|
Prof.Dr.Tezcan'dan uyarı: Boğaz Tüp
Geçit projesi bu şekliyle dünyanın en büyük tünel faciasına yol açabilir
Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi
Prof. Dr. Semih S. Tezcan boğazın iki yakasını raylı sistem ile birleştirmeyi
amaçlayan ve "Milenyumlu yılların yıldız projesi" olarak
nitelendirilen Tüp Geçit projesinin "milenyumlu yılların en sorunlu, en
güvensiz ve en pahalı" projesi olduğunu iddia etti.
Prof.Dr. Tezcan, bugünkü DÜNYA Gazetesi'nin Yorum-İnceleme bölümünde yayınlanan
yazısında geoteknik verilerin, batırma tüp tünelin geçeceği Üsküdar-Sarayburnu
arasındaki 1800 metre uzunluğundaki yerin 'korkunç' derecede tehlikeli ve sakıncalı
olduğunu bir bakışta gösterdiğini ve ince daneli, suya doygun bu kum
tabakasının şiddetli bir depremde 'sıvılaşmaya' mahkum olduğunu savundu.
Prof.Dr.Tezcan yazısında bu güzergâh üzerine batırma tüp tünel inşa
edilmesinin, dünyanın en büyük denizaltı tünel faciasına davetiye çıkarmaktan
başka bir şey olmayacağını da ifade etti.
Proje çok pahalı
Projenin yapılış şekli itibariyle de çok pahalı olduğunu kaydeden
Tezcan, yazısında "Ulaştırma Bakanı Sayın Oktay Vural, Söğütlüçeşme-Yenikapı
arasında kalan 13.2 kilometre uzunluğundaki inşaatın 800 milyon dolara mal
olacağını tahmin etmektedir.(5) Bunun yaklaşık 220 milyon doları 1.8
kilometre uzunluğundaki batırma tüp tünelin bedelidir. Eğer bu tünel batırma
tüp tünel yerine delme tünel olsa idi, maliyeti sadece 1.8 km (35) = 63
milyon dolar edecekti. Çünkü, Türkiye'de 1990-2000 yılları arasında
tamamlanan delme tünel projelerinin 1 kilometre başına maliyeti, istasyon ve
araçların bedelleri hariç, 35 milyon dolardır.(6) Görülüyor ki, 63 milyon
dolara geçilebilecek bir yeri, 250 milyon dolar ödeyerek geçmek hiç de akıllıca
değildir." ifadelerini kullandı.
Batırma tüp tüneli inşa edebilecek tecrübe, bilgi ve ekipmanın dünyada
sadece Japonya, Amerika ve Hollanda'da olduğunu belirten Tezcan, yurtdışından
borçlanılarak elde edilen 250 milyon doların hemen hemen tamamının tekrar
yurtdışına çıkacağını vurguladı.
Akıntı inşaata engel
Bu şekilde bir inşaatın yüksek risk ile yüklü olduğuna da dikkat çeken
Tezcan, bu konudaki sakıncaları da şöyle ifade etti:
"Çünkü, İstanbul Boğazı'ndaki türbülanslı akıntı, Çanakkale
Boğazı'ndan daha hırçındır. Hatırlanacağı üzere, 4 Nisan 1953 gecesi
Naboland isimli bir İsveç şilebi, Ege Denizi'ndeki NATO manevralarından dönen
donanma gemilerinin arasına girerek, Dumlupınar Denizaltısı'na çarpmış ve
onu Çanakkale Boğazı'nın Nara Burnu açıklarında denizin 60 metre derinliğine
göndermişti. Seyir hidrografinin ve TC Deniz Kuvvetleri'nin en tecrübeli dalgıç
ekipleri çift yönlü akıntı ve bu iki yön arasındaki şiddetli türbülans
nedeni ile bu derinliğe inememişler ve denizaltımıza ulaşamamışlardır.
Denizaltı gemisinden şamandra ile su yüzüne çıkan telefon bağlantısı da
bir süre sonra kesilmiş, çünkü bu şamandıranın çelik telleri, türbülansın
şiddetine dayanamayarak kopmuştur.
Ortada bir vahim deniz faciası tecrübesi var iken, İstanbul Boğazı gibi
akıntısı çok daha şiddetli olan bir yerde, 50 metre derinlikte, tünel parçalarının
birbirine eklenmesini, bulon, conta, vb. işlemler yapılmasını hangi dalgıçlar
gerçekleştirebilir? Şemsipaşa ve Sarayburnu gibi akıntının en şiddetli
olduğu bu bölgelerde, en az 50 metre derinlikte, dalgıçların saatlerce
mekanik işlemler yapabileceğine dair hiçbir deneme dalışı yapılmamıştır.
Bu eksiklik çok büyük bir tasarım ve mühendislik hatasıdır."
7 yılda amorti edilebilir
Tüp tünelin metrosundan günde en az 700.000, yılda 250 milyon yolcu geçeceğini
belirten Prof.Dr.Tezcan, "Yolcu başına alınacak ücretle 7 yılda
kendisini amorti edebilecek bir yatırım için Hazine'yi gereksiz yere niye borçlandıralım?"
diye sordu vce BOT sistemi ile bir kuruş borçlanmadan, bu projenin rahatlıkla
finanse edilebileceğini belirtti.
Denizdeki tüm canlılar ölecek
Tüp Geçit'in çevreye etkilerini de değerlendiren Tezcan, kazı ve
dolgunun yaratacağı çamur deryasının denizde tüm canlıları öldüreceğini,
çıkacak çamuru koyacak yer bulunamayacağını veya Marmara Denizi'nin
ortalarında en az 15 top sahası kadar başka bir yerde yeni bir çamur deryası
yaratılacağını iddia etti.
Dünya
|
