|
Dünyaca ünlü
arkeolog Devreker: Türkiye’nin eşi yok
Belçikalı arkeolog Prof. John Devreker, 1967 yılından
beri aradığı Kibele Tapınağı’nı bulmak için son kez Türkiye’ye
geliyor. Bu kez de başaramazsa kazılara son verecek. Devreker, Türkiye’nin
arkeolojik zenginliğine hayran. Ona göre “Türkiye, dünyada tek”...
Yıllardır Yunan tabiat tanrıçası
Kibele’nin peşinde koşan ünlü Belçikalı arkeolog Prof. John Devreker,
Kibele Tapınağı’nı bulmak için yine Türkiye yollarına düştü. Tapınağın
Sivrihisar yakınlarındaki Ballıhisar köyünde olduğu sanılıyor. Türkiye’ye
hareketinden önce ZAMAN’a konuşan Prof. Devreker, Türkiye’nin arkeolojik
zenginliğini yere göğe sığdıramadı. Üzerinde kurulan medeniyetlerin sayısı,
çeşitliliği ve zenginliği açısından dünyada hiçbir coğrafya parçasının
Türkiye ile mukayesesinin mümkün olmadığını söyleyen Devreker, “Türkiye
dünyada tek.” dedi. Antik Yunan’ın bile Yunanistan’da değil, Türkiye’de
bulunduğunu kaydeden Gent Üniversitesi Öğretim Üyesi Devreker,
“Anadolu’nun önemi her geçen gün artıyor.” yorumunu yaptı.
Devreker, hocası Prof. P. Lambrechts tarafından
1967 yılında başlatılan Ballıhisar köyü kazılarına 1986’dan bu yana
katılıyor. Şimdiye kadar birçok önemli kalıntıya ulaşmalarına rağmen,
Kibele Tapınağı’nı bulamamışlar. Bu yılki kazılarının tapınağa ulaşmak
için son fırsat olduğunu söyleyen Devreker, “Köyde kazmadığımız tek
bir yer kaldı. Bu yıl orayı kazmaya gidiyorum. Eğer orada da bulamazsak kazılara
son vereceğiz; zira kazılacak başka yer kalmadı.” diyor. Sivrihisar’da sırasıyla
Frigyalılar, Yunanlılar, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlıların
iz bıraktıklarını belirten Prof. Devreker, tek amaçlarının İmparator
Tiberias tarafından M.Ö. 31–36 yılları arasında yapılan Kibele Tapınağı’nı
bulmak olduğunu söyledi. Devreker, kazıların ağustos ayı sonuna kadar süreceğini
kaydetti. İnsanın ilk yerleşik hayata geçtiği Mezopotamya ile modern insanın
doğduğu Anadolu’nun Türkiye topraklarında birleşerek Türkiye’yi eşsiz
bir konuma getirdiğini anlatan Prof. Devreker, “Aslında Yunan medeniyeti
Anadolu’dadır.” dedi. Homeros’la şiir ve edebiyatın, Heredot’la tarih
ve felsefenin Anadolu’da ortaya çıktığına işaret eden Devreker, “Antik
Yunan’ın en büyük 6–7 şehri Anadolu’daydı. Türkiye ile dünyanın hiçbir
yeri mukayese kabul etmez.” diye konuştu.
Truva Hazineleri’nin Türkiye’den çalınmasına
da değinen Prof. Devreker, Alman arkeolog Schliemann’ın Truva
Hazineleri’nin bir kısmını izinli olarak çıkardığının bilindiğini;
ancak II. kazısının tamamen hırsızlık olduğunu belirtti. Şu an
Rusya’daki Puşkin Müzesi’nde bulunan Truva Hazineleri’nin Türkiye’ye
iade edilmesi gerektiğini savunan Prof. Devreker, dünyada arkeolojik açıdan
en fazla yağmalanan ülkelerin başında Türkiye’nin geldiğini vurguladı.
Türkiye’de tarihi eserlerin korunması konusunda yavaş yavaş bir şuur oluştuğunu
söyleyen Prof. Devreker, devletin bu konuda ciddi bir eğitim seferberliği başlatması
gerektiğini sözlerine ekledi.
Zaman
|
