'Uygarlığın Doğduğu Şehir'
Şanlıurfa Valiliği'nce hazırlanan ''Uygarlığın Doğduğu Şehir'' adlı
kitapta plastik sanatların bölgedeki 11 bin yıllık öyküsüne de yer
veriliyor.
Şanlıurfa Valiliği, ŞURKAV Vakfı ve Harran Üniversitesi uzmanlarının
işbirliğiyle bölgenin kültürel zenginliği ''Şanlıurfa: Uygarlığın Doğduğu
Şehir'' adlı kitapta toplandı. Kitap, bölgeyi, tarih, arkeoloji, mimari,
turizm, sanat, edebiyat ve halk kültürü açısından derinlemesine ele alıyor.
Edessa uygarlığından başlayarak Şanlıurfa'ya uzanan tarihsel sürecin
incelendiği kitapta, bölgeye ait en eski fotoğraflara da yer veriliyor.
Kitapta en ilgi çeken bölüm ise ''dünyanın ilk tapınak tepesi'' olan
''Göbeklitepe'' de gerçekleştirilen kazılar. Anadolu'nun en eski heykel atölyesinde
bulunan kalker taşından yapılmış büyük boydaki insan, arslan, domuz, boğa
başı ve kurbağa heykelleri, çeşitli hayvan rölyefleri, kazıma tekniğinde
yapılmış yatar vaziyetteki çıplak kadın figürlerinin Anadolu'nun en eski
plastik sanat eserleri olduğu vurgulanıyor.
Urfa'nın inanç turizmindeki yeri
Kitapta, dünya kültür ve medeniyetinin doğduğu topraklar sayılan ve
arkeoloji kültüründe ''Bereketli Hilal'' olarak adlandırılan bölgede yer
alan Urfa Göbeklitepe'deki tapınakların günümüzden 11 bin yıl öncesine
ait olduğuna dikkat çekiliyor. Göbeklitepe'nin yanı sıra Nevalı Çori alanında
yapılan kazılarda bulunan figürler ve kabartmaların Neolotik Çağ'a (MÖ
10000-5000) dayandığı ifade edilen kitapta, ''Nevalı Çori tapınaklarında
bulunmuş at, kurt, pelikan, kertenkele heykelleri ve kabartmaları, el ele tutuşarak
dans eden kadın-erkek kabartması 11 bin yıl öncesi resim sanatının ne
denli ileri düzeyde olduğunu göstermesi açısından büyük önem taşımaktadır''
deniliyor.
Eskiçağdan Kurtuluş Savaşı'na kadar Urfa tarihiyle başlayan kitapta
Harran Yazıtları, Urfa kütüphaneleri tarihi, mimari eserlerin özellikleri
de ayrıntılarıyla anlatılıyor.
Ayrıca kentte yapılan arkeolojik araştırmaların tek tek ele alındığı
kitapta, Şanlıurfa'nın dünya inanç turizmindeki yeri aktarılıyor, sanat
ve edebiyat ile halka kültüründen de örnekler sıralanıyor.
Tarihi gelecek kuşaklara aktarmak
Şanlıurfa Valisi Muzaffer Dilek , kentin tarih ve kültürünün gelecek kuşaklara
en doğru şekilde birinci elden aktarılmasını hedeflediklerini belirtiyor.
1927'de Vali Fuat Uray 'ın planladığı ve 1936'da Mustafa Kemal Atatürk 'ün
direktifleriyle yaşama geçen ''Barış Suyu Projesi'' ne ev sahipliği yapan
Urfa'nın, tektanrılı dinlerin ortak atası olan İbrahim Peygamber'in doğduğu
ve yaşamını sürdürdüğü kent olduğunu vurgulayan Dilek, kitabın hazırlanması
sürecini şöyle anlatıyor:
''Bu çalışmanın başlatılmasına, 2000 yılının Ağustos ayında karar
verildi. Bundan önce yayımlanan kitapların, çoğunlukla Şanlıurfa dışındaki
otoriteler tarafından hazırlanması, projenin bence en özgün yönüdür. Şanlıurfa
ilinin aydınlarının, entelektüellerini ve araştırmacılarının, kendi şehirleri
ve kültürleri konusunda ortaya koyacakları özgün birikimlerinin olduğunu,
buna ek olarak bu şehrin kültürünün yazılması ve anlatılmasındaki asıl
görev ve sorumluluğun Şanlıurfalılara düştüğü düşünüldü. Bu
fikir, projede görev alan ve almayan hemşehrilerce de benimsendi. Şanlıurfa
kültürü ve tarihin doğru yazılmasının sorumluluğunun, bu ilin aydınları
tarafından taşınması gereği üzerinde uzlaşmaya varıldı ve içtenlikle
benimsendi.''
Kitapta, Neolitik Çağ'a dayandığı ifade edilen ve Nevalı Çori kazı
alanında bulunan figürler ve kabartmalara da yer veriliyor.
Dünya
|