Mimarlar Odası:" YÖK Yasası,
YÖK'ten Beter"
Mimarlar Odası'nın TBMM Komisyonlarında görüşülmekte olan YÖK Yasası
Tasarısı için açıklamaya göre:
"TBMM Komisyonlarında görüşülmekte olan ve üniversitelerin işleyiş,
hizmet ve eğitim düzeninde yeni uygulamaları başlatmayı hedefleyen için
daha önce görüş ve önerilerimizi sunma olanağı bulunamamıştır... Ancak
yine de TBMM'ndeki yasama sürecinde dikkate alınabileceği umuduyla, sadece
genel ilke ve önceliklerimiz açısından önemli gördüğümüz konular ve
saptamalar, ilgililerin ve kamuoyunun bilgi ve değerlendirmelerine sunulmaktadır:
Şöyle ki:
1- Kamuoyunda da en çok tepki toplayan, devlet üniversitelerini adeta
"paralı okullara" dönüştürebilecek ve öğrencilere de sanki
"müşteri" gözüyle bakılması sonucunu doğurabilecek düzenlemelerin,
TBMM'nde kabul edilebileceğini düşünmek bile sosyal-hukuk devletinin artık
tümüyle terk edilmesi demektir…Bu nedenle sözkonusu niyetin taslaktan tüm
kurallarıyla çıkartılması dışında bir alternatif kabul edilemez…
2- Ne var ki, taslak bu aymazlığı içermese bile, olağan ve adil koşullarda
yüksek öğrenim olanağını elde edebilecek öğrencilerin, yine de çağdaş
ve yeterli bir akademik ortamda gelişmeleri mevcut YÖK düzeninde mümkün
olmadığı gibi, yeni yasanın öngördüğü düzende de hiç mümkün değildir…Çünkü
bilim ve kültür ortamı için gerekli özgür, yaratıcı ve araştırmacı eğitim
ortamı yine bir başka bahara ertelenmektedir.
3- Ülkemizde üniversite öğreniminin temel sorunu olan; yurt ve dünya gerçeklerini
ve gelişmelerini yakından izleyen, sorgulayan ve bilimin-kültürün-sanatın
rehberliğinde seçenek çözümler ve mesleki politikalar üreten bir yüksek
öğrenim düzeninden yoksun kalmamız da bu yasa taslağıyla giderilmediği
gibi, aynı konudaki kısıtlayıcı ve engelleyici bağımlılıklar daha da güçlendirilmektedir…
4- Taslağın, yine l980'lerden bu yana izlenen en geri eğitim politikalarından
olan, siyasal ve popülist kararlarla yeni ve yetersiz alt yapılı üniversiteler
açılmasına karşı ciddi, etkin ve bu gibi girişimleri engelleyici yeteri
kurallar getirmiyor olması da süregelen yozlaşmayı körükler
niteliktedir…
Özellikle Mimarlar Odasının kendi meslek alanıyla ilgili olarak, ülkenin
mekansal kalitesini ve geleceğini doğrudan ilgilendiren mimarlık eğitimi için
bu tür yetersiz ekipman ve eksik alt yapılı yeni okul açılmaması yönündeki
sayısız çağrıları hemen hiç dikkate alınmazken, aynı durumdaki mevcut
okullarda standartlar ve olanaklar yükseltilmediği taktirde bunların kapatılması
teklifimiz de önemsenmemiştir…
5- Üniversite ve yüksek okulların yönetimlerinin demokratik, şeffaf ve
katılımcı bir yeniden yapılanmayla, öğretim üyeleri ve öğrencilerin
ortak sorumluluklar üstlenmelerine olanak sağlayıcı ve bilimsel-kültürel
ortamın da bu birliktelik içersinde özgür ve özerk bir düzenin güvencesinde
gelişmesini özendirecek yaklaşımlar da taslakta olmadığı gibi, bunu kendi
duyarlılıklarıyla sağlamak için özel çaba gösterebilen okulların bile
adeta önü kesilmektedir…
6-Taslak, bir yandan yüksek oranlarda eğitim ücretleri öngörerek, üniversite
giderlerini karşılamak için devletin sorumluluğunu öğrencilere yüklerken,
öbür yandan yetersiz maddi olanaklar yüzünden öğrenim kadrolarının
"özel vakıf üniversitelerine transferini" ise sanki
"sorun" olarak bile görmeyen bir anlayışın ürünü…
Bu nedenle de eğer bu şekliyle yasalaşırsa, yakın gelecekte devlet üniversiteleri
artık tümüyle öğretim üyesiz kalacakları gibi, "paralı öğrencilerinin"
de uzmanlıkları ve mesleki kişilikleri toplumda hep tartışma konusu yapılacaktır...
Yine bu talihsiz öğrenciler, böylesi bir konumda kalmalarının da yaratacağı
gerekçelerle, zaten her yıl katlanarak artan "işsiz üniversite mezunları"
ordusunda belki de "kitlesel katılımlarla" yerlerini alacaklardır…
SONUÇ: Yukarıdaki genel değerlendirmelerin dışında, taslaktaki ayrıntılar
da bütün bu saptamaların uygulamaya dönük düzenlemeleriyle mevcut ve yılların
"asıl sorunu" olan YÖK düzenini daha da "YÖK'leştirmeye"
dönüktür… Bu nedenle aynı sorunu çözebilmek için önerebileceğimiz en
kesin yöntem; "YÖK'ü artık "yok" edecek bir yeni yasanın gündeme
getirilmesidir…"
Arkitera
|