|
15 yıldır tamamlanamayan arıtma
tesisi çevre felâketine yol açtı
Gaziantep’in Nizip ilçesindeki fabrikaların atıkları Hancağız Barajı’ndan
tam 17 köye dağıtılıyor. Barajda binlerce balık ölürken, köylerde tifo,
sıtma gibi hastalıklar arttı, birçok bitki kurudu, tarım sekteye uğradı.
İki müteahhidin yarım bıraktığı arıtma tesisleri ise hizmete girmek için
aylardır Ankara’dan ödenek bekliyor.
Hancağız Barajı pis su arıtma tesislerinin 15 yıldır bitirilememesi
sebebiyle Gaziantep’te büyük bir sağlık ve çevre felaketi yaşanıyor. Yüzde
90’ı tamamlanan tesisler Ankara’dan ödenek gelmediği için çürümeye
terk edilmiş durumda. Faaliyete geçirilmeyen tesis yüzünden Gaziantep
Organize Sanayi Bölgesi ile Nizip sanayiindeki fabrikalardan akan atıklar
Hancağız Barajı’ndaki su yaşamını öldürürken 17 köyde hastalıklara
yol açtı ve tarım ürünlerindeki verimi düşürdü.
İller Bankası tarafından yaptırılan pis su arıtma tesislerinin temeli
1987 yılında dönemin Başbakanı Turgut Özal tarafından atıldı.
Tesislerin bugüne kadar iki defa ihalesi yapıldı. Birincisinde (1994) müteahhit
‘kâr etmiyorum’ diyerek tasfiye kararı alırken, ikincisinde (1997) firma
iflas ettiğini gerekçe göstererek inşaatı yarım bıraktı. Bunun üzerine
4 trilyon lira harcanan arıtma tesisi için İller Bankası yeni bir keşif
yaparak konuyu Ankara’ya havale etti. Ancak aradan aylar geçmesine rağmen
bir sonuç alınamadı. Bu sebeple fabrikadan akan kimyasal atıkların toplandığı
Hancağız Barajı’ndan yararlanan 17 çevre köyü zehirlenmeye devam ediyor.
Barajın çevresindeki köylerde tifo vakalarında artış yaşandı. Kirlilik
dolayısı ile barajdaki binlerce balık telef oldu. Sulama amaçlı inşa
edilen Hancağız Barajı’ndan beslenen ağaçlar ve diğer bitkiler kurudu.
Hancağız Köyü Muhtarı Ahmet Fırat, 15 yıldır bitirilemeyen arıtma
tesisinin faturasının kendileri için çok ağır olduğunu söyledi. Fırat,
“Gaziantep ve Nizip’teki fabrikalardan akan kimyasal atıklar Hancağız
Barajı’na boşalıyor. Sulama amaçlı yapılan bu barajdan beslenen sebze ve
meyvelerimizin hepsi hastalıklı. Ayrıca kuyulara sızan atık suları içen köylüler
sıtma, tifo, dizanteri gibi hastalıklara yakalanıyor. Binlerce balık yok
oldu. Şimdi barajda canlı yaşamıyor. Sağlık müdürlüğünün sularımızda
yaptığı tetkiklerde bir damla suda 240 mikrop çıktı. Artık sabrımız
kalmadı. Birilerinin ölmesini mi bekliyorlar? Yetkililer bu işe bir çözüm
bulsunlar.” dedi. İller Bankası 10. Bölge Müdürlüğü yetkilileri ise köylülerin
karşı karşıya bulunduğu sorunlardan büyük üzüntü duyduklarını açıkladı.
Yetkililer, projenin bugüne kadar 2 kez ihale edildiğini, bir firmanın
tasfiye, ikincisinin ise iflas ettiğini belirterek, “Arıtma tesisi büyük
oranda tamamlanmıştır. Ancak zaman içinde dökülmüş, kırılmış
tarafları var. Tesis için keşif bedeli çıkartıp Ankara’ya gönderdik.
Bazı hukuki sorunlar çıktı. 100 milyar liraya ihtiyaç duyuluyor. Ödeneğin
çıkması halinde tesis bir ayda faaliyete geçebilir.” şeklinde konuştu.
Bu arada Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi Başkanı Akif Ekici, bölgenin
atık suyunu taşıyan Samözü deresinin köyleri olumsuz etkilediğini doğruladı.
Fabrikalardan akan kimyasal atıklar yüzünden hem çevrenin zarar gördüğünü
hem de tarımla uğraşan köylülerin perişan olduğunu anlatan Ekici,
Organize Sanayi Bölgesi için yaptıkları arıtma tesisinin bu yılın ağustos
ayında devreye gireceğini aktardı.
Baraj suyundan yararlanan köylerdeki su mağduru vatandaşlar oldukça kızgın.
Hancağız köyü sakinlerinden Hüseyin Yaşar, Gaziantep OSB ve Hancağız pis
su arıtma tesislerinin bir an önce bitirilmesini isterken “Özellikle yazın
sebze ve meyvelerimize mantar mikrobu bulaşıyor. Verim yüzde 50 düşüyor.
Yaklaşık 5 bin insanı ilgilendiren bir konuda ilgililer neden duyarsız
davranıyor? Biz bugüne kadar şikayetlerimizi başta ilçe kaymakamı olmak üzere
birçok yere ilettik. Fakat bir netice alamadık.” dedi. Atabek köyünden
Celal Yıldırım, fabrika atıkları yüzünden köylerde yeni hastalıkların
türediğini anlatırken Karahöyük köyünden Murat Yılgın, acil çözüm
talep etti. Tifo teşhisi konulan 20 yaşındaki Emine Yaşar ise “İnsan canı
bu kadar ucuz mu?” diyerek tepki gösterdi.
Zaman
|
