Paslı boruya 8.5 milyon dolar
İzmit ile İstanbul arasındaki İpraş-Haramidere Boru Hattı Projesi 8.5
milyon dolarlık harcama yapıldıktan sonra askıya alındı. Proje, İslam
Kalkınma Bankası 8.5 milyon doları faiziyle birlikte geri isteyince hatırlandı
Proje mezarlığına dönen Türkiye'de konuya ilişkin son örnek 8.5 milyon
dolarlık paslanmış borular oldu. Ekonomik krizden çıkma mücadelesi
verilirken savurganlık örnekleri de bir bir ortaya çıkıyor. İpraş (İzmit)-Haramidere
(İstanbul) arasında petrol ürünleri taşıması için öngörülen
'İpraş-Haramidere Boru Hattı Projesi' 8 milyon 552 bin dolar harcandıktan
sonra askıya alındı. Proje, İslam Kalkınma Bankası kullandırdığı 8,5
milyon doları faiziyle geri isteyince anımsandı ve 'Ne olacak bu projenin
hali' arayışları başladı.
1984 yılında hükümet, İstanbul'un Avrupa yakası ile Trakya'nın akaryakıt
ihtiyacının karşılanması amacıyla, İzmit(İpraş)-İstanbul(Haramidere)
arasında 'İpraş-Haramidere Petrol Boru Hattı Projesi'ni başlattı. Petrol
boru hattının yapım işini o dönemde Bayındırlık Bakanlığı'na bağlı
Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü
(DLH) üstlendi. Proje için İslam Kalkınma Bankası'ndan 15.7 milyon dolarlık
kredi sağlandı. Kredinin 8 milyar 552 milyon 373 bin 36 dolarlık kısmı
kullanılarak projenin bir bölümü gerçekleştirildi.
Yüksek Planlama Kurulu'nun 15 Ağustos 1989 tarihli kararı ile proje o dönemde
kurulan BOTAŞ'a devredildi. Bu tarihten sonra da proje askıya alındı.
Pompalar da elde kaldı
Atilla Doğan Şirketler Grubu'nun yöneticilerinden olan Rıdvan Öz, projenin
karada yer alan boru hattı kısmının ihalesini
kendilerinin aldığını ve zamanında tamamladıklarını söyledi. Öz,
"Firmamız, aldığı ihaleye göre Boğaz-Kavacık kısmı ile diğer
tarafta yer alan Baltalimanı-Haramidere arasındaki boru hattını tamamladı.
Diğer kısımlarının ihalesi yapılmayan proje öylece kaldı" açıklamasını
yaptı.
Boğaz geçişine ilişkin ihale yapılmazken, akaryakıt basımı için gerekli
olan 1 adet pompa istasyonu ve dört adet PİK istasyonu yurtdışından
getirildi ancak montaj ihalesi yapılmadığı için o da elde kaldı. Projeyi
1989 yılında YPK kararıyla devralan BOTAŞ ise önce boruları gaz taşıma işinde
kullanmak
istedi. Ancak teknik olarak bunun mümkün olmadığını görünce bu düşünceden
vazgeçildi.
İsmini vermek istemeyen bir BOTAŞ yetkilisi, boruların, Devlet Su İşleri'ne
(DSİ) su taşımada kullanılması amacıyla önerildiğini ancak bu kurumdan,
"Boruları bedavaya verirseniz, alırız" yanıtı gelince bundan da
vazgeçildiğini belirtti.
Projenin finansmanı amacıyla 15.7 milyon dolar kredi açan ve bunun 8 milyar
552 milyon 373 bin 36 dolarlık bölümünü kullandıran İslam Kalkınma
Bankası (İKB) ise Aralık 2001 tarihinde Hazine Müsteşarlığı'na başvurarak,
yıllar önce başlatılan bu projenin aradan uzunca bir süre geçmesine rağmen
tamamlanmadığını gerekçe göstererek bakiye kredinin iptal edilmesini ve
kullanılan tutarın faiziyle birlikte geri ödenmesini talep etti.
Borular paslandı
İKB'nin başvurusu üzerine hatırlanan projenin akıbeti için Hazine Müsteşarlığı'nda
28 Ocak 2002'de bir toplantı yapıldı. Toplantıda, Hazine yetkilileri
projenin BOTAŞ'a devredildikten sonra, işe yaramıyor gerekçesiyle durdurulduğunu
'tespit ettiler' ve İKB'yle ilişkilerin bozulmaması
için sorunun çözülmesi gerektiğini dile getirdiler. BOTAŞ
temsilcilerinden,
"Boruların yapımının üzerinden yıllar geçti. Biz bu hattın kullanılması
için çözüm aradık ama bulamadık. Borular da korozyona uğradı. Artık
paslanmış durumdalar" yanıtı aldılar. Projenin tamamen rafa kaldırılması
ve özelleştirme sürecinde olan TÜPRAŞ'a devredilmesi görüşü benimsendi.
13 hükümet eskitti
Projey Turgut Özal'ın Başbakanlığında kurulan 45. hükümet döneminde başlandı.
Şimdi 57. hükümet görevde. Bu sürede 13 hükümet görev yaptı. Hükümetlerde
Yıldırım Akbulut, Mesut Yılmaz, Süleyman Demirel, Tansu Çiller, Necmettin
Erbakan, Bülent Ecevit başbakanlık yaptı.
Radikal
|