlar. Türkiye ile Japonya’yı mukayese edemeyiz
ama ben yine de yasaklamayı doğru bulmuyorum.
Prof. Dr. Şükrü Ersoy (Y.T.Ü.)
Tartışmak gerekir
Zaman içinde belki biz de Japonya’nın durumuna geleceğiz. Ancak bugünkü
durumumuzda, halkımızın bilgilenmeye ihtiyacı var. Kamuoyunun bilgi alma
hakkını engelleyemezsiniz. Biz sırça köşklerde oturup ahkâm kesen
insanlar değiliz. Biz de halktan biriyiz, beklenen deprem tehlikesine karşı
onları uyarıyoruz. Bizim tek kaygımız, gerekli önlemlerin alınmasıdır.
Bir gün az konuşacak seviyeye gelirsek, bundan en çok biz mutlu oluruz. Açıklamalar
özgürce yapılsın ve ciddiye alınmayacak insanlar varsa bunu halk görerek
karar versin. ‘Türk insanları korkuyor, o halde konuşmalara yasak
getirelim’ demek çok çarpık bir anlayış. Belki alınacak tek önlem,
ehliyeti olan kişilerin, otokontrolü sağlamalarıdır.
Prof. Dr. Ahmet Ercan (Jeofizik Kur.)
Düzenleme şart
Bilim adamları, depremden sonra 7’den büyükçüler ve 7’den küçükçüler
olarak ikiye ayrıldı. Ben ‘7’den küçük olacak’ derken, birisi çıkıp
‘8’i geçer’ deyince mecburen cevap vermek zorunda kalıyorum. Ancak spekülatif
haber çıkmasına karşıyım. İnsanların psikolojisi, turizm, ekonomi bundan
çok olumsuz etkilendi. Yöneticileri uyarmak lazım ama bilim adamları aralarında
yapmaları gereken tartışmaları, kamuoyu önünde yapmamalı. Bu konuda bir düzenleme
gerekir. Açıklamaları yapacak yetkili merciler bulunuyor: TMMOB, TÜBİTAK,
Afet İşleri Genel Müdürlüğü var. En yetkili kurum, Bayındırlık Bakanlığı
Afet İşleri Genel Müdürlüğü. Herkes konuşacağına onlar açıklasın.
Çoksesliliğe ‘yeter artık’ demek lazım.
Prof.Dr. Semih Tezcan (Deprem Va.)
Kafalar karışıyor
Çoksesli tartışmaların bir düzene sokulmasına taraftarım. Zaten yasada,
inşaat mühendislerinin hangi büyüklükteki depremi dikkate almaları gerektiği
belirtilmiş. Bu büyüklüğe itiraz etmenin, tartışmanın yeri medya değil.
Japonya’dan ilham alınsın. Yasalarda yapılması gereken şeyler belliyken,
gereksiz şeyleri gündeme getirip kafaları karıştırmaya gerek yok. Bu tartışmaları
bırakıp sorunları çözmeye başlayalım. Ancak, bilim adamlarını Hitler
bile susturamadı. Bu konuda görev, medyaya ve topluma düşüyor. Ayrımcı
olmaları gerekir.
Milliyet
|